Herman Molenaar, CFO van het snel expanderende Vanderlande Industries, toont zich een betrokken topman. Hij gelooft heilig in standaardisatie en gaat volgens hemzelf uit van een saaie strategie. ‘Dat is juist onze kracht.’
De CFO van het vanuit Veghel wereldwijd opererende Vanderlande Industries is een topman die stelling durft te nemen. Zoveel wordt al snel duidelijk. Maar daar blijft het niet bij. Regelmatig voegt hij de daad bij het woord. ‘Bedenken is mooi, maar doe het maar eens. Dat hoor ik vaak en terecht. Van ideeën alleen koop je geen brood.’ Het overheidsapparaat, de financiële sector, de eigen strategie, maar ook de introductie van medewerkers komen zo in rap tempo in het gesprek voorbij. Molenaar mag de vele nieuwe werknemers namens het bedrijf, regelmatig, welkom heten. ‘Waar ben je komen werken, vraag ik dan. Vanderlande krijg ik dan te horen. Fout! Je bent niet in dienst van Vanderlande. Jij bent Vanderlande.’
Doorbraken
De orderportefeuille van Vanderlande steeg in 2014 voor het eerst in de historie van het bedrijf boven de 1 miljard euro uit. Het vanuit Veghel opererende bedrijf mag dan ook een parel van de maakindustrie in Nederland worden genoemd. ‘We groeien hard en verdienen er gaandeweg ook nog wat mee’, somt Molenaar op. Wereldwijd stijgt het aantal passagiers in de markt van bagageafhandelingssystemen. Daarnaast realiseerde het concern doorbraken in de post- en pakketmarkt in Australië en in de Verenigde Staten. In Europa leverde magazijnautomatisering een significante bijdrage aan de sterke groei. En eerder dit jaar wist Vanderlande een grote Nederlandse foodretailer binnen te halen voor de vergaande automatisering en mechanisering van haar regionale distributiecentra.
De strategie van Vanderlande Industries is volgens Molenaar al jarenlang ongeveer hetzelfde. ‘Dat klinkt saai. Maar dat is ook onze kracht. We voeren in al die jaren de strategie vasthoudend door. Je moet wel als je internationale ambities hebt en die in een hightech nichemarkt vorm wilt geven. Dan moet je de beste zijn. Hoe je dat doet? Tachtig procent van onze medewerkers heeft klantcontact. En de enige die je kampioen kan maken is je klant. Daar gebeurt het dus. We hebben zeer kundige mensen, die ook nog eens supertrots zijn op hun bedrijf. Daarnaast hebben we met een beperkt team one way of working voor al onze werkwijzen en systemen doorgevoerd, wereldwijd in 2,5 jaar. We hebben die ontwikkeling ingezet aan de hand van een wereldwijde vergelijking van de werkprocessen. Daar kwamen best practices uit en die hebben we omarmd. Daarna hebben we een jaar gepakt voor nazorg en het corrigeren van fouten om het managementsysteem te verbeteren en bijvoorbeeld die ene best practice die we hadden laten liggen in Spanje, toch wereldwijd door te voeren.’
Snel leren
Parallel richtte Molenaar een verbeterorganisatie in die namens het hele bedrijf opereert. ‘Deze pakt her en der lokale best practices op om deze op wereldniveau in het managementsysteem in te brengen. Die verregaande standaardisatie heeft ons efficiëntie, flexibiliteit en een sterk gereduceerd risicoprofiel opgeleverd. Ik schat in dat zeventig procent van de werkwijzen en tools in ons bedrijf nu is geharmoniseerd. Bedrijfsonderdelen kunnen zich daardoor meer focussen op ondernemen en meer tijd doorbrengen met de klant. Medewerkers hoeven zich niet meer druk te maken over het systeem, kunnen goede ideeën kwijt bij de verbeterorganisatie die daar daadwerkelijk wat mee doet en we weten dat we wereldwijd op dezelfde manier projecten aanvliegen. Het systeem biedt ons verder de mogelijkheid tot job rotation en snel leren. De sitesupervisor in China kan kennis gebruiken van de sitesupervisor in Kazachstan en andersom.’
Vanderlande administreert op basis van een lightversie van IFRS. Molenaar: ‘Dat passen we overal ter wereld toe. Binnen vijf minuten kunnen we realtime de stand van zaken van projecten zien. En ik niet alleen. Dat kunnen alle 3300 medewerkers die we rijk zijn. Die interne managementinformatie ziet er exact hetzelfde uit als de jaarverslaggeving. Definities zijn vastgelegd in een accounting manual. Van cost of sales en procurement tot en met mechanical equipment. We kiezen er daarbij voor om per land dan maar een vertaalslag te maken naar lokale wet- en regelgeving. Bijvoorbeeld omdat Brazilië een andere grondslag voor de invoerrechten wil, dan wij standaard hanteren. Dat is wel eens lastig, maar dat is beter dan de ene manier van werken wereldwijd loslaten. Het proces van aanbiedingen maken tot de laatste cent binnenkrijgen, ligt nu helemaal vast. Dat is ook de beste manier van risicomanagement, gestoeld op wat ik trust based control noem. Ga uit van goede bedoelingen, maar controleer wel en neem steekproeven. Er ontstaat namelijk niets zonder vertrouwen. Als dat spel goed op de wagen staat, heb je geen riskmanager meer nodig.’
Valkuil
260 projecten in 103 landen wereldwijd in de gaten houden, kan alleen met behulp van standaardisatie, stelt Molenaar. ‘Daar ligt ook een valkuil voor snel internationaliserende bedrijven. Als ze internationaliseren, verkennen ze eerst de nieuwe regio. Ze spreken er Chinees, scheppen met een ronde schep en ze boekhouden andersom. Vaak zie je dat bedrijven dat vervolgens als uitgangspunt nemen. Niet verstandig. Het gevolg is namelijk één grote verscheidenheid. Hetzelfde type werk steeds weer anders doen. Wij hebben gekozen voor standaardisatie aan de binnenkant als basis voor flexibiliteit aan de buitenkant. Begrijp me goed, met die andere manier van werken is an sich niets mis. Dat hebben we tijdens het project in die 2,5 jaar ook telkens verteld. Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden maar als bedrijf moet je er simpelweg één kiezen. Eén bedrijf, één taal, één manier van werken en een bottom line. Daar draait het om als je wilt internationaliseren.’
Voorop met logistieke systemen…
Vanderlande Industries loopt voorop met logistieke systemen voor de afhandeling van bagage, maar ook voor pakketsorteer- en distributiesystemen. Belangrijke afnemers van de transportsystemen zijn onder meer vele internationale luchthavens, pakketvervoerders zoals UPS en Deutsche Post en bedrijven als Nike en Amazon. 90 procent van de omzet komt uit het buitenland. In het afgelopen boekjaar, dat eindigt op 31 maart 2014, werd 26 procent meer verkocht. De orderportefeuille ligt nu boven de 1 miljard euro en de EBIT groeide met 49 procent naar 36,1 miljoen euro.
Pak goede ideeën uit de markt…
Verwondering maakt zich vaak van Molenaar meester. ‘Ik heb met een aantal collega’s wel eens een brief geschreven aan onze volksvertegenwoordigers met ideeën om uit de schuldencrisis te komen. We kregen netjes een bedankje, maar óók de melding dat onze wensen politiek niet haalbaar waren. Erg jammer. Pak goede ideeën uit de markt op en laat zo de toegevoegde waarde van het overheidsapparaat als shared service center van het bedrijfsleven zien.’
