Laurie McIlwee stapt in april 2014 vrijwillig op als CFO van Tesco. Een klein half jaar later openbaart het bedrijf dat zijn winst liefst 250 miljoen pond minder bedraagt dan oorspronkelijk aangegeven. Toeval?
Dave Lewis is in september 2014 pas drie weken werkzaam als CEO van Tesco. Maar na een belletje van een van zijn managers beseft hij dat de roerigste periode van zijn carrière aanbreekt. Een medewerker van de financeafdeling heeft even daarvoor een e-mail verstuurd, waarin hij aangeeft dat de winst van het supermarktconcern over de laatste zes maanden met 250 miljoen pond is opgeblazen. De nieuwe CEO twijfelt geen moment en verzamelt meteen een team van ‘forensische accountants’. Ze speuren een vol weekend door de eigen boeken. Om vervolgens op maandagmorgen bekend te maken dat Tesco een ‘serieus probleem’ heeft.
CFO Laurie McIlwee is dan al weg. Naar verluidt vanwege tegenvallende resultaten én een conflict met toenmalig CEO Philip Clarke. Tegelijkertijd is zijn vertrek niet per direct. Hij geeft aan zijn functie te blijven vervullen, totdat Tesco een geschikte opvolger heeft. Als een soort ‘CFO emeritius’. Althans, zo luidt de boodschap in april. Maar in september – bij het openbaren van de fout in de cijfers – blijkt dat McIlwee sinds zijn aangekondigde vertrek niet meer actief is geweest voor het bedrijf. Ofwel, Tesco zit dan al vijf maanden zonder financiële eindverantwoordelijke.
Dubieus
Waar ging het mis? Die vraag probeert het Britse Serious Fraud Office (SFO) nu te beantwoorden. Accountants van Deloitte constateerden in ieder geval dat het probleem te maken heeft met de wijze waarop het concern de betalingen van zijn leveranciers heeft ingeboekt. Zij concludeerden ook dat de winst niet met 250 miljoen, maar met 263 miljoen pond was opgeblazen. Daarvan had 118 miljoen pond betrekking op de eerste zes maanden van 2014, de overige 145 miljoen had betrekking op voorgaande jaren.
Al deze feiten maken de rol van McIlwee op z’n minst dubieus. Wat was de daadwerkelijke reden voor zijn vertrek? En waarom heeft hij zijn functie als ‘CFO emeritius’ nooit uitgeoefend? Was hij als CFO op de hoogte van deze misstanden? Een goed antwoord is er niet. Want een negatieve respons resulteert weer in een volgende, vervelende vraag: hoe kon het dan dat hij als financiële eindverantwoordelijke niet op de hoogte was van deze fouten?
Vertrekpremie
Het woord is nu aan de SFO. Maar de nieuwe CEO wil dat onderzoek in eerste instantie niet afwachten. Na het uitkomen van het schandaal stelt Lewis vrijwel meteen een nieuwe CFO aan, waarmee de rol van McIlwee definitief is uitgespeeld. Bovendien weigert de CEO eerst de vertrekpremie van een kleine één miljoen pond uit te keren, zolang het onderzoek loopt.
Dat laatste standpunt kan Lewis overigens niet lang volhouden. Een gesprek met enkele advocaten leert Tesco dat het zónder gegronde beschuldiging geen recht heeft de betaling op te schorten. In februari van dit jaar betaalt het concern. Weliswaar met de mededeling dat het heel snel weer op de stoep van haar oud-CFO staat, zodra er ook maar één misstand aan het licht komt.
Onschuldig tot het tegendeel is bewezen – het vormt gelukkig een van de grondbeginselen van de Europese Raad. Maar de voortekenen zijn voor McIlwee weinig florissant.
