Staatssecretaris Wiebes heeft tijdens de behandeling in de Eerste Kamer van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) een toezegging gedaan voor de veranderingen in de belastingpositie van commissarissen. Door de invoering van de Wet DBA komt de Verklaring arbeidsrelatie (VAR) te vervallen. Dit heeft gevolgen voor de commissarissen die op dit moment met een VAR werken. Door de toezegging wijzigt de positie van commissarissen ten opzichte van de eerder aangekondigde gevolgen, meldt PwC.
De staatssecretaris heeft ook aangegeven de voorgestelde datum van inwerkingtreding van de Wet DBA uit te stellen van 1 april 2016 naar 1 mei 2016 en de einddatum van de transitieperiode op te rekken van 31 december 2016 naar 30 april 2017.
Toch niet in alle gevallen loonheffing bij nieuwe wet
Volgens de Wet DBA kunnen opdrachtgevers van zelfstandigen straks alleen vrijwaring voor de loonheffing verkrijgen als de Belastingdienst de overeenkomst tussen de zelfstandige en de opdrachtgever (vóóraf) goedkeurt. Anders kan de Belastingdienst altijd nog bepalen dat sprake is van een (verkapt) dienstverband. Op de vergoeding aan de zelfstandige moet de opdrachtgever dan loonheffing inhouden. In de plannen tot op heden zouden de beoogde modelovereenkomsten niet de mogelijkheid hebben om de fictieve dienstbetrekking voor de commissaris te voorkomen. De staatssecretaris heeft dit vorig jaar in de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel expliciet aangegeven. Met het afschaffen van de VAR zou daarmee de mogelijkheid tot vrijwaring voor de loonheffing ten aanzien van de commissaris verdwijnen. De organisatie waarvoor een commissaris werkzaamheden verricht, zou vanaf 1 april 2016 (inmiddels 1 mei 2016) op de commissarisbeloning altijd loonheffing moeten inhouden en afdragen.
Fictieve dienstbetrekking commissaris afschaffen
Tijdens de behandeling bij de Eerste Kamer op 26 januari 2016 is de staatssecretaris echter terug gekomen op dit standpunt. Hij heeft toegezegd om, eerst via een beleidsbesluit en later via een aanpassing in de Wet op de loonbelasting, de fictieve dienstbetrekking voor commissarissen af te zullen schaffen. Voor commissarissen bestaat dan vanaf 1 mei 2016 in het geheel geen (fictieve) dienstbetrekking meer. Er behoeft dan voor geen enkele commissaris meer loonheffing te worden ingehouden, ook niet in de situaties waarin nu géén sprake is van een VAR.
De exacte uitwerking van deze toezegging moet nog plaatsvinden.
Wat betekent voor commissarissen?
De voorgestelde afschaffing van de fictieve dienstbetrekking houdt in dat de organisatie waarvoor een commissaris werkzaamheden verricht vanaf 1 mei 2016 niet meer verplicht is om loonheffing in te houden en af te dragen over de commissarisbeloning. De belastingheffing vindt dan (volledig) bij de commissaris plaats in de inkomstenbelasting.
Huidig wettelijk kader
De arbeidsverhouding van de commissaris wordt volgens de wet nu aangemerkt als een fictieve dienstbetrekking. De organisatie (vennootschap, stichting, enzovoorts) waarvoor de commissaris zijn werkzaamheden verricht, is daardoor verplicht om loonbelasting en premies voor volksverzekeringen en de Zorgverzekeringswet (ZVW) in te houden op de commissarisbeloning en af te dragen aan de Belastingdienst. Deze loonheffing kan worden voorkomen als de commissaris in het bezit is van een geldige VAR-winst uit onderneming (voor de commissaris die ondernemer is voor de inkomstenbelasting) of VAR-directeur grootaandeelhouder (voor de commissaris die via een bv werkt). De commissaris moet de vergoeding dan meenemen in de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting, afhankelijk of de commissaris met of zonder bv werkt.
30 procent-regeling
De afschaffing van de fictieve dienstbetrekking kan, afhankelijk van uw situatie, niet alleen van belang zijn voor de verplichting tot inhouding van loonheffing, maar ook van invloed zijn op andere regelingen in de loonbelasting, zoals de mogelijke toepassing van de 30 procent-regeling en de doorbetaaldloonregeling. Daarnaast is ook de uitwerking voor de bijdrage Zorgverzekeringswet van belang. De afschaffing van de fictieve dienstbetrekking heeft overigens geen gevolgen voor de BTW-verplichtingen voor de betaling van de beloning.
Stemming en vervolg
Op 2 februari zal de stemming plaatsvinden over dit wetsvoorstel. Het is op dit moment nog niet duidelijk wanneer de staatssecretaris komt met het aangekondigde beleidsbesluit tot afschaffing van de fictieve dienstbetrekking voor commissarissen. Verder is de vraag of er eventueel sprake zal zijn van overgangsrecht voor bestaande gevallen. Pas dan zal er meer duidelijkheid zijn voor alle aspecten die kunnen spelen. Het beleidsbesluit wordt wel op korte termijn verwacht gezien de voorgestelde inwerkingtreding van de Wet DBA per 1 mei dit jaar.
