
Private equity-fondsen hebben de oorlogskas goed gevuld. Zij haalden in 2015 een recordbedrag van 3,2 miljard euro op. Dat blijkt uit marktonderzoek over 2015 van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), haar Europese zusterorganisaties en PwC.
In 2015 ontvingen 146 Nederlandse bedrijven ruim 3,1 miljard euro aan private equity-financiering. De helft van dat aantal bedrijven kreeg groeikapitaal (482 miljoen euro) en de andere helft waren buyouts voor een bedrag van 2,6 miljard euro. Buitenlandse private equitypartijen namen 30 merendeels grote buyouts voor hun rekening voor een bedrag van 1,95 miljard euro.
Cruciale rol private equity
Bijvoorbeeld onderdelen van chemieconcern DSM, onderdelen van het failliete installatiebedrijf Imtech, online warenhuis Wehkamp, musicalbedrijf Stage Entertainment, cateraar Vermaat of softwarebedrijf Exact kregen in 2015 private equity-financiering. Voorbeelden van bedrijven die groeikapitaal ophaalden zijn 2theloo, Catawiki, Jopenbier, TravelBird, WeTransfer en Suitsupply.
Annemarie Jorritsma, voorzitter NVP: “Private equity vervult een cruciale functie in het Nederlandse bedrijfsleven, zowel in het mkb als ook in het segment voor de echt grote investeringen. Naar schatting hebben rond de 1.400 Nederlandse bedrijven een participatiemaatschappij als aandeelhouder. Tezamen hebben deze bedrijven ongeveer 380.000 werknemers. Private equity was actief bij onder andere het begeleiden van snelle groei, internationalisering, opvolgingstrajecten, ingewikkelde transities naar nieuwe businessmodellen of herstructureringen na faillissementen.”
Venture capital: incidenteel lager
In 2015 kregen 202 Nederlandse starters een venture capital-investering van in totaal 163 miljoen euro. Dit is volgens NVP incidenteel lager ten opzichte van voorgaande jaren, toen dit gemiddeld 190 miljoen euro was, doordat Nederlandse venture capitalists meer investeerden in het buitenland. Jorritsma: We hebben in Nederland een bloeiende venture capitalmarkt. De overheid speelt een actieve rol in het stimuleren van venture capitalfondsen met een regeling voor seed capital en het Dutch Venture Initiative. Daarmee is nu veel bereikt. Het is daarom goed dat institutionele beleggers nu serieus gaan kijken hoe zij kunnen meedoen.’”
In 2015 hebben venture capitalists hun belang in 88 Nederlandse bedrijven verkocht of anderszins gedesinvesteerd, vaak op zeer succesvolle wijze. In ongeveer twintig procent van de gevallen ging het om verkoop aan een strategische partij, soms voor miljarden zoals in het geval van Dezima Pharma en Acerta. In een derde van de gevallen werden leningen terugbetaald, en in nog eens een derde van de gevallen betrof het een faillissement of afboeking. Dit laatste is een gebruikelijk percentage in venture capital. Twee life sciences-bedrijven gingen naar de beurs, namelijk Kiadis Pharma en Merus.
Grote bedrijven naar strategische partijen
Private equity-firma’s verkochten relatief veel grote bedrijven aan strategische partijen (40 procent), bijvoorbeeld Stork, Hertel en bakkerij Pré Pain. Lucas Bols, Refresco en Intertrust gingen naar de beurs. Van nog eens drie recent genoteerde bedrijven verkochten participatiemaatschappijen hun resterende belang. Ongeveer 15 procent werd verkocht aan een andere participatiemaatschappij. Dit betrof over het algemeen ook grotere transacties. In nog eens 15 procent van de gevallen werden leningen terugbetaald aan aandeelhouders. Het aantal faillissementen was met 14 gemiddeld.
Nederlandse venture capitalists hebben in 2015 260 miljoen euro aan nieuwe fondsen geworven, blijkt ook uit het marktonderzoek. Dat is ruim boven het gemiddelde van afgelopen jaren, de uitschieter van 2014 niet meegerekend. Private equity-fondsen haalden een recordbedrag op van 3,2 miljard euro, met name doordat een klein aantal erg grote partijen fondsen wierf. Ongeveer 1,8 miljard euro kwam van institutionele beleggers zoals pensioenfondsen, fonds-in-fondsen en verzekeraars. Ongeveer 10 procent kwam van family offices en vermogende particulieren.
Verwachtingen voor 2016
Het is volgens de NVP de verwachting dat institutionele beleggers zoals pensioenfondsen en verzekeraars zeer geïnteresseerd blijven om meer te beleggen in private equity. “Het rendement dat private equity biedt is voor deze partijen essentieel nu rendementen in andere beleggingscategorieën achterblijven”, aldus Jorritsma (foto). “Het belang van participatiemaatschappijen voor het Nederlandse bedrijfsleven staat buiten kijf. Zowel voor kleinere mkb- als grotere bedrijven zijn zij waardevolle verschaffers van kennis, kunde en kapitaal.” Buitenlandse partijen hadden in 2015 veel belangstelling voor de Nederlandse markt, met name voor grotere bedrijven die willen groeien en internationaliseren. Jorritsma: “Dit zal waarschijnlijk aanhouden in 2016.”