
De Europese Unie maakt het volgende wetenschappelijke vlaggenschip klaar. Maar liefst 3400 topmensen uit wetenschap, onderzoek en bedrijfsleven roepen de EU op om 1 miljard euro te investeren in de doorontwikkeling van quantumtechnologie.
Onder het mom van het Quantum Manifest, steunen zij het initiatief van minister Henk Kamp en eurocommissaris Günther Oettinger om te komen tot één Europees programma voor quantumtechnologie. Vandaag komt in Amsterdam de elite van Europese kwantumfysica samen. In het Huis van Europa discussiëren de onderzoekers over de laatste ontwikkelingen van hun vakgebied. En dat doen ze vandaag iets wat niet elke dag in de wetenschap zich voordoet: zij presenteren een manifest. Minister Henk Kamp van Economische Zaken en Eurocommissaris Oettinger voor Digitale Economie en Wetenschap nemen het Quantum Manifest in ontvangst tijdens een conferentie in het kader van het Europees voorzitterschap in Amsterdam.
Kamp, tevens EU-voorzitter, benadrukt het belang van investeringen in quantumtechnologie: ‘Wereldwijd is er een technologie wedloop gaande tussen onderzoekers uit Europa, de Verenigde Staten en China om de quantumcomputer met extra rekenkracht als eerste te ontwikkelen. Met steun van het kabinet neemt het Nederlandse onderzoeksinstituut QuTech een leidende positie in.’ Nederland spant zich tijdens het Europees voorzitterschap in om leidende onderzoeksinstituten voor quantumtechnologie zoals QuTech en bedrijven in Europa te verbinden in een gezamenlijk programma.
Een quantumcomputer is gebaseerd op de quantummechanica, waarin deeltjes twee eigenschappen tegelijk kunnen hebben. De bits in een quantumcomputer, de zogeheten qubits, kunnen op een en hetzelfde moment 0 en 1 zijn. Dat maakt het mogelijk om een berekening, die normaal gesproken uit elkaar opvolgende stappen bestaat, in één keer en dus veel sneller uit te voeren. De huidige computers zijn gebaseerd op het principe dat getallen, bits genoemd, 0 of 1 kunnen zijn.
‘Veel interesse in quantumcomputer’
Het kabinet investeert meer dan 146 miljoen euro in QuTech in tien jaar tijd. In 2014 is het onderzoeksinstituut door het kabinet benoemd tot één van de vier Nationale Iconen, innovaties die de potentie hebben om te zorgen voor toekomstige welvaart en die bij kunnen dragen aan het oplossen van mondiale vraagstukken. Ook grote chipproducenten hebben belangstelling voor de ontwikkeling van quantumcomputers. Zo stak Intel, de grootste chipfabrikant ter wereld, een half jaar geleden nog 50 miljoen dollar in een project van de TU Delft en TNO. Afgelopen jaar staken zes partijen in totaal 135 miljoen euro in de quantumcomputer.
Tweede revolutie
Een van de auteurs van het manifest is Tommaso Calarco. ‘Zonder de quantumfysica is er geen transistor en geen laser. Er zouden geen mobiele telefoons mogelijk zijn, geen internet, geen Facebook.’ De natuurkundige van de Universiteit van Ulm noemt de afgelopen decennia ‘de eerste quantumrevolutie’. ‘Maar tweede revolutie staat om de hoek: het tijdperk van de quantumcommunicatie en quantumcomputers.’