
Het Verenigd Koninkrijk (VK) gaat de Europese Unie (EU) verlaten. In het referendum van vrijdag heeft 52% van de Britten vóór een vertrek uit de EU gestemd en wilde slechts 48% in de EU blijven. Het opkomstpercentage lag op 72%. Deze uitslag heeft ingrijpende gevolgen voor het VK en Europa en ook daarbuiten.
Het referendum is weliswaar niet bindend, maar de regering heeft altijd gezegd zich te zullen houden aan de uitkomst. De Britse regering kan het uittredingsproces op gang brengen door een beroep te doen op artikel 50 van het Verdrag van Lissabon. Zodra dit artikel in werking treedt, begint een proces van twee jaar onderhandelen over de voorwaarden van het vertrek van het VK uit de EU. Na twee jaar is Brexit dan een feit. Het is echter nog niet duidelijk of de Britse regering al direct verzoekt om inwerkingtreding van artikel 50. Premier Cameron heeft bekend gemaakt dat hij dit najaar wil aftreden en het is goed mogelijk dat wordt gewacht tot de nieuwe premier is benoemd. In deze publicatie gaan wij nader in op de mogelijke gevolgen van een Brexit voor de economische ontwikkeling, de politieke situatie en de financiële markten. Wij beoordelen ook de beleidsreactie.
Heftige marktreacties
De uitslag van het referendum heeft geleid tot heftige reacties op de financiële markten. Het pond sterling verloor zo’n 12% tegenover de Amerikaanse dollar en bereikte de laagste stand sinds 1985. Ook de euro moest inleveren als gevolg van de zorgen over de toekomst van Europa, terwijl de koers van de Japanse yen en de goudprijs werden opgedreven door de vraag van beleggers naar veilige alternatieven. Voor de aandelenmarkten werd het een Zwarte Vrijdag, met een verlies van ongeveer 8% voor de FTSE-100 en circa 5% voor de S&P 500. Het rendement op Amerikaanse 10-jaars staatsobligaties (Treasuries) daalde met 30bp tot onder 1,5%. Ook de rendementen op Duits staatsobligaties (Bunds) daalden (ongeveer 20bp). Deze rendementen doken onder de -0.10%, terwijl de risico-opslagen (spreads) voor staatsobligaties van perifere eurolanden opliepen.
Mondiaal besmettingsgevaar
Als deze trends aanhouden, kunnen de krappere financiële condities en de verhoogde onzekerheid de groei van de wereldeconomie ondermijnen. Dit risico is allesbehalve denkbeeldig, gezien het zwakke uitgangspunt voor de wereldeconomie, de financiële kwetsbaarheid van de opkomende markten en het ontbreken van eenvoudige opties voor verdere steunmaatregelen van centrale banken.
Of de verkoopgolf op de financiële markten langer aanhoudt, zal gedeeltelijk afhangen van in hoeverre deze wordt gerechtvaardigd door fundamentele factoren.
Lees de UK Watch verder op ABN AMRO Insights