Onlangs publiceerde het CBS nieuwe cijfers over de prijsontwikkeling van bestaande koopwoningen in de provincies en vier grote steden. Record na record wordt gevestigd, mede dankzij de lage hypotheekrente. De prijzen van bestaande koopwoningen stegen in het tweede kwartaal van 2016 in Amsterdam met 14,7% j-o-j, in Nederland bedroeg de stijging ‘slechts’ 4,6% j-o-j. Alleen in Amsterdam liggen de prijzen voor het tweede kwartaal op rij weer boven het niveau van het derde kwartaal van 2008, de top voor de crisis.
Gemiddeld moet er in Amsterdam 343.000 euro betaald worden voor een woning. Wat voor veel mensen niet meer haalbaar is. Ter vergelijking, in de provincie Groningen wordt gemiddeld 177.000 euro voor een woning betaald. De woningprijzen liggen in Amsterdam niet zo hoog omdat in Amsterdam grote woningen worden verkocht. In Amsterdam hebben de verkochte woningen namelijk de minste vierkante meters. Dynamis berekende onlangs dat bij een bruto jaarinkomen van 50.000 euro in Amsterdam een woning van 49m2 gekocht kan worden. Ter vergelijking, In Pekela (provincie Groningen) wacht een villa van 210m2 op je.
Is Amsterdam altijd de koploper van de woningmarkt geweest? Nee, en daar hoeven we maar 20 jaar voor terug in de tijd. In het eerste kwartaal van 1995 waren woningen in de provincies Utrecht, Gelderland, Noord-Holland en Noord-Brabant gemiddeld duurder dan in de vier grote steden. De woningprijzen in Noord-Holland werden toen zelfs negatief beïnvloed door Amsterdam. Voor woningen in Groningen werd toen gemiddeld meer betaald dan voor een woning in Rotterdam. En woningen in Limburg waren duurder dan woningen in de stad Utrecht. Gezinnen vertrokken toen veel vaker uit de stad dan nu het geval is en er waren minder alleenstaanden die in de stad wilden wonen.
Eind 1998 begon dit beeld te veranderen. Sindsdien wordt voor woningen in Amsterdam op een aantal periodes na de hoogste verkoopprijs in Nederland betaald. De echte groeispurt van Amsterdam vindt echter pas plaats vanaf begin 2014. Blijft Amsterdam de koploper van de woningmarkt? Het kan gezien de recente historie zeker ook anders.
De column van Madeline Buijs verscheen eerder in Cobouw op 29 juli 2016
