Met een hippe missie om van te watertanden – de transitie naar schoon vervoer mogelijk maken – maakt het bedrijf PitPoint een door ABN AMRO en Bencis Capital gefinancierde, razendsnelle groei door. Aan CFO Thieo Lambers de taak groei in goede banen te leiden. ‘Het moet niet té hard gaan.’
Dat wil niet zeggen dat deze CFO te weinig ambitie heeft. Allerminst. Maar in een in potentie heel grote groeimarkt, in duurzame, alternatieve brandstoffen, is het maken van de juiste keuze belangrijk. ‘We geloven dat een transitie naar schonere brandstoffen – denk aan groengas, CNG, LNG, waterstof en elektriciteit – in 2030 mogelijk is. Wij willen daarvoor zoveel mogelijk tankstations in Noordwest-Europa realiseren. En we zijn het enige bedrijf in duurzame, alternatieve brandstoffen dat ook nog eens onder aan de streep zwarte cijfers schrijft. En dat laatste is belangrijk voor onze aandeelhouder.’ PitPoint ontstond ooit in bouwbedrijf Ballast Nedam. Lambers begeleidde het desinvesteringstraject, waarbij Bencis Capital Partners instapte voor de financiering. ‘Een openbaring en een zegening’, constateert Lambers. ‘Zij zijn zeer ervaren en kunnen in hun netwerk verbanden leggen.’ Bencis voerde een uitgebreide due diligence uit voor hun investering en van dat boekenonderzoek kon ABN AMRO weer gebruikmaken voor hun deel van de financiering. ‘Bijzonder handig dat er een grote partij als Bencis achter je staat. Dat opent deuren.’
Meersporenstrategie
PitPoint groeit als kool. Lambers: ‘We begonnen puur als CNG-speler. Dat is een aardgas dat we comprimeren onder 300 bar. Bijvoorbeeld taxi’s, stadsbussen en veerboten kunnen deze vervolgens als brandstof gebruiken. Dat is schoner dan diesel en benzine. Maar tegenwoordig bieden we ook groengas aan. In principe is dat ook gewoon gas, maar dan afkomstig van compost. Uiteindelijk willen we van CNG naar groengas, maar groengas is nog te schaars. Vandaar dat CNG nog nodig is. Daarnaast hebben we nog LNG, dat schoner en stiller is, maar ook nog een fossiel product is. Verder bieden we waterstof aan. Daarbij genereert een brandstofcel elektriciteit met behulp van een chemische reactie tussen waterstof en zuurstof. Uit de uitlaat komt vervolgens alleen water. Als laatste hebben we ook de elektrische laadpalen in Utrecht onder beheer.’
Dat zijn verschillende brandstoffen. Moet PitPoint zich niet specialiseren en kiezen? ‘Nee’, antwoordt Lambers beslist. ‘Alhoewel we met onze financiers hier ook wel eens over hebben gepraat. Maar de ratio achter een meersporenstrategie is dat een tankstation een tankstation is. Een stoppunt voor in ons geval schone brandstof. En of dat nu waterstof of CNG is, maakt ons niet uit. We sorteren niet voor de klant. Het belangrijkste is dat wij de schone brandstof leveren waar vraag naar is en die in de transitiestrategie past van de klant naar zero emissie. Wij leveren daarbij de dienst van het tankstation of stekkerlader. Technisch gezien maakt dat niet uit. We willen eigenlijk de Shell van de schone brandstoffen worden.’
De landkaart van Nederland omvat veel vlaggetjes die aangeven waar de tankstations van PitPoint zijn gevestigd. ‘We groeien hard omdat we als bedrijf voorloper zijn, maar eigenlijk gaat de transitie naar duurzaam rijden in Nederland nog maar langzaam. Reken maar uit: in Nederland rijden 6 miljoen auto’s rond. Daarvan zijn er zo’n 10.000 elektrisch, rijden er 10.000 op CNG en maken 45.000 gebruik van hybride techniek. Het aankoopbeleid in Nederland is erg fiscaal gedreven en erg afhankelijk van het bijtellingsregime. Daarbij komt dat wij als bedrijf én de mogelijkheden om schone brandstoffen te tanken bekender moeten worden. Dat is ook een van de zaken die Bencis aandroeg. Ga meer aan marketing doen. Vandaar ook onze naamsverandering.’ In Duitsland is de Grüne Wende aan de gang. Met hulp van Bencis nam PitPoint daar dertien CNG-tankstations in Nordrhein-Westfalen en Niedersachsen over. ‘Onlangs werd bekend dat de Duitse overheid op elektrische auto’s 5000 euro subsidie verstrekt en op plug in-hybrides 3000 euro. De oosterburen maken in totaal meer dan een miljard euro subsidie vrij. Ook werden plannen bekend om de fiscale voordelen voor aardgas uit te breiden.’ Met de dertien stations heeft PitPoint een springplank om zijn schone brandstoffen aan te bieden. Dat in een gefragmenteerd landschap van eigenaren van tankstations. ‘Ideaal om een buy and build-strategie uit te rollen,’ aldus de CFO. Dieselgate is koren op de molen van PitPoint. ‘Ik denk ook dat daardoor het subsidiebeleid er überhaupt is gekomen.’
Forecast
Ook België staat op het vizier van Lambers. ‘Daar gaat het ook heel erg snel. Ook vanwege het fiscale voordeel, maar ook omdat schone auto’s consequent worden bevoordeeld ten opzichte van dieselauto’s. We verwachten dan ook veel van de Belgische markt, waar we zijn begonnen met twee CNG-tankstations. Daar komen er nog vijf bij. Maar elektrisch rijden bestaat bijna niet in België.’ Per productgroep en per land maakt CFO Lambers een forecast op basis van prognoses van de afname van de brandstoffen en hoe de markt zich gaat ontwikkelen. ‘We laten daarbij leidend zijn hoeveel auto’s er zijn verkocht. Dat is het belangrijkste. Maar het is schaken op meerdere borden. De ontwikkeling van brandstoffen is verschillend. Daarnaast is die ontwikkeling ook nog eens verschillend in de drie landen. En als laatste wil je ook op opportuniteiten inspringen.’
De planning- en controlcyclus begint met het maken van het jaarlijkse businessplan. ‘Eigenlijk schaven we daar continu aan in scrumsessies. Welke productmarktcombinaties zijn winnend? Wat is in die pmc’s de winstgevendheid op landenniveau? We nemen daar het hele bedrijf, dat voor de helft bestaat uit technici, in mee. Dat businessplan gaat naar onze raad van commissarissen. Als zij goedkeuring hebben gegeven, gaan we daarmee aan de slag en rapporteren we maandelijks per locatie – dat kan een laadpaal of een station zijn – op de voortgang.’
Daarnaast is PitPoint een grote investeerder in tankstations. ‘Die investeringen komen deels uit de vrije cashflow die de locaties genereren en deels uit de financieringsruimte die we van de bank hebben gekregen. We lossen financiering voor een deel af, maar gebruiken een deel ook direct weer voor de toekomst. Want het gaat hard met nieuwe investeringen. Maar het gaat nog niet zo hard dat we tegen het probleem aanlopen dat de financiering niet voldoende zou zijn. We zijn ondernemend en dat moet ook. Maar ook weer niet zo ondernemend dat we gekke dingen doen. Ik waak ervoor dat we te hard gaan. Markten goed snappen en eigen maken. Geen overhaaste stappen zetten. Goed de cashflows en risico’s inschatten. Je moet bijvoorbeeld uitkijken bij een dedicated tankstation in de taxibranche, omdat daar de bomen momenteel niet tot de hemel reiken. Met al die gegevens begint groei. Bij uitstek het terrein van mijn financeafdeling en van mij als CFO.’
Over Thieo Lambers
Lambers begon zijn professionele carrière als financial trainee bij Ballast Nedam en doorliep vervolgens diverse financiële functies binnen het bouwbedrijf. De bouwonderneming ging zich vanaf 2008 bezighouden met het bouwen van tankstations voor alternatieve brandstoffen. Dat onder de naam CNG Net. Daarnaast startte het in maart 2011 met LNG24 dat zich ging richten op het beschikbaar maken van LNG voor vrachtauto’s en schepen. Lambers werd in 2014 als CFO medeverantwoordelijk voor CNG Net en begeleidde vanaf september 2014 een desinvesteringstraject uit Ballast Nedam van de samenvoeging van CNG Net en LNG24. Aan die verzelfstandiging werkten private equity-huis Bencis Capital Partners en ABN AMRO mee. In januari 2016 veranderde de naam van het bedrijf in PitPoint. ‘Een naam die duidelijker maakt dat we niet alleen CNG leveren, maar meerdere schone brandstoffen. Pit staat voor een plek waar gebouwd en ontwikkeld wordt. Point is het distributiepunt, de punten waar de schone brandstoffen geleverd worden.‘
