Onlangs las ik een interessant boek over schaarste. Een boek van econoom Sendhil Mullainathan en psycholoog Eldar Shafir. Zij betogen dat schaarste van tijd en geld je gedrag beïnvloed. Als je bijvoorbeeld weinig geld hebt, scoor je minder goed bij een IQ-test. Dit betekent niet dat je minder intelligent bent, maar de auteurs betogen dat geldzorgen je bandbreedte beperken waardoor je minder denkkracht over houdt voor de IQ-test.
Dit geldt niet alleen als je weinig geld hebt, maar ook als je weinig tijd hebt. Stel dat je morgen een belangrijke deadline hebt en je moet naar een vergadering. Kan je je aandacht dan nog bij de vergadering houden? Of ben je met je hoofd eigenlijk bij de deadline die je moet halen?
Je vraagt je nu vast af, wat dit met de ontwikkelingen op de woningmarkt heeft te maken? Ik denk dat deze theorie de huidige ontwikkelingen op de woningmarkt kan verklaren. In augustus stegen de prijzen van bestaande woningen in heel Nederland met 6% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Voor een dergelijke prijsstijging moeten we terug naar augustus 2002. Doordat het aantal woningen dat te koop staat steeds schaarser wordt, hebben kopers minder tijd om te beslissen of zij op een woning willen bieden. Deze schaarste van tijd geldt vooral in de grote steden. Hierdoor wordt de bandbreedte van kopers beperkt en blijft er minder denkkracht over om een weloverwogen beslissing te nemen. Dit kan wel eens verklaren waarom er steeds vaker boven de vraagprijs op woningen geboden wordt.
De hierboven genoemde auteurs geven aan dat wanneer we weten wanneer onze bandbreedte beperkt is, we geen belangrijke beslissingen moeten nemen. Technologische snufjes kunnen deze beperkte bandbreedte doorbreken. Zo helpt een rood lampje wanneer we onze medicijnen vergeten in te nemen als we geldzorgen hebben. De vraag is wat dit rode lampje voor kopers op de woningmarkt kan zijn. Een time out bij het bieden? Of is er geen andere oplossing dan het versneld bouwen van nieuwe woningen?
Auteur: Madeline Buijs
Deze column verscheen eerder in Cobouw op 5 oktober 2016
