De tijd is voorbij dat een controller achteraf informatie verzamelde, analyseerde en rapporteerde. Anno 2016 is een controller iemand die ondersteunt, adviseert, vooruitkijkt én sparringpartner van het management is. Er zijn 7 gebieden waarop de moderne controller zich focust, aldus Hans Wiebes, docent HOFAM bij NIVE Opleidingen.
1. Laat de aandeelhouderswaarde centraal staan
Cashflow is ontzettend belangrijk. De cashflow bepaalt namelijk de waarde van een bedrijf en daarmee de aandeelhouderswaarde. Daar moet de moderne controller dus bovenop zitten en goed op sturen. Hij moet ook de ontwikkelingen in de gaten houden en vooruitkijken. Niet voor niets is het spreekwoord: regeren is vooruitzien.
2. Heb aandacht voor meer dan alleen financiële zaken
De controller anno nu focust ook op andere zaken dan alleen de financiële. Denk daarbij aan: wat is de positie van de organisatie in de markt, wat is de klant- en personeelstevredenheid, hoe hoog is het ziekteverzuim, welke innovaties zijn er in de branche? Al die informatiestromen moet de controller bij elkaar laten komen zodat hij goed kan rapporteren aan de directie.
3. Lever managementinformatie tijdig aan, inclusief een verschillenanalyse
Een organisatie stelt op voorhand jaarlijks een budget vast voor allerlei zaken en doelstellingen. Maar in een jaar kan veel gebeuren. Het 5% gebudgetteerde marktaandeel wordt maar 2%. De vastgestelde personele bezetting van 100 mensen is toch 130 mensen geworden. Noem maar op. De controller moet niet alleen vaststellen dat theorie en praktijk soms uit elkaar lopen, maar hij analyseert ook waarom het anders is gegaan.
4. Gebruik Big Data goed
Big Data. Het toverwoord van deze tijd. De maatschappij digitaliseert steeds meer. Elke dag worden er online 2,5 miljoen bytes geproduceerd, een enorme hoeveelheid data dus. Data die een bedrijf een schat aan informatie op kan leveren. Helaas is het niet eenvoudig om uit die enorme berg data de juiste informatie te destilleren. Hier ligt een uitdaging voor de controller om zich de technieken hiervoor eigen te maken. En dat betekent scholing.
5. Beheers risico’s optimaal
Een organisatie loopt risico’s op allerlei gebieden. Dat gaat onder meer van strategische en financiële risico’s tot proces-, reputatie- en renterisico’s. Kortom, risicobeheer is zeer omvangrijk. De moderne controller stelt niet alleen vast welke risico’s een organisatie loopt, maar ook hoe groot de kans is dat het risico zich voordoet, wat de oorzaak is, wat de gevolgen zijn, om vervolgens op een rij te zetten hoe deze risico’s zo goed mogelijk zijn te beheersen.
6. Transparantie, ethiek, governance
Maatschappelijk liggen sommige zaken gevoelig. Met enige regelmaat komen in de media de hoogte van het honorarium en de bonussen van topbestuurders aan de orde. En dan niet in positieve zin. De controller heeft hier een waakhondfunctie en moet erop toezien dat de organisatie zich aan de regels houdt. Gaat het om ethiek, dan zijn de wetten van de samenleving, de sociale normen, de bedrijfsnormen en de professionele beroepscodes belangrijk.
7. Denk in toekomstgerichte scenario’s
Airbnb, Uber, Booking.com. Zomaar wat nieuwe ontwikkelingen die een bedreiging kunnen zijn voor de gevestigde organisaties. Bedreigingen en kansen zien en gevoel voor de business hebben, zijn vereisten om als controller goed te functioneren in de huidige maatschappij. Daarvoor moet je als controller out-of-the-box kunnen denken en dat is knap lastig. We houden nog graag vast aan de regels.
