Het Nederlandse bedrijven kunnen niet verwachten dat integriteit in hun organisatie zomaar komt aanwaaien. Volgens hoogleraar Muel Kaptein is een grondige analyse hard nodig om een echte doorbraak te realiseren.
Integriteit lijkt een ingebakken begrip. Je hebt het of je hebt het niet. Volgens Muel Kaptein is integriteit geen aangeboren x-factor, maar een competentie die aandacht vereist. ‘Zonder aandacht verschrompelt integriteit. Tegelijkertijd is er wel een risico. We lopen het gevaar dat we niet verder komen dan oppervlakkige beschouwingen, zonder echte doorbraken. Terwijl dat laatste hard nodig is.’
Zie ook: Jaap van Manen op de Integriteitsdag: ‘Ik zou geen leuk leven hebben als ik pessimistisch zou zijn’
Kaptein is partner bij KPMG en hoogleraar bedrijfsethiek aan de RSM Erasmus Universiteit. Al jarenlang heeft hij zijn focus op het begrip integriteit in het bedrijfsleven. ‘Al sinds de jaren ’70 bevordert de ICC integriteit in het internationaal zakendoen. Een Nederlandse mijlpaal is de lezing van toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Ien Dales, tijdens een congres in 1992, over de dreigende aantasting van integriteit binnen de overheid. Inmiddels heeft 90 procent van de grote bedrijven tegenwoordig een integriteitscode. De integriteitsnormen zijn hoger komen te liggen op het gebied van bijvoorbeeld nevenactiviteiten, privé-effectenbezit en relatiegeschenken.’
Route Integriteit
De hoogleraar geeft aan dat bedrijven op goede weg zijn, maar nog wel een lesje integriteit kunnen gebruiken. ‘Organisaties zijn steeds meer maatregelen gaan nemen om integriteit te bevorderen. Integriteitstrainingen, compliance officers en meldpunten voor incidenten zijn in meer dan driekwart van de grotere bedrijven aanwezig. Als we integriteit echter verder willen verbeteren dan zit de doorbraak niet in (nog) meer beleid en maatregelen, maar in de organisatiecultuur die integer gedrag bevordert. Uit onderzoek blijkt namelijk dat cultuur veel ruimte biedt voor verbetering.’
