Verschillende landen zijn de euro in gestapt zonder goed na te denken over de economische gevolgen. Althans, dat denkt chef-econoom Wim Boonstra. De Rabo-man spreekt van een onbezonnen actie.
Boonstra: ‘Toetreding tot de eurozone betekent het aangaan van een monetaire unie met twee zeer concurrerende economieën, te weten Duitsland en Nederland. Na toetreding kan de concurrentiepositie niet meer worden hersteld via devaluatie van de eigen munt; die bestaat immers niet meer.’
Zie ook: ‘Europese Commissie somber over Nederlandse economie’
De deelnemende landen hebben volgens Boonstra verzuimd om goede beleidsafspraken te maken. ‘Het veelbesproken Stabiliteits- en Groeipact geen afspraken over de verdeling van de aanpassingslast tussen overschot- en tekortlanden, voor het geval er onhoudbare schuldposities zijn ontstaan. Die aanpassingslast kan alleen nog verlopen via binnenlandse loon- en prijsaanpassingen, en komt dus in voorkomende gevallen vrijwel volledig terecht bij de landen die te grote tekorten op de lopende rekening en daarmee schulden aan het buitenland hebben opgebouwd. Daarmee is het stelsel nog meer rigide dan de Gouden Standaard of het naoorlogse wisselkoersstelsel van Bretton Woods.’
Om te kunnen functioneren in de euro hadden landen alles op alles moeten zetten om hun concurrentiepositie structureel te versterken. Boonstra: ‘Voor de landen die dat hebben verzuimd, heeft de euro per saldo weinig goeds opgeleverd. Dus gaan er stemmen op dat zij de euro beter kunnen opgeven. Helaas is dat niet eenvoudig. De geschiedenis kan namelijk niet worden teruggedraaid.’
Griekenland versus Duitsland
Afscheid nemen van de munt lost de problemen niet op. ‘Als een land uit de euro stapt en weer een nationale munt invoert, zullen de nadelen van deelname aan de eurozone niet als sneeuw voor de zon verdwijnen. Na jarenlange financiële integratie tussen de lidstaten zal uittreding uit de eurozone namelijk met hoge kosten gepaard gaan. Daarbij maakt het, zoals verderop zal blijken, overigens wel uit of een zwak land als Griekenland uit de euro stapt of een sterk land als Duitsland,’ aldus Boonstra.
