Blockchain. Drie jaar geleden werd de technologie achter de digitale munt bitcoin met argusogen bekeken, nu is blockchain overal. De technologie heeft de potentie het wereldwijde transactieverkeer -documenten en betalingsverkeer- ingrijpend te veranderen. Hoe gaat dit onze manier van werken beïnvloeden en waarom is het relevant voor jouw bedrijf? ABN AMRO en Havenbedrijf Rotterdam zijn volop aan het experimenteren met blockchain en vertellen er alles over tijdens de Treasurybeurs 2016.
Volgens Marjan van der Plas, innovatiemanager bij ABN AMRO, zijn de verwachtingen hooggespannen. “Het zijn spannende tijden. Met blockchain kunnen partijen een betrouwbare transactie uitvoeren zonder tussenkomst van een derde partij. De rol van onder andere de bank kan dus heel erg veranderen. Daarom is het onze taak om de mogelijkheden te onderzoeken.” Maar wie denkt dat blockchain alleen interessant is voor de financiële sector heeft het mis. Marjan: “Deze technologie kan hele markten anders organiseren. Blockchain is veilig, transparant en geeft iedereen toegang tot informatie.”
Blockchain in een notendop
Hoe blockchain transacties mogelijk maakt zonder de tussenkomst van een traditionele derde partij? Volgens Marjan is vertrouwen verankerd in het systeem. “Je kunt blockchain zien als een digitaal grootboek voor transacties dat door alle deelnemers gezamenlijk wordt onderhouden. Alle deelnemers hebben namelijk een identieke kopie van het grootboek. Het registreren van transacties gebeurt dus niet op één centrale plek, maar op een netwerk van computers. Bovendien wordt iedere transactie door het netwerk van deelnemers gecontroleerd. Je bent dus samen verantwoordelijk. Als informatie eenmaal is opgeslagen, kan het niet meer worden gewist of veranderd omdat elke transactie is verzegeld met encryptie. Een blok met transacties dat eenmaal in de blockchain zit, is onlosmakelijk verbonden met het voorgaande blok in de keten. De waarheid is dus niet te manipuleren.”
De grootste revolutie sinds internet?
Klinkt goed, maar wat betekent dat nu in de praktijk? Karin Kersten, Directeur Transaction Banking bij ABN AMRO, vergelijkt blockchain met de opkomst van internet. “Ginni Rometty deed laatst een opvallende uitspraak. Volgens de CEO van IBM zal blockchain doen voor transacties, wat internet heeft gedaan voor informatie. De impact zal dus enorm zijn.”
En dat gaat veel verder dan financiële transacties. Karin: “Een transactie is iets van waarde dat van de ene naar de andere hand gaat. Dus niet alleen geld, maar ook assets, contracten en diploma’s. Er is dus geen sector waarop blockchain niet van toepassing is. Complexe handelstransacties met veel partijen en documenten lenen zich bijvoorbeeld uitstekend voor blockchain. Maar ook in Honduras, waar onduidelijkheid is over de landsgrenzen, worden de kadastrale grenzen nu vastgelegd in blockchain. En de Nederlandse dj Hardwell maakt gebruik van blockchain om zijn rechten en betalingen te beheren. Kortom: de mogelijkheden zijn eindeloos.”
Blockchain doe je niet alleen
Hoewel de verwachtingen hooggespannen zijn, staat blockchain nog in de kinderschoenen. “We zitten nog volop in de experimenteerfase”, vertelt Karin. “Voor succes is co-creatie essentieel. Blockchain werkt alleen als je verbonden bent met andere deelnemers in het netwerk. Je hebt dus andere partijen nodig. Zo is ABN AMRO lid van R3, een innovatiebedrijf dat een netwerk aan zich heeft verbonden van vooraanstaande spelers in de mondiale financiële industrie die samen werken aan nieuwe toepassingen op het vlak van blockchain-technologie. En sinds kort werken we samen met onder andere Havenbedrijf Rotterdam aan een grootschalig TKI-Dinalog project met blockchain-technologie in de logistieke sector.”
Blockchain in de logistieke sector
Tim de Knegt, Manager Strategic Finance & Treasury bij Havenbedrijf Rotterdam, vertelt er meer over: “Om klanten beter te bedienen, moeten we onze logistieke processen goedkoper maken. Blockchain leent zich daar uitstekend voor. Een voorbeeld: schepen die onze haven binnenkomen worden aan de kade gelegd, er wordt proviand aan boord gebracht en de brandstof wordt aangevuld. Dat proces duurt nu 18 uur omdat er heel veel waste in zit. Alle betrokken partijen beschikken over waardevolle data, maar delen die niet effectief met elkaar. Door de data via een blockchain slim, snel en vooral veilig te delen met alle betrokken partijen kunnen we het proces terugbrengen naar 6 uur. Dat betekent een enorme kostenbesparing per schip. En dan hebben we het alleen nog maar over Rotterdam. Met blockchain kunnen we de hele logistieke keten – van China tot Duitsland – effectiever vormgeven. ”
Blockchain pilot
ABN AMRO en Havenbedrijf Rotterdam werken op dit moment aan een blockchain pilot voor het logistieke proces van exporteurs. “Vanaf het moment dat een vrachtwagen vertrekt bij de exporteur tot hij bij de klant aankomt zijn er gemiddeld 30 documenten nodig: van track & trace informatie tot bills of lading”, vertelt Tim. “Met blockchain creëren we een transparant en papierloos systeem om al deze data veel beter en sneller te delen met alle betrokken partijen: van de importeur tot de exporteur, het Havenbedrijf, de containerterminals en de douane. Door real-time inzicht is er meer controle en kun je slimmere keuzes maken om processen te optimaliseren. In de eindsituatie hebben alle partijen toegang tot dezelfde data, maar kan niet iedereen alles zien. Alleen de informatie die relevant is. Dat is zeker in de haven belangrijk, waar 5 containerterminals met elkaar concurreren en dus niet al hun gegevens met elkaar willen delen.”
Experimenteer!
Voor bedrijven die ook aan de slag willen met blockchain heeft Karin de volgende boodschap: experimenteer! “Blockchain leek altijd ver weg, maar komt steeds dichterbij. Elk bedrijf legt waarde vast en dat is een oriëntatie waard. Neem het tot je, lees erover, kijk waar je een haakje ziet en anderen kunt meenemen. Daar is overtuigingskracht voor nodig, maar het is de moeite om te experimenteren. Stap over de grenzen heen en zoek samenwerking met anderen!”
Lees meer artikelen van Bart Banning over de nieuwste ontwikkelingen in Transport en Logistiek.
