De meest opvallende ontwikkeling van de laatste tijd is de flink hogere inflatie in de eurozone. In december zagen we een sprong van 0,6% naar 1,1% en in januari liep de inflatie zelfs verder op naar 1,8%. Deze toename wordt vooral veroorzaakt door de stijging van de energieprijzen.
In november lagen deze prijzen nog zo’n 1% lager dan twaalf maanden eerder, maar in december was dat omgeslagen: de energieprijzen waren toen 2,6% hoger. En in januari is de stijging opgelopen naar ruim 8%. Mogelijk valt die in februari nóg wat hoger uit. Ook de prijsstijging van onbewerkte voedingsmiddelen is flink toegenomen. ABN AMRO denkt dat de inflatie in de eurozone nog wat verder kan oplopen.
Inflatie in de eurozone sterk gestegen? Ja en nee!
Betekent dit dat het beleid van de ECB ‘werkt’ en dat zij eerder dan verwacht gaat beginnen met het geleidelijk terugdraaien van de verruimende maatregelen? Het antwoord van ABN AMRO is voorlopig: nee. Onderliggend is namelijk nog geen sprake van meer inflatie. De prijzen van energie en voedingsmiddelen laten nogal eens sterke schommelingen zien. Dat vertroebelt het beeld. Daarom kijkt de bank naar de kerninflatie. Dat is het cijfer zonder de prijzen van energie, voeding, alcohol en tabak. Dit geschoonde cijfer is de voorbije maanden amper gestegen (is nu 0,9%). En volgens ABN AMRO gaat het cijfer binnenkort nog niet wezenlijk stijgen.
ECB ziet nog geen aanleiding beleid aan te passen
Ook ECB-president Draghi bagatelliseerde de inflatiestijging. Hij wees tijdens de persconferentie van 19 januari op de sterke stijging van de energie-inflatie. Hij meende dat “er nog geen tekenen zijn van een overtuigende opwaartse tendens in de onderliggende inflatie.”
Het lijkt er dan ook op dat de ECB verder gaat met het in december aangekondigde beleid. Minstens tot eind dit jaar zal zij doorgaan met het opkopen van obligaties. Wel gaat, zoals bekend, het maandelijkse opkoopbedrag in april omlaag van EUR 80 naar 60 miljard.
Vermoedelijk gaat de ECB pas in 2018 het maandelijkse opkoopbedrag stapsgewijs terugbrengen naar nul. Mede daardoor zullen de één- en driemaands-Euriborrentes ook in 2018 nog negatief blijven.
Lange rente gaat in 2017 verder stijgen
De tienjaarsrente is in januari geleidelijk opgelopen. Tegen het einde van de maand werd het hoogste niveau sinds een jaar bereikt (boven 0,6%). Aan de ene kant wordt de rente nog gedrukt door het opkoopprogramma van de ECB en de lage kerninflatie. Aan de andere kant verwacht ABN AMRO dat de rente in de loop van 2017 gaat stijgen omdat de markten er rekening mee gaan houden dat de obligatieaankopen in 2018 worden teruggeschroefd. Ook de rentestijging in de VS leidt tot opwaartse druk op de lange rente in de eurozone.
Euro wordt zwakker, maar vóór eind 2017 weer wat sterker
De dollar is vorige maand iets verzwakt ten opzichte van de euro. ABN AMRO gaat er echter van uit dat de munt weer sterker wordt omdat de Fed de rente in 2017 verder gaat verhogen, terwijl de ECB het beleid juist zeer ruim houdt. Ook politieke onzekerheid in de eurozone (door verkiezingen) kan in het nadeel werken van de euro. In de loop van 2017 gaat de dollar vermoedelijk door de pariteitskoers met de euro (USD 1 = EUR 1).
Maar wanneer de markt gaat incalculeren dat de ECB haar obligatie¬aankopen zal verminderen, kan de euro weer opveren.
Dat kan vóór het einde van het jaar al het geval zijn. Ook zal het effect van de renteverhogingen in de VS dan vermoedelijk uitgewerkt zijn. ABN AMRO heeft daarom haar euro-dollarraming voor eind 2017 en de eerste kwartalen daarna iets aangepast: het herstel van de euro is wat naar voren gehaald.
Lees hier een pdf van deze Visie op Rente en Euro
