Met name dankzij aandelenbonussen hebben de topmannen van de grootste Nederlandse beursfondsen vorig jaar 15 procent meer ontvangen. Gemiddeld is de beloning omhoog gegaan van 3,8 miljoen naar 4,3 miljoen.
De toename is vooral toe te schrijven aan de langetermijnbonus die in aandelen wordt uitgekeerd. Twee componenten daarin zorgen voor de stijging: bestuursvoorzitters hebben hun doelstellingen in ruime mate overtroffen en de waarde van de uitgekeerde aandelen nam toe door koersstijgingen, zo blijkt uit een analyse door beloningsadviseur Focus Orange in opdracht van het FD.
Zie ook: Keurmerk voor commissarissen: ‘Het is geen bijbaantje’
De topbestuurders van de grootste Nederlandse beursfondsen hebben veel meer aandelen in de eigen onderneming in handen dan vorig jaar. De CEO’s ontvingen in 2016 2,4 miljoen euro aan prestatieaandelen als langetermijnbonus, zo’n 15 procent meer dan in 2015. Mede door aandelen die de topmannen in 2016 uit een bonusprogramma ontvingen, steeg de waarde van hun aandelenpakket gemiddeld tot 6,2 miljoen euro. Ruim de helft meer dan een jaar eerder.
Bestuursvoorzitters bouwen overigens niet altijd vrijwillig een aandelenpakket op, het hebben van een belang in het bedrijf is vaak voorgeschreven door de raad van commissarissen. ‘Het aandelenbezit van bestuurders is een effectieve en eenvoudige manier om hun persoonlijke belang te verbinden met het langetermijnbelang van de onderneming’, zegt Hein Haenen, partner bij beloningsadviesbureau Focus Orange in het FD. Van de 22 onderzochte bedrijven zijn 14 CEO’s verplicht een aandelenpakket op te bouwen. Het gemiddelde pakket heeft een waarde van zes jaarsalarissen, meestal ver boven het vereiste minimum.
Koploper Paul Polman
Paul Polman loopt voorop met 44,3 miljoen euro aan aandelen Unilever per eind 2016. Dat komt overeen met ruim 35 keer zijn basissalaris. Op geruime afstand volgen Jean-François van Boxmeer (15,5 miljoen euro in Heineken) en Erik Engstrom (15,5 miljoen euro in Relx). Bij beiden vertegenwoordigt het pakket aandelen ruim tien keer hun basissalaris.
‘Het is opvallend dat de CEO’s in groten getale omvangrijke belangen opbouwen, vaak ver boven de verplichting die de onderneming hen oplegt’, oordeelt Haenen. ‘De schaduwkant is dat dit de objectiviteit in de besluitvorming kan vertroebelen. Wat als de ene beleidskeuze veel meer koerswinst belooft dan de andere?’
Zo kan een bestuursvoorzitter met een groot aandelenbezit zich hierdoor te veel laten leiden bij een eventueel overnamebod. ‘Bij Unilever hebben we gezien dat topman Polman ondanks een groot financieel belang de overnamebieding van Kraft Heinz afwijst. Je mag hopen dat zo’n goed voorbeeld in alle gevallen gevolgd wordt’, aldus Haenen.
Gunstige vooruitzichten
Voor dit jaar ziet het er nog beter uit voor de onderzochte topbestuurders. Op basis van de huidige inzichten ontvangen ze dit jaar zo’n 40 procent meer, een combinatie van meer aandelen en hogere koersen. ‘De combinatie van goede prestaties en de koersstijging in een periode van herstel na de recessie van 2013, stuwt de waarde van het toegekende aandelenpakket op’, zegt de partner bij Focus Orange. ‘Je kunt je afvragen of het evenwichtig is, maar dat is ook de vraag als de uitkering in aandelen in slechte tijden naar nul gaat.’
