Nyenrode-hoogleraar Marcel Pheijffer verwacht de komende tijd nieuwe corruptie- en fraudeschandalen. ‘Dan krijg je altijd het verhaal van ‘de koopman en de dominee’.’
Corruptie en fraude zorgen voor dilemma’s in het bedrijfsleven. Hoogleraar Marcel Pheijffer denkt echter dat de beerput binnenkort weer open gaat. ‘Recent hebben we weer een aantal zaken gezien, zoals bij Shell, Damen Shipyards, SHV en Rolls Royce. Als straks de BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China) opengaan, verwacht ik dat er nog veel meer naar boven gaat komen.’
Zie ook: Weinig aandacht voor compliance op directieniveau: ‘Risico’s worden onderschat’
Pheijffer geeft de corruptieaffaire bij Shell in Nigeria als schoolvoorbeeld. ‘Stel je doet als bedrijf zaken in één van de landen die hoog op de corruptie-index staat. Dan krijg je altijd het verhaal van ‘de koopman en de dominee’. De dominee zegt dan dat de regels aangeven dat je gewoon geen steekpenningen mag betalen, dus dat kan simpelweg niet. Die is daar heel rechtlijnig in. De koopman kijkt daar wat genuanceerder naar; een bedrijf als Shell haalt twintig procent van zijn productie uit Nigeria. Je kunt van zo’n bedrijf toch niet verwachten dat ze daar dan maar mee stoppen.’
Vuistregels versus uitgangspunten
De hoogleraar geeft aan dat er geen vuistregel is voor dergelijke dilemma’s, wel belangrijke uitgangspunten. ‘Zorg dat je transparant bent over de keuzes die je maakt, leg verantwoording af en als je bepaalde signalen krijgt, vraag door!” Ook bewustwording past daarbij. “Het is belangrijk je bewust te zijn van de risico’s van het zakendoen in bepaalde landen of sectoren, en van de regelgeving die velen vaak niet kennen, maar die wel van toepassing kan zijn.’
