Rogier Brand maakte de overstap van de uitgeverijwereld naar een groenteverwerkingsbedrijf. Bij Heemskerk fresh & easy is hij Manager Finance & Control. Hoe belangrijk is sectorkennis en –ervaring eigenlijk?
Een overstap naar een productie-omgeving. Hoe heb je dat voor elkaar gekregen zonder branche-ervaring?
‘Er zijn zeker veel verschillen tussen een uitgeverij en een productiebedrijf. Dat valt niet te ontkennen. Toen ik hier kwam solliciteren, werd dan ook gevraagd hoe ik dat zag. Maar je kan het ook omdraaien; ik neem weer een hoop specifieke kennis en ervaring van een andere branche mee. Ik heb aangegeven dat ik de ervaring die ik miste, graag in de praktijk wilde opdoen. In mijn eerste drie maanden heb ik dan ook gewoon meegedraaid in de productie. Om zelf te ervaren hoe alles hier loopt.’
Wat ervaar je als het grootste verschil tussen de twee bedrijven?
‘De financiële functie bij Heemskerk schuurt heel dicht aan tegen het productieproces. Het is belangrijk om de operationele en financiële rapportages bij elkaar te brengen. Ik zeg wel eens overdrijvend dat ik vier dagen per week in aantallen denk en alleen op vrijdag in euro’s. Dat is een andere, maar heel leuke dimensie.
We zitten hier bijvoorbeeld niet om data verlegen. Alles wordt geregistreerd, de inzet van medewerkers door in- en uitklokken aan de lijn, de binnenkomst en uitgifte van goederen door middel van RFID. De truc is om door al deze bomen het bos weer te gaan zien. Als dat lukt, maakt het bedrijf andere en betere keuzes . Een moderne financiële afdeling maakt voor mij vooral het verschil door nieuwe inzichten te geven door het combineren van de financiële met de operationele data.’
Kun je hier een voorbeeld van geven?
‘Op jaarbasis gebruiken we ruim een miljoen arbeidsuren om onze producten te maken, waardoor sturen op deze uren zeer belangrijk is. In 2017 zagen we iedere week flinke besparingen op uren, maar dit resulteerde uiteindelijk niet in een besparing van de loonkosten. Dit inzicht hebben we besproken, om de oorzaak boven tafel te krijgen. Toen bleek dat, als er onvoldoende werk was, de vaste medewerkers naar huis werden gestuurd en de inhuurkrachten bleven. Dat leverde dus uiteindelijk geen besparing op. Door een relatief eenvoudige aanpassing zie je een paar weken later al dat je wel op loonkosten bespaart.’
Waar zitten volgens jou de belangrijkste uitdagingen voor het bedrijf?
‘Weten wat de kostprijs is, is voor een productiebedrijf essentieel. Maar de berekening ervan is complex, want je moet rekening houden met bijvoorbeeld machinekosten, seriegrootte, transport, de prijs en het afvalpercentage van de groenten. Een krop sla is in de zomer niet alleen goedkoper dan in de winter, ook het kropvolume is belangrijk voor het afvalpercentage en de efficiency. Dit verschilt per seizoen en ook extreme weersomstandigheden kunnen hier behoorlijk impact op hebben.
De belangrijkste uitdaging is nu dat we grip krijgen op de ontwikkeling van onze kostprijs. De kostprijs zelf kunnen we vooraf zeer nauwkeurig bepalen, maar bij de nacalculatie gooien we alles op de grote hoop. We weten op hoofdlijnen met welke producten we geld verdienen, maar kunnen het nog niet altijd volledig onderbouwen op basis van een gedegen nacalculatie op artikelniveau. De grondstofprijs speelt een rol, het fluctuerende afvalpercentage, de wisselende kwaliteit grondstoffen, de grote hoeveelheid halffabricaten, maar ook het effect van seriegrootte bij de voorbewerkingsstap en bij het verpakken.’
Maar dan is de kostprijs dus per seizoen anders?
‘We bepalen zelfs elke maand een actuele kostprijs, afhankelijk van zaken als inkoopprijzen van groenten, actuele afvalpercentages en verwerkingstijden. Een goed ERP-systeem is dan noodzakelijk, en dat hebben we gelukkig in huis.’
Er zijn maar weinig bedrijven die niet klagen over hun ERP-pakket. Waar hebben jullie op gelet bij de selectie en inrichting?
‘Het pakket was voor ons leidend, niet onze processen. Bij de selectie is goed gekeken naar de mogelijkheden en onmogelijkheden van het pakket en daar hebben we onze processen op aangepast. Je moet dan natuurlijk wel een pakket kiezen dat heel dicht tegen je bestaande processen schuurt. Maar je eigen processen kun je vaak makkelijker aanpassen dan een ERP-pakket.’
Je bent nog maar kort bij Heemskerk in dienst, maar wat is de belangrijkste verbetering die je hier al hebt doorgevoerd?
‘Eigenlijk iets heel simpels: maandelijks budgetgesprekken. Dat was bij mijn vorige werkgever heel gebruikelijk. Hier nog niet, maar het is wel degelijk nuttig. Eind 2016 zagen we dat we met een aantal kostenposten flink de bocht waren uitgevlogen. En dat terwijl het heel goed gaat met het bedrijf; de omzet is in de afgelopen vijf jaar vervijfvoudigd. Maar op de kosten werd onvoldoende proactief gestuurd. Doordat we nu regelmatig met elkaar om de tafel zitten, snappen we beter waar we kosten voor maken en kunnen we op tijd de koers bijstellen. Nog belangrijker vinden we dat we niet meer voor verrassingen staan.’
Naam: Rogier Brand
Functie: Manager Finance & Control
Opleiding: HOFAM (NIVE Opleidingen), nog studerend
Organisatie: Heemskerk fresh & easy is een groenteverwerkingsbedrijf in de Duin- en Bollenstreek
