
De populariteit van de business controller lijkt momenteel onbegrensd, maar de rol van de projectcontroller in een organisatie wordt vaak onderschat. Vaak wordt gedacht dat projectcontrolling eenvoudig ingevuld kan worden door een financial controller. De rol van een project controller gaat echter nog een stap verder.
Wim Vos (Deloitte) is ervan overtuigd dat projecten onvoorspelbaar blijven door hun dynamische en incidentele karakter. Een (ervaren) project controller moet daardoor een balans in besturing en beheersing vinden. ‘De projectcontroller heeft de taak om de projectmanager te ondersteunen. De projectmanager staat binnen grote infrastructurele projecten voor grote uitdagingen om binnen de gestelde kaders het beoogde projectresultaat op te leveren. De rol van de project controller hierin wordt echter vaak onderschat. Hierdoor lopen projecten vertraging op en worden ze duurder.’
Zie ook: Vroeg of laat stroomt de populaire business controller door naar CFO
Een projectcontroller is volgens de senior consultant van grote toegevoegde waarde bij inschrijvingen en aanbestedingen, bij het stellen van de contractuele kaders en de planning en begroting aan de voorkant. ‘Vaak wordt gedacht dat projectcontrolling eenvoudig ingevuld kan worden door een financial controller. De rol van een project controller gaat echter nog een stap verder. Naast de verantwoording van inkomsten, uitgaven en verplichtingen heeft de project controller ook een toekomstgerichte rol. De projectcontroller dient te anticiperen op de veranderende omgevingsfactoren en de vele stakeholders die betrokken zijn bij het project.’
Projectcontrol: betrokken bij mogelijke knelpunten
De projectcontroller krijgt tevens een stukje risicomanagement op zijn bord. Vos: ‘De projectcontroller weet de in kaart gebrachte risico’s te kwantificeren en prognoses up-to-date te houden. Gedurende het gehele project is hij sterk betrokken en signaleert hij direct mogelijke knelpunten. De projectcontroller is dus meer dan een financial die de financiële status van het project bijhoudt.’
Financieel directeur Frank Hoevenaars van de Rotterdamse vervoerder RET werkt graag op projectbasis, met een hoofdrol voor projectcontrol. Hoevenaars wil multidisciplinair werken om de financiële systemen onder bedwang te houden. ‘Ik vind dan ook dat de disciplines business en projectcontrol over elkaars muren heen moeten kijken. Welke risico’s loop ik met het project en welk gevolg heeft dat voor de lopende business? Wat betekent het dat een project uitloopt of goedkoper is? Los van deze vragen: project en business control hebben hun eigen uitgangspunten. Projectcontrol gaat meer over beheersen en bewaken, terwijl business control meer extravert is. Business control duikt veel meer de business in. Dat gaat ook meer over de strategische doelstellingen die we willen implementeren in de business.’
Project controller zweeft niet
Hoevenaars’ gewenste profiel van de project controller komt terug in de omschrijving van Jan de Kroon. De directeur van Improfin noemt de projectcontroller een ‘volwaardig, betrokken en geaccepteerd lid van het projectteam’. ‘Hij zweeft niet boven het project maar zit er midden in. Vaker op de ‘bouwplaats’ aanwezig zijn, is vanzelfsprekend. Heeft zodanig affiniteit met de inhoudelijke aspecten van het project dat hij gevolgen van beslissingen en keuzes ook kan duiden. Is op een constructieve manier confronterend en kan samenwerken, ook onder druk.’