Wekelijks stelt Executive Finance in ‘Wat zegt u nu?’ een reeks vragen. Deze week is het de beurt aan Sander Klous, hoogleraar Big Data Ecosystems (UvA) en partner bij KPMG.
1. Wat is uw functie en hoe zou u uw functie omschrijven aan een kind van 5 jaar?
Ik ben hoogleraar bij de Universiteit van Amsterdam, Big Data Ecosystems, en ik ben partner bij KPMG, verantwoordelijk voor data analytics. Mijn functie omschrijven voor een kind van 5 jaar is lastig, omdat die zijn of haar omgeving nog niet zo ziet veranderen…. Laten we zeggen dat ik het aan mijn grootmoeder uitleg, zij ziet alles in haar omgeving veranderen. Er komen steeds meer intelligente systemen en die beïnvloeden op allerlei manieren ons gedrag.
Bijvoorbeeld de poortjes op het station, zij beslissen of je het perron op mag. Dat hadden we 15 jaar geleden niet. Met een strippenkaart kon je zelf kiezen of je wilde laten afstempelen. Je liep het risico dat je gepakt werd voor zwartrijden, maar je kon zelf kiezen. Of navigatiesystemen, waarvan we de adviezen bijna blind opvolgen. Ik houd me bezig met het vertrouwen in die systemen. Algoritmes, die de beslissingen in die systemen maken, hoe kan je die op een verantwoordelijke manier implementeren?
2. Wat is uw huidige gemoedstoestand?
Op mijn gemak. Alles gaat zijn gangetje. Geen stress.
3. Wat staat er in 2018 op de planning?
De ontwikkelingen gaan heel snel. De systemen worden steeds dominanter. Ik wil graag meer maatschappelijk bewustzijn voor die ontwikkelingen. Mensen moeten meer begrip kweken over hoe hun gedrag wordt beïnvloed door nieuwe technologie. Een van de manieren waarop we dat gaan doen is met een nieuw boek, ‘Vertrouwen in de slimme samenleving’. Daarin beschrijven we wat er allemaal aan de hand is en hoe mensen en organisaties daarmee om kunnen gaan.
4. Wat is de grootste uitdaging voor uw onderneming?
KPMG is van oorsprong een accountantsbureau en die bestaan bij de gratie van vertrouwen. Het is de basis van de accountancy om er voor te zorgen dat de maatschappij de boekhouding van de organisaties die worden gecontroleerd kunnen vertrouwen. Zoals ik net al beschreef is het in de huidige maatschappij niet meer voldoende om alleen op de boekhouding van een organisatie te vertrouwen. In een slimme samenleving moeten we ook vertrouwen kunnen hebben in de systemen om ons heen. KPMG moet dus transformeren van een accountantsbureau naar een organisatie die gaat helpen bij het creëren van vertrouwen in de slimme samenleving en dat is een hele uitdaging.
5. Wat is de grootste uitdaging in uw vakgebied?
Zowel vanuit de wetenschap als uit het bedrijfsleven moeten denken we na over hoe de ontwikkelingen in de slimme samenleving beheersbaar kunnen worden gemaakt. Daar zit een flinke tijdsdruk achter. Op dit moment zijn we ons er nog van bewust dat ons gedrag wordt beïnvloed door die systemen, met name omdat er nog geregeld iets fout gaat. Bijvoorbeeld als een navigatiesysteem je adviseert om een afgesloten straat in te rijden. Als de algoritmes beter worden, dan hebben we dat steeds minder door. Het wordt als het ware een onzichtbaar prikkeldraad. We hebben dus maar beperkt de tijd om de randvoorwaarden te bepalen, die wij als maatschappij belangrijk vinden en om daar ook controle en toezicht op in te richten. Beter grip krijgen op deze ontwikkelingen is de grootste uitdaging voor ons als maatschappij in mijn vakgebied.
6. Wat is uw laatste juichmoment op uw werk geweest?
Een aantal maanden geleden hebben we een paar grote subsidies binnengehaald om verder uit te werken hoe je platformen kunt bouwen die betrouwbaar en te vertrouwen zijn. Daar hebben we toen wel even van genoten.
7. Wat maakt u boos?
Ik ben niet zo heel snel boos. Ik heb er wel heel veel moeite mee als ik iets verkeerd zie gaan en ik weet dat ik iets had kunnen of moeten doen om dat te voorkomen. Vooral als andere mensen daar last van hebben. Daar kan ik wel gefrustreerd door raken.
8. Met welke vakgenoot zou u wel eens een week willen ruilen?
Elon Musk. Hij zit uiteraard op een totaal andere positie dan ik en heeft heel veel invloed op ons vakgebied. Soms wil ik wel eens iets en dan denk ik: als ik Elon Musk was geweest, dan had ik dit allang voor elkaar gekregen. Hij is bijvoorbeeld veel bezig met zelfrijdende auto’s. Ik plaats dan vraagtekens bij de beheersbaarheid. Er is waarschijnlijk aanvullend toezicht nodig om dat goed te krijgen. Op de positie van Musk zou ik veel meer inzicht hebben in wat voor toezicht nodig is en zou ik ook de invloed hebben om dat op de juiste manier in te richten. Er zijn een paar hele machtige spelers op het domein van autonoom vervoer die dat de komende jaren gaan bepalen voor de gehele samenleving.
9. Van wie heeft u het meest geleerd?
Ik durf niet één persoon te noemen, eerder een periode. Tijdens mijn promotieonderzoek in de hoge-energiefysica heb ik meegewerkt aan een aantal grote experimenten bij de deeltjesversneller in Genève. Dat was een enorm leerzame tijd, samenwerken met enkelen van de slimste mensen op deze wereld in een hyperprofessionele omgeving. Die periode heeft ervoor gezorgd dat ik me enorm snel heb kunnen ontwikkelen.
De overstap vanuit de wetenschap naar het bedrijfsleven is ook een crash course geweest. In het bedrijfsleven zijn er weer heel andere dingen van belang. Ik heb het geluk gehad dat er altijd briljante mensen in mijn omgeving zijn geweest om van te leren, zowel thuis als op het werk.
10. Ajax of Feyenoord?
Ajax. Ik doe heel veel in en samen met de Amsterdam ArenA.
11. Hoe ontspant u zich?
Ik ben net vader geworden. Dat was eigenlijk nog een veel groter juichmoment dan die subsidie, maar dat was niet op mijn werk. Ik moet zeggen dat het een openbaring is. Plotseling gaat het helemaal niet meer om jezelf en dat vind ik heel ontspannend. Je bent in één klap volledig verantwoordelijk geworden voor de ontwikkeling van een ander mens. Die andere invalshoek werkt voor mij heel ontspannend.
De vorige keer was Martin van Staveren (VSRM) aan het woord. Wilt u ook meedoen? Stuur een e-mail naar de redactie.
