De financial van de toekomst? Hij of zij heeft gevoel voor IT en beschikt over uitstekende communicatieve vaardigheden. Maar CFO’s moeten niet doorslaan in het zoeken naar die competenties, vinden twee financiële boardmembers en een organisatie die financial executives koppelt.
Hét profiel van een finance professional bestaat niet. Een goede financial is volgens Albert Allmers, directeur van Finance Factor, soms net een kameleon. ‘Hij moet zich in alle markten en onder alle omstandigheden thuis voelen.’ Soft skills zijn volgens Allmers erg belangrijk om finance met de rest van de onderneming te verbinden. Over de gevraagde hard skills heeft hij een duidelijke mening: ‘We slaan erg door in de hype van businesscontrol. Ik zie nu vraag en schaarste in de markt van financials die echt goed met journaalposten kunnen werken en echt goed zijn in boekhouden. De CFO heeft behoefte aan iemand die de integriteit en betrouwbaarheid van de cijfers kan bewaken en kan herleiden waar dingen vandaan komen. Een goede businesscontroller kan niet functioneren zonder een goede hardcore finance controller en reporting specialist.’
Mix van financieel sterk en brede blik
Willemien Boot, CFO van Auping, benadrukt dat het niet om één soort mensen gaat. ‘Ik vind het heel belangrijk om een mix te hebben van enerzijds mensen die financieel sterk zijn onderlegd en anderzijds mensen die juist een bredere blik en businesservaring hebben. Op het moment dat je het over de langetermijnstrategie hebt, moet je in de finance rol beide kanten kunnen belichten. Het is belangrijk dat finance businesspartners kan uitdagen op een goede manier. Communicatieve vaardigheden zijn hierbij belangrijk. Finance professionals moeten onafhankelijke denkers zijn die zeggen wat er gezegd moet worden op een geloofwaardige manier. Dat is soms best lastig en niet iedereen gegeven.’
Opdeling tussen controlling en accounting
Het finance team van Auping bestaat uit ongeveer 25 personen waarbij er een opdeling is tussen de controllingkant die meer businesspartner is en de pur sang accountingkant die meer transactioneel gedreven is. ‘Maar ook voor de accountingkant wordt het belangrijk om de connectie met de business te kunnen maken en niet alleen vanuit financials te kijken. Zeker als het complexer wordt is het essentieel om te kunnen begrijpen waarom dingen zijn zoals ze zijn.’
Financials moeten in speelveld passen
De vraag hoe een goed finance team er uit moet zien, geldt volgens Peter van Erp, directeur finance van Jumbo, eigenlijk voor de hele organisatie. Om verzekerd te zijn van de juiste mensen richt het supermarktconcern, dat een stormachtige groei doormaakt en internationale ambities heeft, een eigen Tech Campus op met 200 hoogopgeleide ICT’ers. ‘Financials moeten in dat speelveld passen’, stelt Van Erp. ‘Als je naar (business)controlling kijkt, voegen generalisten meer waarde toe dan specialisten. Voor specifieke onderwerpen zoals IFRS of tax heb je natuurlijk specialisten nodig.’
Exotische profielen werken prima
Bij gebrek aan voldoende mensen met een financiële achtergrond wordt steeds vaker een beroep gedaan op kandidaten met andere profielen. Volgens Allmers kan dit in de praktijk prima werken. ‘Mensen die biologie of scheikunde hebben gestudeerd of actuarissen die hun functie door automatisering zien verdwijnen, zijn steeds meer welkom in het team van de CFO. Zij kunnen in algoritmes denken en beschikken over een sterk analytisch vermogen. Laatst had ik iemand die kunstgeschiedenis heeft gestudeerd en zeer hoog scoorde op numerieke testen. Die hebben we kunnen plaatsen bij een online veilingbedrijf waarbij data-analyse essentieel is.’
Niet iedereen hoeft een accountant te zijn
‘Finance kennis is belangrijk’, stelt Boot. ‘Niet iedereen hoeft echter een accountant te zijn, daar geloof ik niet in.’ Ze is het met Allmers eens dat mensen met een ingenieursachtergrond of met een sterk analytisch vermogen een heel eind komen, maar maakt daarbij een aantekening: ‘Ze moeten wel basiskennis hebben van een P&L en een balans om de juiste gesprekken te kunnen voeren. Verder zijn gevoel voor IT en rapportage-inzicht nodig. Op het gebied van soft skills zijn vasthoudendheid en verbindend zijn belangrijk. Het allerbelangrijkste is dat mensen zich willen ontwikkelen. Als ik nieuwe mensen zoek, kan ik een soort ideaalplaatje maken, maar ik wil de mensen die ik nu in het team heb verder ontwikkelen zodat ze kunnen blijven voldoen aan de verwachtingen die worden gesteld aan financials in de toekomst.’
Data spelen een belangrijkere rol
Ook bij Jumbo wordt niet exclusief gezocht naar economiestudenten of mensen met een MBA. Van Erp heeft volgens eigen zeggen heel goede ervaringen met mensen die juist geen economie hebben gestudeerd maar een technische opleiding hebben. ‘Data spelen een steeds belangrijkere rol. Het gaat erom hoe je data snel kunt omvormen in informatie om de business te ondersteunen en ze de mogelijkheid te bieden invulling te geven aan de doelstellingen die we hebben afgesproken.’ Van Erp vindt het belangrijk dat financials empathisch zijn, faciliteren, teamspelers zijn en beschikken over het Jumbo DNA: ‘Samen ondernemen om te winnen’. Een universitaire achtergrond is belangrijk als basis voor conceptueel analytisch denken.
Financials moeten verstand hebben van IT
Op de vraag of financials verstand moeten hebben van IT, antwoordt Van Erp volmondig: ‘Ja. Je hoeft geen techneut te zijn om te kunnen datacrunchen. Met BI-selfservice heb je een tool waarmee je zelf je rapporten kunt maken en analyses kunt doen. Het is relevanter geworden dan het ooit was, maar een echte ICT-achtergrond is niet nodig. Daar hebben we onze ICT-afdeling voor. Je moet het wel begrijpen. Zo heeft elke manager bij ons kennis van finance en HR en dit geldt in toenemende mate ook voor ICT.’
Dashboards helpen om relatie met non-financials te laten zien
Auping is nog druk bezig met digitalisering van de financiële afdeling. Er zijn stappen gemaakt maar volgens Boot is er nog behoorlijk wat menselijke interventie nodig om het echt goed te krijgen. ‘Je hebt mensen nodig die een basiskennis van IT hebben en begrijpen hoe processen werken. Met digitale rapportagetools zijn er nieuwe mogelijkheden gekomen om inzicht te geven in de financiële toestand. Dat heeft ons al heel veel gebracht en gaat ons nog veel meer brengen. In het team heb je een paar mensen nodig die daar gevoel voor hebben en die het leuk vinden. Daar komen de mooiste dingen uit. Het heeft ons in de relatie met de non-financials enorm geholpen dat we dingen in dashboards konden laten zien.’
Steeds meer een techbedrijf met online activiteiten
In de toekomst verwacht Van Erp dat bestaande functies steeds op een andere manier worden ingevuld. ‘Dat heeft te maken met de business waarin je zit. We worden steeds meer een technologisch bedrijf met onze online-activiteiten en het automatiseren van de supply chain. We zijn een steeds kapitaalintensiever bedrijf geworden. De aard van de werkzaamheden wordt anders. Onze manier van werken en projecten runnen, waarbij snelheid en agility steeds belangrijker zijn, is totaal anders dan vijf jaar geleden en over vijf jaar is het weer anders. Finance is een facilitator, als de business beweegt, bewegen wij ook.’
De arbeidsmarkt voor financials is nu op zijn hoogtepunt en dat zal in 2018 ook nog wel blijven, maar Allmers verwacht een teruggang. ‘We lopen als uitzender natuurlijk vooraan in de cyclus, en wij krijgen meer signalen om ons voor te bereiden op moeilijker tijden.’
Lees ook
Kandidatentekort onder financials (hoe vult CFO de gaten in?)
Dag van de financial: kunstmatige intelligentie pakt baan nog niet af
