Vrouwelijk leiderschap: ‘Als je als vrouw mee wilt spelen, moet je hun spelregels kennen’

‘Als je als vrouw een plek ambieert aan de top, dan wordt je helaas nog steeds vooral omringd door mannen’, aldus Carolina Pruis. ‘Als je als vrouw mee wilt spelen, moet je hun spelregels kennen. Dat betekent niet dat je je als een man moet gaan gedragen, maar je moet hun spel wel snappen. En je moet begrijpen hoe mannen jouw gedrag interpreteren.’

Carolina Pruis maakte carrière binnen Sanoma Media, waar ze opklom van business controller tot directeur. Ondanks dat Management Team haar in het begin van haar carrière zag als één van de top 10 zakendiva’s met doorgroeipotentieel voor een corporate topfunctie, besloot ze een andere richting in te slaan en ze koos voor de vrijheid en onafhankelijkheid van het interim-schap via haar eigen bv. Als interim-directeur zag ze veel bedrijven van binnen. Over haar lessen als vrouwelijk directeur schreef ze het boek ‘Vrouw op de apenrots, 61 lessen van een zakenvrouw in een mannenwereld’.

Zelfoverschatting

Waar komt het verschil tussen mannelijk en vrouwelijk leiderschap vandaan? ‘Een belangrijke verklaring ligt in onze hormoonhuishouding. Mannen worden vooral gedreven door testosteron, vrouwen door oestrogeen. Beide geslachtshormonen zorgen voor een ander gedragsrepertoire en maken dat mannen en vrouwen heel anders met macht omgaan,’ aldus Pruis. ‘Het komt erop neer dat mannen vaak meer zelfvertrouwen hebben en dus geneigd zijn risico’s te nemen. Onder invloed van het vrouwelijke hormoon oestrogeen zijn vrouwen onzekerder en nemen minder risico’s. Zij zijn beter in staat om hun aandacht over verschillende terreinen te verdelen. Terwijl testosteron juist zorgt juist voor focus. Focus die je absoluut nodig hebt om de top te behalen bijvoorbeeld. ’

Te eerlijk

Het grote verschil tussen mannen en vrouwen zit dus in de mate van risico nemen en de mate van zelfvertrouwen. ‘Vrouwen zijn van nature onzekerder,’ zegt Pruis, enigszins chargerend. ‘En ze vinden dat ze eerlijk voor hun onzekerheid uit moeten komen en openlijk moeten twijfelen of ze wel in staat zullen zijn doelen te realiseren. In de ogen van veel mannen is openlijk uitkomen voor je onzekerheid een teken van incompetentie. Dat is een belangrijk inzicht waar je als vrouw rekening mee moet houden als je gaat meespelen om de macht.’

Omarm je onzekerheid, maar…

De eerste les die Pruis geleerd heeft over werken in een door mannen gedomineerde omgeving gaat dus over de verschillende manieren waarop mannen en vrouwen met macht om gaan. Je moet de spelregels kennen om op een goede manier te kunnen reageren.
De tweede les gaat over de mythe van het zelfvertrouwen. ‘Mensen denken vaak dat je veel zelfvertrouwen moet hebben om succesvol te worden. En dat je je zelfvertrouwen zou kunnen vergroten bij wijze van wilsbesluit. Dat het vanzelf komt als je je dat voorneemt.
Het blijkt juist dat zelfvertrouwen eerder een handicap dan een driver achter succes is. De meest succesvolle mensen zijn van huis uit onzeker. Dit komt door de cyclus van competentie. Mensen die zich onzeker voelen gaan heel hard werken en enorm veel energie steken in goede voorbereiding. Door die goede voorbereiding leveren ze een puike prestatie. Dit leidt tot een goed resultaat. Andere mensen zien het goede resultaat, geven erkenning en daarmee is de reputatie van een competent iemand gevestigd. Die bevestiging uit de buitenwereld leidt uiteindelijk tot de innerlijke overtuiging dat je competent bent, je zelfvertrouwen zal groeien.’

… fake it, till you make it

‘Onzekerheid is dus een te koesteren asset, die aanzet tot actie. En die er uiteindelijk voor zorgt dat je competentie groeit – want daar gaat het eigenlijk om. Omarm je onzekerheid! Maar,’ waarschuwt Pruis: ‘Toon die onzekerheid niet aan de buitenwereld. Heel veel mensen – vooral mannen – verwarren zelfvertrouwen met competentie en onzekerheid met incompetentie. Naarmate je meer zelfvertrouwen uitstraalt, acht men je competenter. Het belangrijkste bewijs van deze verwarring zit nu te blaken van het zelfvertrouwen en van de incompetentie in het Witte Huis.
Omarm je onzekerheid, want het is een heel belangrijke driver tot succes, maar kom er niet mee naar buiten. Dus: fake it, till you make it.

Kijk verder dan de ratio

Begonnen als business controller kent Carolina Pruis ook de wereld van de financieel professionals. ‘Als financial beweeg je je toch ook nog steeds vooral in een mannenwereld. Ook de materie is heel rationeel. Wat ik altijd heb gedaan, is verder kijken dan de ratio. En altijd de vraag gesteld naar het waarom. En dat is iets typisch vrouwelijks. Cijfers zijn uiteindelijk het resultaat van menselijk gedrag en wat drijft dat gedrag, waar komt dat vandaan en wat kun je er aan doen om het bij te sturen?’

Collegereeks over vrouwelijk leiderschap

In samenwerking met Nyenrode Business Universiteit organiseert zusterplatform ManagementImpact een collegereeks over vrouwelijk leiderschap. Carolina Pruis neemt daarin deel met het college: Vrouwelijk Leiderschap in de praktijk. De collegereeks start op 14 mei 2018. Meer informatie kunt u vinden via www.nyenrodevrouwelijkleiderschap.nl.