
Executive Finance sprak met Gwen van Berne, sinds december 2017 chief financial officer van RIPE NCC, over vrouwelijk leiderschap, de toekomst van het internet en het snijvlak van innovatie en regulering.
Google, Facebook, Amazon – er zullen weinig mensen zijn die er nog nooit van hebben gehoord. Sterker, het zijn waarschijnlijk de bedrijven die in je opkomen als je aan ‘het internet’ denkt. Maar niet elke organisatie die zo’n belangrijke rol vervult is zo bekend. RIPE NCC is daar een voorbeeld van. Deze Regional Internet Registry is verantwoordelijk voor de uitgifte van IP-adressen in 76 landen, van West-Europa tot Rusland en het Midden-Oosten. Een essentieel onderdeel van het internet dus.
De activiteiten van RIPE NCC zijn erg technisch van aard. Had dat altijd al je interesse?
“Innovatie heeft me altijd getrokken, en het internet is misschien wel de grootste driver van innovatie die de wereld ooit heeft gekend. IP-adressen zijn cruciaal voor de werking van het internet – zonder internetprotocol kunnen apparaten niet met elkaar in contact komen. Regional Internet Registries zoals RIPE NCC zorgen er dus mede voor dat het internet blijft functioneren.”
“Het interessante aan innovatie is dat er ook moet worden nagedacht over hoe al die nieuwe technieken en mogelijkheden gereguleerd moeten worden. Het internet heeft van oorsprong een inclusief, transparant en open karakter. Die spirit heeft ons gebracht waar we nu zijn. Tegelijkertijd zien we dat er, met name vanuit overheden, steeds meer behoefte aan regulering is. Dat betekent dat er keuzes gemaakt moeten worden: we willen immers dat de neutraliteit bewaard wordt, dat het internet vrij en open blijft. Maar het moet ook veilig en stabiel zijn.”
Meer dan 18.000 leden

“Als ledenorganisatie zijn we neutraal, we volgen de wensen van onze meer dan 18.000 leden. Daar zitten Internet Service Providers (ISPs), universiteiten, multinationals, maar ook ministeries en andere overheden tussen. Het internet is democratisch, wij zijn dat ook. Onze stakeholders maken hun eigen beleid en wij faciliteren onze achterban daarbij. Onze engineers en medewerkers komen ook actief met voorstellen, waarbij we input vragen aan onze leden. Wij maken impactanalyses, begeleiden het proces tot consensus, en zorgen uiteraard voor de uitvoering. En gaan daarbij – net als het internet zelf – open en transparant te werk. Iedereen kan lid van RIPE NCC worden, en wijzelf werken heel bewust zonder winstoogmerk: overschotten vloeien terug naar de leden.”
“Voor RIPE NCC werkte ik in de bankenwereld, een sector die de afgelopen 10 – 15 jaar sterk gereguleerd is. Het internet bevindt zich nu ook in een fase waarin regelgeving steeds dwingender wordt. Het is dus niet onlogisch dat ik op deze plek terecht ben gekomen.”
Niet beperken tot activiteiten van technische aard
“Het mooie van RIPE NCC is dat we ons niet beperken tot alleen activiteiten van technische aard. Waar onze leden dat wensen vatten we onze taak ook ruimer op. Zo zetten we ons tevens in voor het toegankelijker maken van de techniek achter het internet, bijvoorbeeld door met universiteiten opleidingstrajecten voor studenten te ontwikkelen. We stellen elk jaar € 250.000 beschikbaar voor projecten die de werking en veerkracht van het internet ten goede komen. Daarnaast doen we community outreach in de landen die technisch wat minder ontwikkeld zijn.”
“En we zetten ons in voor diversiteit en voor ondernemerschap van vrouwen. Door financiële bijdrages, maar ook door naar onszelf te kijken. Tijdens RIPE 73, onze community meeting en plenaire ledenbijeenkomst in oktober 2016, hebben we een RIPE Diversity Task Force opgericht. Bij de lokale activiteiten die we organiseren hebben we speciale aandacht voor vrouwen die interesse hebben, dan wel werkzaam zijn, in techniek. We stimuleren diversiteit bij onze ledenvergaderingen, en monitoren en benchmarken we onze prestaties op dat gebied.”
IT en finance zijn vakgebieden waar vrouwen zijn ondervertegenwoordigd. Hoe ervaar jij dat?
“Dat is absoluut waar, maar ik zie het wel veranderen. Bij RIPE is 37% van het personeelsbestand vrouw, wat erg hoog is voor een technische organisatie – maar we vinden dan ook dat we een voorbeeldfunctie te hebben vervullen. Gedurende mijn carrière ben ik regelmatig de eerste vrouw op een afdeling geweest, zonder dat ik daar actief mee bezig was. Het is me wel altijd opgevallen dat als een vrouw leiding gaf de lagen daaronder vanzelf diverser werden. Dat komt denk ik doordat ze als rolmodel worden gezien en doordat ze zelf bewuster met diversiteit bezig zijn. Vrouwen aan de top demonstreren dat ambities waargemaakt kunnen worden, met behoud van je eigen stijl. Het heeft geen zin om vrouwen te adviseren ‘wat meer testosteron’ te laten zien als dat niet bij hen past, het is beter als je het beste van je eigen persoonlijkheid kan brengen. Masculine en feminine leiderschapskwaliteiten zijn sowieso niet beperkt tot óf mannen óf vrouwen. Het is belangrijker dat er diversiteit rond de tafel zit. Je wil niet dat iedereen dezelfde mening en visie heeft. Iedereen moet dat in zijn eigen team stimuleren: welk geluid hoor ik nog niet? Wat heb ik nodig aan cultuur, introvert of extrovert, feminien of masculien?”
Maak je ambities kenbaar
“Je moet natuurlijk ook – of je nou man of vrouw bent – je ambities kenbaar maken en ervoor zorgen dat je de juiste ervaring en expertise opdoet. Ik ben ooit als jurist in de bancaire sector aan mijn carrière begonnen, en had nooit CFO kunnen worden als ik geen postdoc had gevolgd. In mijn geval was dat de opleiding tot Certified Management Accountant. Dat leverde me een breed theoretisch kader, waarbij de nadruk niet zozeer lag op het maken van de cijfers, maar meer op wat er nou achter die cijfers zit. Breed ten aanzien van business analyse, strategische vraagstukken, maar ook de toepassing: van budgettering tot kostprijs berekenen. Het is inmiddels een jaar of tien geleden dat ik de CMA-graad behaalde, maar het is nog steeds een nuttige basis, ook weer voor mijn rol als CFO van een organisatie met 150 mensen – daar komt op financieel gebied namelijk bijna alles wel voorbij. Dat is ontzettend leuk, helemaal omdat bij RIPE NCC ook nog eens techniek, regelgeving en maatschappelijke verandering samenkomen.
Hoewel het nog een stuk beter kan – en moet – wat betreft het aantal vrouwen in de boardroom ben ik positief gestemd. Ik hoop dat ik tijdens het aanstaande Women Leadership Event kan laten zien dat het kán – je ambities waarmaken. Als ik ook maar één persoon weet te inspireren is het mijn aanwezigheid wat mij betreft al waard.”
Wat is op dit moment de grootste uitdaging voor RIPE NCC?
“De transitie van IPv4 naar IPv6 is ontzettend belangrijk, ook voor ons – wij zijn immers een van de vijf organisaties ter wereld die verantwoordelijk is voor de uitgifte van IP-adressen. Zonder IP-adres kan een apparaat zich niet op het internet identificeren. De ‘oude’ adressen – IPv4 dus – bestaan uit vier setjes van 1 tot 3 cijfers, waarmee je zo’n 4,3 miljard unieke combinaties kan maken. Lang geleden leek dat genoeg, als je je realiseert dat er naar verwachting in 2020 zo’n 31 miljard Internet of Things devices zijn aangesloten snap je het probleem. Daarom is al midden jaren ‘90 begonnen met de ontwikkeling van IPv6, waarbij een adres bestaat uit acht setjes van vier hexadecimale cijfers – genoeg voor 340 biljoen biljoen biljoen (of 2 tot de 128e macht) unieke adressen. De transitie gaat geleidelijk, maar nu bijna alle IPv4 adressen zijn uitgegeven is het zaak dat meer organisaties sneller overstappen naar IPv6. RIPE NCC beheert niet alleen het ‘telefoonboek’ – we leggen onze leden ook uit hoe ze kunnen overschakelen.”
Gwen van Berne is chief financial officer van RIPE NCC. Voor ze deze functie betrok heeft ze een lange staat van dienst opgebouwd bij verschillende onderdelen van ABN AMRO. Op 8 maart 2018 – Internationale Vrouwendag – spreekt ze tijdens het Women Leadership Event, georganiseerd door NBA accountants in business en het Institute of Management Accountant (IMA).
Lees ook
Van Melick, CFO Volksbank: Daag vrouwen uit om hun ambities uit te spreken
Spreek als CFO je innerlijke deugniet aan (7 archetypes van leiderschap)