“Nederland wil haar imago als land dat belastingontwijking faciliteert van zich afschudden. Hoe moet je als commissaris van een multinational omgaan met deze trend?”, stelt accountantsorganisatie BDO de hamvraag.
Tijdens Prinsjesdag maakte het kabinet bekend dat vanaf 2021 de bronbelasting op rente en royalty’s ingaat. Deze nieuwe heffing past in de trend dat Nederland steeds meer doet om het imago als land dat belastingontwijking faciliteert, van zich af te schudden. Stephanie Pronk is Partner International Tax Services bij BDO en heeft jarenlange ervaring in de internationale belastingadviespraktijk. “Hoewel veel maatregelen die tijdens Prinsjesdag officieel aangekondigd werden al langer bekend waren of op de agenda stonden, past de aankondiging van de bronbelasting op rente en royalty’s in een beeld dat al langer zichtbaar is.”
Belastingplan komt niet echt als verrassing
Het Belastingplan en de onderwerpen erin komen volgens Pronk niet echt als een verrassing. “Zeker voor de grote corporates wordt het elk jaar minder spannend, zo lijkt het. Veel onderwerpen worden op andere momenten bekend gemaakt en zijn al in consultatierondes voorgelegd. Dat geldt ook voor de bronbelasting op rente en royalty’s, vorig jaar was dit voorstel al aangekondigd.”
Ontmoedigen geld door te sluizen
Deze nieuwe heffing moet multinationals ontmoedigen via ons land geld door te sluizen en zo belasting te ontwijken. Is Nederland op oorlogspad tegen dit soort bedrijven? “De aandacht voor fiscale transparantie speelt al een aantal jaar en zeker niet alleen in ons land. In de bankensector is er ook veel aandacht voor dit thema. Je ziet dat de politiek niet meer wil dat Nederland een schakel is in belastingontwijkende structuren van grote bedrijven. Om dat te voorkomen, moet je de wetgeving aanpassen en dat doen we dan ook, in overeenstemming met Europa, alleen op sommige punten wellicht strenger dan nodig is. Je kan zeggen dat Nederland als het ware het braafste jongetje van de klas is, zoals her en der wordt beweerd”, aldus Pronk.
Gevolgen voor het fiscale vestigingsklimaat
De afgelopen jaren zijn al verschillende maatregelen besproken of ingevoerd die belastingontwijking door multinationals moeten ontmoedigen. De discussie over het afschaffen van de dividendbelasting ligt nog vers in het geheugen. Vanaf 2021 komt er dus de bronbelasting op rente en royalty’s. Hoe aantrekkelijk is Nederland nog als vestigingsklimaat voor multinationals? Pronk: “Dat wordt er niet beter op, vind ik. Vorig jaar kondigde het kabinet bijvoorbeeld aan dat het tarief in de vennootschapsbelasting voor een belastbaar bedrag van meer dan 200.000 euro in stappen omlaag zou gaan van 25 procent naar 22.55 procent in 2020 en van 22.55 procent naar 20.50 procent in 2021. Het kabinet komt op deze eerdere aankondiging terug. De eerdere discussie over wel of geen afschaffing van de dividendbelasting doet ons ook geen goed. Al met al denk ik dat we ons in Europa niet echt meer onderscheiden qua fiscaal vestigingsklimaat.”
Discussie leidt tot fiscale transparantie
Een doembeeld waarin geen enkel groot bedrijf nog naar Nederland wil komen, is echter ook niet aan de orde. “Tegelijkertijd blijven we op het gebied van onder andere skilled labour, de aanwezigheid van zeehavens en vliegveldconnecties wel weer aantrekkelijk. Maar je ziet dat de standaard landen zoals de UK, ondanks de brexit, Zwitserland en Duitsland nog steeds genoemd worden als aantrekkelijke vestigingslanden. Voor grote multinationals is het overal wel een uitdaging als je kijkt naar de maatschappelijke discussie die de afgelopen tijd is gevoerd. Deze discussie leidt in feite tot fiscale transparantie.”
Kritisch doorvragen over de tax governance
Juist op het punt van fiscale transparantie is voor een commissaris een belangrijke taak weggelegd. “Als commissaris moet je vragen stellen aan het bestuur over de fiscale risk appetite van de onderneming. Vraag ook naar de tax strategy van het bedrijf en hoe het tax control framework is geïmplementeerd. Je hebt altijd wel een grijs gebied in de wet. Sommige bedrijven kiezen er dan voor om aan de veilige kant te zitten van de fiscaliteit, met name bij Nederlandse corporates is dat het geval. Punten als belastingethiek en compliance worden dan ook steeds belangrijker.”
Wat voor vragen stel je dan concreet? Pronk geeft een voorbeeld. “Vraag of er nog laag belaste entiteiten in je bedrijfsgroep zitten. En als dat zo is, waarom. Het is namelijk niet per se verkeerd om deze te hebben. Wel is het van belang om hier kritisch op door te vragen. Geen enkele multinational wil in het nieuws komen en vervolgens niet kunnen uitleggen wat er aan de hand is.”
Voortdurend transparant zijn
De maatschappelijke en politieke aandacht voor belastingontwijking en de scherpere regelgeving zorgt ervoor dat multinationals hun aandacht continu bij dit thema moeten houden. Dat gebeurt volgens Pronk ook al enkele jaren. “Ook intern zie je dat dit speelt bij de grote corporates. De betrokken personen hebben aandacht voor fiscale transparantie en zijn meer zichtbaar, zowel intern, richting de Belastingdienst en richting de maatschappij.”
Lees ook
Belastingadviseurs: echte bedrijven hebben last van bronbelasting
Alle ins en outs over de bronbelasting op interest en royalty’s
