Het is de conservatieve partij gelukt om met vervroegde verkiezingen een meerderheid in het Britse parlement te krijgen. De brexit gaat dus door al ligt de onzekere periode nog niet achter ons. “Bedrijven zullen zich onverminderd voor moeten bereiden op de situatie waarin het Verenigd Koninkrijk een derde land is”, stelt advies- en accountantsorganisatie PwC.
De ruime verkiezingsoverwinning geeft premier Johnson de mogelijkheid om zijn brexitdeal met de EU door het Britse parlement te loodsen. “Dit zal naar verwachting op korte termijn en wellicht zelfs voor de kerst plaatsvinden”, stelt PwC. :Hierna zal het Europees parlement nog met het akkoord moeten instemmen, maar dit zal waarschijnlijk niet tot problemen leiden.” Als de uittredingsovereenkomst door zowel het VK als de EU is geaccepteerd, zal het VK de EU verlaten per 31 januari 2020.
Transitieperiode van een tot drie jaar
Daarna zal de afgesproken transitieperiode van kracht worden. In deze periode is het VK niet langer lid van de EU, maar behandelen we het VK nog steeds als EU-lid. PwC: “Dat betekent concreet dat bijvoorbeeld het vrije verkeer van goederen en personen nog steeds van kracht blijft. De transitieperiode duurt tot 31 december 2020 met de mogelijkheid om deze eenmalig te verlengen met maximaal twee jaar. Met de stabiele meerderheid in het parlement die Johnson gisteren behaalde, is verlenging een optie. Al zal het VK naar verwachting flink moeten betalen voor het verlengen van de onbeperkte toegang tot de Europese markt.”
Vrijhandelsovereenkomst naar Europese regels?
Komen we tijdens de transitieperiode in rustiger vaarwater? Dat is volgens PwC niet te verwachten. “Het VK en de EU gaan de nieuwe relatie vormgeven, maar hoe gaat die er precies uit zien? Het zal een vorm van vrijhandelsovereenkomst worden waarbij de mate van markttoegang sterk afhankelijk is van de mate waarin het VK bereid is Europese regels te gaan volgen op bijvoorbeeld het gebied van milieu, productstandaarden, werkomstandigheden en mededingingsrecht. De hoofdonderhandelaar van de EU, Michel Barnier, heeft al aangegeven dat voor een makkelijke toegang tot de Europese markt het noodzakelijk is dat het VK de Europese regels volgt. Premier Johnson heeft al meerdere keren aangegeven geen of minimaal regels vanuit de EU te willen volgen. Daarmee ligt een volgend brexitconflict op de loer.”
Onderhandelingen normaal vijf tot zeven jaar
Het pad van het bereiken van een handelsovereenkomst ligt sowieso vol met hobbels, stelt PwC. “Normaal gesproken kan dit vijf tot zeven jaar duren en het VK heeft aangegeven een veel ambitieuzer handelsverdrag te willen sluiten dan de bestaande verdragen. Daarbij komt dat alle EU-lidstaten moeten instemmen met een handelsverdrag. We hebben bij het verdrag met Canada gezien dat dit lastig kan zijn omdat elke EU-lidstaat andere belangen heeft. De topprioriteit van de EU is het beschermen van de interne markt en daar zal het VK zich naar moeten voegen. Het valt dus nog zeer te bezien hoe vloeiend de onderhandelingen zullen gaan verlopen.”
Eerste deadline 1 juli 2020
De eerste deadline die er aankomt, is 1 juli 2020. “Dan moet er voldoende progressie zijn gemaakt met de onderhandelingen over de vrijhandelsovereenkomst om deze realistisch gezien per eind 2020 te kunnen laten ingaan”, aldus PwC. “Als er onvoldoende voortgang is, zal er gesproken worden over het verlengen van de transitieperiode. Premier Johnson heeft voor de verkiezingen aangegeven dit niet te willen, waardoor het VK per eind 2020 alsnog zonder nieuwe handelsrelatie uit de EU kan stappen – het scenario harde brexit.”
Bedrijven moeten onverminderd voorbereiden
Ook als er wel tijdig een handelsovereenkomst is, is het nu onomkeerbaar dat het VK een derde land zal zijn en zullen er allerlei formaliteiten, procedures en eventuele tarieven van toepassing worden. “Ook zal het vrije verkeer van personen niet langer van toepassing zijn. Het is van belang dat bedrijven zich deze zaken realiseren en hiervoor de nodige voorbereidingen treffen.”
Met de verkiezingsoverwinning van premier Johnson zal het brexit-proces de beslissende fase ingaan waarin het VK daadwerkelijk de EU gaat verlaten. Maar de volgende uitdagingen staan alweer klaar. Bedrijven moeten zich onverminderd voorbereiden op de situatie dat het VK een derde land is, mogelijk dus al eind 2020.
Lees ook
Economen zien nog veel onzekerheid na brexit
Zo ziet de nieuwe Brexitdeal eruit
