
Mijntje Lückerath-Rovers, Nederlands econoom en hoogleraar Corporate Governance aan de Tilburg University, roept nieuwsredacties eens verder te kijken dan de populistische opiniemakers. “Geef echt inzicht te geven in de argumenten voor en tegen een quotum voor vrouwen in Raden van Commissarissen. Laat zien dat er niet één waarheid is.”
De hoogleraar publiceert jaarlijks de Female Board Index, een jaarlijks overzicht van vrouwelijke bestuurders en commissarissen bij Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. “In 2011 schreef ik in het FD dat het debat rondom een vrouwenquotum een hoog welles-nietes gehalte had. Zijn er wel of niet voldoende vrouwen om de plekken te vullen? Is het wel of niet een vorm van discriminatie? Hebben vrouwen wel of niet recht op een plek in de top? Is er wel of niet een glazen plafond, een old-boys network, voldoende kinderopvang, etcetera? Ik schreef toen dat in het debat rond vrouwen naar de top de morele- en bedrijfseconomische argumenten voor meer vrouwen in de top door elkaar heen werden gebruikt en dat we hier een duidelijker onderscheid in moesten maken omdat we anders langs elkaar heen praten.”
Overtuigd van belang van diversiteit
Lückerath-Rovers: “Nu, ruim acht jaar later, is iedereen wel overtuigd van het belang van diversiteit voor onder andere besluitvorming en innovatie, maar nog steeds is het debat gepolariseerd en krijgen in nieuwsuitzendingen en praatprogramma’s de meest populistische, niet-inhoudelijk gedreven of door eigen ervaring gehinderde, sprekers de meeste spreekruimte en steeds opnieuw een podium. Dat kennen we nu wel. Ofwel vrouwen zijn geheel ambitieloos, balanstrutjes, deeltijdprinsesjes en worden excuustruzen. Ofwel vrouwen worden stelselmatig gediscrimineerd, buitengesloten en het is tijd voor gerechtigheid.”
Subjectieve selectieprocessen
Dit uitnodigingen-beleid stoort Lückerath-Rovers mateloos. “Want ja, natuurlijk is part-time werken één van de oorzaken van de afwezigheid van vrouwen in topposities, maar óók de subjectieve selectieprocessen door bedrijven en headhunters maken vrouwen in de pijplijn en in de top dungezaaid. De vraag is daarnaast niet wie de beste kandidaat is, maar wie het beste team compleet maakt. En nee, natuurlijk moet de overheid zich niet bemoeien met benoemingen in de private sector, maar zelfregulering blijkt ook niet te werken. Ook niet in landen waar vrouwen meer werken. Als je echt gelooft in de waarde van diversiteit dan is het achter de komma uitrekenen van het percentage vrouwen dat recht heeft op een positie in de top, op basis van het percentage fulltime werkende vrouwen, een beetje een onzinnige exercitie. En een nogal eenzijdige blik op het vraagstuk.”

Alle veelgehoorde argumenten
Lückerath-Rovers maakte een schema (zie afbeelding). “Daarin heb ik alle veelgehoorde argumenten op een rijtje gezet. In vrijwel alle argumenten zit een kern van waarheid en hoe je ze weegt bepaalt uiteindelijk of je per saldo voor- of tegen een quotum bent. Zo ben ik zelf bijvoorbeeld (nog) niet voor een quotum terwijl ik het met alle voorstandpunten eens ben, maar toch nog het argument dat de overheid zich niet zou moeten bemoeien met benoemingen in het private domein te zwaar laat wegen. Maar ik heb ook begrip voor de voorstanders die een andere weging maken en na jaren van doormodderen met streefcijfers nu wel de zover zijn om voor het quotum te kiezen. Bovendien kan de symbolische werking van dit beperkte quotum grote gevolgen hebben, dus waarom niet? Notabene: het gaat alleen om de raden van commissarissen van de bijna 100 beursgenoteerde ondernemingen. Daar zitten we gemiddeld al op 27 procent.” De bron is de Female Board Index 2019.
Zoek verder dan de hardste roepers
Lückerath-Rovers vervolgt: “Dus nieuwsredacties, zoek eens verder dan de standaard kaartenbak met de hardste roepers zonder inhoudelijke- en ervaringskennis, maar nodig ervaringsdeskundigen uit: bestuurders en commissarissen (m/v) die gewerkt hebben met- en zonder diverse teams, headhunters die het wel- en niet lukt om geschikte kandidaten te vinden, aandeelhouders die wel of niet het verschil maken bij benoemingen op de aandeelhoudersvergaderingen, experts die kunnen vertellen over onbewuste patronen op de werkvloer, etcetera. En laat zien hoe zij de weging maken om voor- of tegen een quotum te zijn.”
Misplaatste en gekrenkte trots
Tot slot zegt Lückerath-Rovers: “Vrouwen die bang zijn om als excuustruus te worden gezien en mannen die bij elke misgelopen promotie als excuus aangeven dat het komt omdat ze geen rokje aan hebben. Dit zijn gevallen van misplaatste danwel gekrenkte trots. Doe niet zo kinderachtig en zet je daar gewoon over heen.”
Lees ook
Female Board Index: Geen vooruitgang topvrouwen beursondernemingen
Topvrouwen.nl: SER-advies zorgt voor versnelling