Vattenfall heeft twee klokkenluiders getreiterd en onterecht proberen te ontslaan. Het onderzoek dat accountantskantoor Grant Thornton deed naar de kwestie was daarbij ‘eenzijdig’ en te veel op de hand het energiebedrijf. Dat schrijft het Huis voor Klokkenluiders in een rapport namens de twee ontslagen medewerkers.
Het Huis noemt geen namen, maar uit eerdere berichten is bekend dat het gaat om een projectmanager en een controller van Nuon. Dit Nederlandse energiebedrijf werd in 2009 door het Zweedse staatsbedrijf overgenomen.
Overtreden eigen gedragscode
De werknemers maakten intern melding van het overtreden van aanbestedingswetten en de eigen gedragscode door Vattenfall. Met opzet zou er informatie zijn gelekt naar Siemens. De Duitsers kregen hierdoor een voorsprong bij de aanbesteding voor de bouw van een gasturbine in Duitslands. Volgens de klokkenluiders wordt hun klacht amper onderzocht. Het bedrijft verklaarde het tweetal in 2016 wel boventallig.
Traag, gebrekkig en niet transparant
Vattenfall deed onderzoek naar de behandeling van de klokkenluiders, maar keek niet naar de vraag of het bedrijf in de aanbesteding iets had gedaan wat niet mocht. Het Huis voor Klokkenluiders noemt dit interne onderzoek ’traag, gebrekkig en niet transparant’. Het energiebedrijf liet het accountantskantoor en twee Nederlandse (oud-)rechters kijken naar de behandeling van de klokkenluiders. Ook hier mocht de aanbestedingskwestie zelf niet worden onderzocht.
Onderzoek niet onafhankelijk
De klokkenluiders wilden niet meewerken aan het onderzoek van Grant Thornton. Zij beschouwden dit kantoor, eenzijdig aangesteld door Vattenfall, niet als onafhankelijk. Zij twijfelden daarnaast aan de intenties van hun werkgever en vreesden dat de uitkomst in een rechtszaak tegen hen gebruikt zou worden.
“Hoewel het een werkgever vrij staat om een onderzoek te laten uitvoeren en zijn handelen ten aanzien van zijn werknemers door derden te laten checken, is het juist bij een bejegeningsonderzoek van belang dat degenen die onderwerp zijn van onderzoek, daarbij worden betrokken”, zo schrijft het Huis voor Klokkenluiders. “Doordat verzoekers geen medewerking verleenden aan het onderzoek, heeft dat onderzoek plaatsgevonden zonder hoor en wederhoor.”
Breder perspectief ontbreekt
‘Eenzijdig’ en ‘arbeidsrechtelijk ingestoken’, zo wordt het onderzoek en Grant Thornton beschreven. Een breder perspectief, waarin meer oog was voor de behoeften van de klokkenluiders, ontbreekt, aldus het Huis voor Klokkenluiders.
Op de conclusies van het accountantskantoor valt ook wel iets af te dingen: “De onderzoekers benoemen bijvoorbeeld de UWV-beslissing waarin wordt gemeld dat de werkgever ten onrechte heeft aangegeven dat er geen passende arbeid was, maar zij verbinden daaraan niet de conclusie dat er daardoor sprake is van benadeling van verzoekers. In plaats daarvan spreken ze van ‘procedurele gevolgen’ voor verzoekers. Dit getuigt niet van begrip voor de impact van een dreigend ontslag op verzoekers.”
Lees ook:
CEO en CFO Peter Smink verlaat Vattenfall
CFO Breakfast IBM: Digitale finance transformatie draait om data
