De Nederlandse economie krijgt een harde dreun door de maatregelen om het nieuwe coronavirus een halt toe te roepen. Een economische terugval en een oplopende werkloosheid zijn onvermijdelijk, zelfs met de ongekende steunmaatregelen die de overheid heeft aangekondigd voor bedrijven.
Dat meldt het Centraal Planbureau (CPB), dat vier uiteenlopende scenario’s heeft doorgerekend. Ook in het beste geval, waarin de beperkende maatregelen na drie maanden worden opgeheven, krimpt dit jaar de economie. De neergang kan dan beperkt blijven tot 1,2 procent, gevolgd door een groei van 3,8 procent in 2021.
Duren de beperkingen een halfjaar of zelfs langer, dan zijn de gevolgen mogelijk veel ingrijpender. De berekeningen van het CPB laten in dat geval een economische neergang zien die de crisis van 2008 en 2009 overtreft, met dit jaar krimpcijfers van 5 tot boven de 7 procent. Het is dan maar de vraag of al in 2021 herstel optreedt.
Nog nooit eerder vertoond
Directeur Pieter Hasekamp benadrukt dat het CPB slechts scenario’s kan schetsen en geen harde voorspellingen doet. “Dit is nog nooit eerder vertoond. De situatie is volstrekt onzeker.” Maar dat de economie hard geraakt wordt en dat de crisis banen gaat kosten, dat staat wel vast.
De overheid doet “wat nodig is”, zegt Hasekamp, maar zal de klap voor het bedrijfsleven daarmee slechts ten dele kunnen opvangen. “Je gaat investeringen missen, en ook de consumptie en de export zullen worden geraakt.”
Zeker is ook dat naarmate het duurt voor bedrijven weer op volle toeren kunnen draaien, het risico op blijvende economische schade toeneemt. “Maar de Nederlandse economie is in de basis gezond”, zegt Hasekamp. “Wij gaan er vooralsnog van uit dat de economie redelijk snel weer kan groeien.”
Dit is nog nooit eerder vertoond. De situatie is volstrekt onzeker.
Behalve de duur van de crisis is ook van belang hoe zwaar het vertrouwen wordt aangetast, met name op de financiële markten. Hasekamp merkt daarbij op dat overheden en centrale banken tot dusver snel hebben gehandeld om dat voor te zijn. “Dat helpt om permanente schade te voorkomen”
Geruststellend is volgens Hasekamp dat Nederland voldoende financiële slagkracht heeft om ook in de slechtste scenario’s het bedrijfsleven te blijven ondersteunen. “De overheid doet het noodzakelijke, en is ook in staat dat vol te houden.”
In het donkerste scenario, waarin het een jaar duurt voordat alle beperkingen zijn opgeheven, zou de staatsschuld volgens Hasekamp kunnen oplopen tot een kleine 74 procent van het bruto binnenlands product (bbp). “Dat is geen niveau om je zorgen over te maken”, aldus Hasekamp.
