
Strategische en financiële partijen hebben veel middelen ter beschikking om overnames te doen. Maar dat wil niet zeggen dat ze onzorgvuldig te werk gaan bij aankooptransacties. “Integendeel”, zegt Bart Receveur, Senior Manager Mergers & Acquisitions bij accountants- en adviesorganisatie BDO. “Uiteindelijk gaat het om value for money.”
Daarbij blijven de inschatting en beoordeling van risico’s onverminderd belangrijk, stelt Receveur. “Gezien de nog immer hoge prijzen die betaald worden, betekent dit eerder een verlenging van verkooptrajecten dan een verkorting. Gelukkig zien wij ook steeds meer aandacht voor het exit ready maken van bedrijven door CEO’s en CFO’s. Dat is een belangrijke driver is voor een efficiënt en effectief transactieproces.”
Er is geld genoeg
Want dat er geld genoeg is, mag bekend zijn. De Europese Centrale Bank, tegenwoordig onder supervisie van Christine Lagarde, maakte bekend de herfinancieringsrente op nul procent te houden. Banken hobbelen daar genoegzaam achteraan en kunnen overnamefinancieringen goedkoop in de markt zetten. “Voor private equity blijft het relatief eenvoudig om nieuwe fondsen in de markt te zetten. In combinatie met de bancaire leverage blijft de overnamemarkt daardoor een sterke vraagkant en dus ook een positieve dynamiek houden.” Dit heeft mede als gevolg dat zowel strategische als financiële partijen blijven jagen op overnamedeals. “Geld blijft op zoek naar rendement”, vat Receveur samen. Daardoor wordt in overnameland record na record verbroken. “Maar eerlijk gezegd weet ik niet hoe lang die situatie aanhoudt”, stelt de dealmaker. “De rente blijft naar mijn bescheiden mening vast nog wel laag. Maar vooral geopolitiek gezien, is het een gekke, chaotische wereld. Vooralsnog lijkt dat echter nog geen invloed te hebben op de markt van fusies en overnames.”
Vreemde tijden
Waarom dat mogelijk impact zou kunnen hebben, is eigenlijk best simpel. Wie een overname doet, wil daarmee een bepaald rendement behalen. Als het gaat om een zogenaamde buy and build-strategie dan moet de combinatie van de bedrijven meer zijn dan sec het bedrijf alleen dat is overgenomen. Investeerders willen een passende uitkering uit hun participatie halen. Maar dat rendement staat onder druk als de economische vooruitzichten minder worden. En dus komt ook een fusie of overname dan minder makkelijk van de grond. “Daar is nu nog geen sprake van”, stelt Receveur geruststellend.
Appetite voor grotere overnamedeals
Maar tot nu toe lijkt het niet op te kunnen. Financiële en strategische partijen blijven druk aan de slag om deals te maken. Investeerders kunnen daarbij ook rekenen op kapitaal van pensioenfondsen. “Zij hebben reeds langer geleden private equity ontdekt als een bewezen beleggingscategorie.” Daarnaast zijn banken toeschietelijk in overnamefinancieringen. De Europese wetgeving Basel IV legt weliswaar een beslag op het aanhouden van bufferkapitaal, maar voor banken lijkt dat momenteel geen belemmering. Zij zijn, net als zoveel partijen op de fusie- en overnamemarkt, bezig om hun geld – als het ware – aan het werk te zetten. “Banken hebben zeker appetite voor het financieren van transacties. An sich ook logisch, want financieren is een belangrijk deel van de bancaire dienstverlening en ook nodig om de economie draaiende te houden. Het financieren van fusie- en overnametrajecten is daar een onderdeel van.”
Economie afhankelijk van tweets Trump

Alhoewel in de tweede helft van 2019, met alle geopolitieke spanningen, Receveur ook niet geheel zeker was van de ontwikkeling van de economie. “De economie lijkt op momenten wel afhankelijk van de tweets van Trump.” Hij stelt er meteen achteraan dat, hoewel deals zeker afhankelijk zijn van de economische vooruitzichten, dit niet de enige factor van belang is. “Als bedrijf X, Y of Z een strategie in zijn sector heeft, bijvoorbeeld nationale of internationale groei of simpelweg het future proof blijven in de markt, dan is dat natuurlijk een ander uitgangspunt. Dat soort uitgangspunten blijven staan, ook al gaat het economisch minder. Zo blijft de krappe arbeidsmarkt een positieve driver voor overnames. Als je op zoek bent naar groei, maar je kunt geen medewerkers vinden, dan kan groei door overnames een passende strategie zijn.”
Scherper kijken naar de waarde
Veel interesse leidt tot schaarste en daarmee tot hogere prijzen, net als dat op de huizenmarkt het geval is. “De prijsvorming is dan ook nog steeds gunstig voor verkopers”, aldus de overnamedeskundige. Feit blijft dat de businesscase moet kloppen, beschouwt hij. “Als koper wil je namelijk value for money. Dus het potentieel in de koopopportunity moet wel aansluiten bij de investering die je wilt doen. Kopers blijven daar, zeker gezien de hoge prijzen, onverminderd naar kijken. Wellicht meer dan voorheen. Simpelweg omdat de remweg naar beneden korter is. Anders gezegd: als je minder hebt betaald voor de deal, heb je ook meer ruimte voor een tegenvaller. Als je meer hebt betaald, is die ruimte er niet. Wij zien dat terug in de scope van de boekenonderzoeken en de beoordeling van de bevindingen daaruit. Dealperiodes zien wij mede daardoor eerder verlengen dan verkorten.”
Wereld van verschil
Het valt hem daarbij op dat strategische kopers meer concurrentie krijgen van financiële investeerders met een gerichte focus op een branche, sector of technologie. “Natuurlijk zijn er nog steeds veel investeringsmaatschappijen met een brede investeringshorizon, maar de afgelopen jaren zijn daar investeringsmaatschappijen met een gerichte branchefocus bijgekomen. Ook zijn er investeringsmaatschappijen die hun brede investeringsfocus hebben vernauwd tot een meer specialistische.” Maar er blijft een verschil tussen strategische en financiële kopers”, constateert Receveur ook. “Bijvoorbeeld in de mate van professionaliteit en de drivers voor een overname. Er is daarbij natuurlijk ook een verschil tussen een investeerder die eens in de vijf jaar een overname doet en een investeerder die vijf overnames in een jaar doet. Datzelfde geldt ook voor M&A-adviseurs. Ervaring draagt in het algemeen toch bij aan de mate van professionaliteit. Voor verkopers is daarbij het type koper zeker van belang. Financiële kopers kunnen nu eenmaal significant anders zijn dan strategische kopers. Je daar bewust van zijn is van groot belang. Zowel in het verkooptraject als voor het slagen na de closing.”
Bedrijf exit ready maken
Is de target, het over te nemen bedrijf, future proof? Die vraag moet volgens Receveur bij iedere overweging voor een transactie worden gesteld. “Zeker met de huidige snelle technologische ontwikkelingen, is een dergelijke check essentieel. Als een bedrijf bijvoorbeeld in belangrijke mate achterblijft op het gebied van industrie 4.0., de verbinding van de fysieke met de digitale wereld, dan heeft dat gevolgen voor de waardering van een dergelijke onderneming. Ook partijen die willen verkopen moeten daar oog voor hebben. De mate waarin bedrijven exit ready en future proof zijn, is van belangrijke invloed op het verloop van een transactieproces. Kijk bijvoorbeeld eens door de ogen van een koper naar je eigen bedrijf of laat een risicoscan uitvoeren.”

Beste uitgangspositie voor een verkoop
Het is goed om je bewust te zijn van de aspecten die een invloed hebben op het overnametraject en de prijs. “Als je dit ruimschoots voor de geplande exit in beeld brengt en vervolgens met een gerichte strategie aanpakt, zorg je ervoor dat je ook verkoopklaar bent. Net zoals je wellicht je huis eerst extra in de verf zet, voordat deze op Funda wordt getoond. Zo creëer je ook de beste uitgangspositie voor een verkooptraject. Daarbij is het trouwens tevens zo dat, als je niet per se hoeft te verkopen, dat an sich al gunstig is voor de onderhandelingspositie. Uiteindelijk gaat het namelijk om de realistische alternatieven die je als verkoper hebt.”
Meer oog voor post merger integration
Receveur maakt een compliment aan CFO’s en CEO’s. “Zij krijgen meer en meer oog voor exit ready zijn bij verkooptransacties. Maar ook voor het belang van de post merger integration bij aankooptransacties. “Wij zien bijvoorbeeld in transacties met strategische kopers steeds vaker honderddagenplannen voorbijkomen. Dat komt zeker het simpelweg essentieel is om aandacht te besteden aan de integratie van een aankoop. Beantwoording van de why en de how is uiteindelijk belangrijk om de value for money ook daadwerkelijk te kunnen realiseren.” Daarbij maakt de overnameadviseur wel een kanttekening. “Een blauwdruk klopt altijd, maar de praktijk is vaak weerbarstiger. Veel financials, waaronder ook CFO’s, kunnen in overnametrajecten uitstekend omgaan met spreadsheets en doorrekeningen. Maar uiteindelijk gaat het om de realisatie van de plannen. Daar horen ook elementen als cultuur en integratie bij. Het is positief te zien dat ook deze elementen de aandacht van bestuurders hebben bij overnametrajecten.”
Terugkerende omzet
Tot slot brengt Receveur een vooroordeel ter sprake. “Helaas is de indruk nog dikwijls dat een bedrijfswaardering niet meer is dan EBITDA maal de multiple. Echter, niets is minder waar. Een degelijke bedrijfswaardering houdt rekening met de elementen risico, rendement, investeringen in activa en werkkapitaal en tijd. Elementen die in de Discounted Cashflow-methode goed worden meegenomen. Naast de omvang en de toekomstverwachting van de kasstromen houd je daarbij dus ook rekening met de risico’s die gelieerd zijn aan het realiseren van de kasstromen. Daarbij spelen ook zeker elementen als de vooruitzichten van een branche en de geografische context een belangrijke rol. De bestendigheid van de kasstroom moet je altijd goed bezien.”
Terugkerende omzet
Als voorbeeld: als een bedrijf terugkerende omzet uit een abonnementenmodel realiseert, bijvoorbeeld à la Netflix, én er sprake is van een future proof-businessmodel dan heeft dat absoluut een positieve impact op de waardering van de onderneming. Receveur: “Het draait kortom om betrouwbare toekomstprojecties. Belangrijk is dan ook om een adviseur te betrekken die de toekomst in jouw specifieke situatie goed kan schetsen. Die kennis heeft van jouw markt. En die er op een onderbouwde manier iets van kan vinden.”
Lees ook:
Fusies en overnames: CFO moet risico’s strak in de gaten houden
Markt fusies en overnames marcheert door, maar is wel voorzichtiger
Masterclass Fusies & Overnames
Fusies en overnames zijn aan de orde van de dag. De juiste kennis van de waardering en financiering van de overname is daarbij van essentieel belang. Tijdens de intensieve tweedaagse Masterclass Fusies & Overnames, georganiseerd door Nyenrode Business Universiteit en Executive Finance, krijgt u brede en grondige kennis op het gebied van: waarderingsvraagstukken, de financiering van overnames en de impact op de waardecreatie van de organisatie. De nadruk ligt op de toepassing van geavanceerde financiële analyse, bedrijfswaarderingstechnieken en traditionele en complexere overnamefinancieringen op de bancaire markt en de kapitaalmarkt.