Veranderen is volhouden. Met dat inzicht komt Hugo Mans, financieel directeur bij de NS. Die les leerde hij tijdens talloze verandertrajecten bij het spoorwegbedrijf. Afdwingen is uit den boze.
Veranderen gaat veel meer over verbinding kunnen leggen, draagvlak creëren en een duidelijk doel voor ogen hebben. Ook nog een aardige conclusie verderop in het interview: zorg dat er ook voor het individu een incentive is om mee te gaan. In het geval van het onderhoudsbedrijf was dat voor de monteurs het werken met een tablet (destijds nog zeer nieuw).
Niets ontziend
Aan de drie elementen verbinding, draagvlak en doel ontbreekt het tijdens deze coronacrisis nogal eens. Soms snijden CFO’s alsof het hun lieve lust is. Niets ontziend. Daarbij een spoor van wanhoop, onzekerheid en terneergeslagen medewerkers achterlatend.
Nu zit er ook een ondergrens aan wat een onderneming aan verlies van liquiditeit en vermogen kan hebben. Natuurlijk. En dan is het de ondankbare taak van de CFO om, op basis van meerdere scenario’s, de schapen op het droge te trekken. Maar het fijne zou zijn – en daar roep ik CFO’s toe op – als u ook het menselijke aspect niet uit het oog verliest. Denk twee keer na voordat u collega’s ontslaat met wie u wellicht al jarenlang hebt samengewerkt.
Opsluiten
De psychologie van de boardroom wijst uit dat in crisistijden raden van bestuur zich opsluiten om drastische maatregelen door te voeren alsof het Noord-Korea is. Vervolgens komen ze naar buiten om te kijken of het bombardement is geslaagd. Daarmee zijn het per definitie eenzijdige, vaak ondoordachte besluiten die geen weerwoord hebben gehad.
Herstel kost jaren
De kwaliteit van besluitvorming neemt tijdens crisistijd zo zienderogen af. Loop dan nog maar eens na zo’n eenzijdig bombardement een afdeling op om verbinding te zoeken en draagvlak voor uw doel te vinden. Het kost jaren om dat geknakte vertrouwen enigszins weer te herstellen. Nog los van reputatieschade in een arbeidsmarkt die de komende jaren (ja, nog steeds) blijft vergrijzen. ‘Bij dat bedrijf moet je niet willen werken.’
Snijden mag en moet in sommige gevallen. En soms moet dat zelfs hard. Maar dat ontslaat u niet van uw plicht om te communiceren en om uw ontslagen medewerkers de hand te reiken. Cashmanagement is goed, maar verbinding leggen beter.
Ronald Bruins, hoofdredacteur Executive Finance
