
Hoe kan het dat Raden van Bestuur vaak niet weten hoe aandeelhouders denken? Dennis Vink, hoogleraar financiën en investeringen vraagt het zich hardop af. “Nederlandse bestuurders snappen het begrip van moderne waardecreatie niet en passen domme technieken toe om het te meten.”
Dat begrip vraagt om uitleg. En die geeft Vink graag, ook tijdens de Masterclass Advanced Finance & Control. In de traditionele stroming wordt aandeelhouderswaarde gemeten en gecommuniceerd aan de hand van maatstaven als nettowinst of total shareholder return. “Maar aandeelhouderswaarde meet je niet aan de hand van je dividendbeleid, koersstijging of je nettowinst, maar aan het feit of er genoeg exploitatieresultaat wordt gerealiseerd uit je bedrijfsactiviteiten. Zo realiseer je voldoende waarde voor alle financiële stakeholders. Dat zijn niet alleen aandeelhouders, maar ook banken en andere kredietverstrekkers. Dat is een moderne vorm van meetbaar maken van financiële waarde.” De traditionele maatstaven kunnen volgens Vink echt niet meer. “Heel veel CEO’s zien dat niet. Zij snappen het niet.”
>> Lees ook: Waarderealisatie voor alleen aandeelhouders is niet meer van deze tijd
EVA is de modere manier van het meten van waardecreatie

Bij EVA meten ondernemingen of het bedrijfsresultaat dat zij realiseren voldoet aan de norm van de investeerders, zowel de aandeelhouders als de kredietverstrekkers.
De moderne manier heet Economic Value Added (EVA). Hierbij meten ondernemingen of het bedrijfsresultaat dat zij realiseren voldoet aan de norm van de investeerders, zowel de aandeelhouders als de kredietverstrekkers. “EVA gaat niet alleen om de aandeelhouders, het gaat om de waardecreatie van de complete organisatie. Daar begint het mee. Eigenlijk de waarderealisatie van de hele exploitatie. Als je een grote organisatie bent, zie je dat het geheel vaak uit heel veel verschillende bedrijfsonderdelen bestaat. Het bestuur stuurt vaak op bedrijfsonderdelen, maar op holdingniveau wordt die financiële aansturing vaak niet goed gedaan. Terwijl dat juist heel belangrijk is voor een kapitaalverschaffer. Die kijkt namelijk voornamelijk naar de exploitatie op holdingniveau. Daar moeten bestuurders dan ook beginnen.”
Jaarrekening is een beperkt middel om uitspraken te doen
Investeerders kijken per definitie naar de exploitatie op holdingniveau. “De kapitaalverschaffers, zoals aandeelhouders, hoeven niet per se op unitniveau waarde te meten. Als bestuur moet je tijdig sturen op waardecreatie van je exploitatie als geheel. En stop met praten over aandeelhouderswaarderealisatie gemeten door total shareholder return (TSR), want daar gaat het helemaal niet over. Aandeelhouderswaarderealisatie is het uiteindelijke resultaat van je waardecreatie en de exploitatie.”
Het begint bij de top, constateert Vink. “Op bestuursniveau en toezichtsniveau moeten ze inzien dat je niet wegkomt met enkel het bespreken van de jaarrekening en kwartaalrapportages als je wilt sturen op waardecreatie. De ratio’s in de jaarrekening is een dom middel om hierover uitspraken te doen. Je zult op bestuursniveau financiële rapportages moeten bouwen waarbij je gebruikmaakt van de jaarrekening, maar daarin inzicht geeft van de waardecreatie-stromen van de exploitatie in relatie met de strategie van de organisatie.”
>> Lees ook: CFO moet op financieringsmarkt verder kijken dan zijn neus lang is
Onderneming is één geheel dat boven zichzelf uit kan stijgen

“Hoe kan het dat het bestuur van AkzoNobel niet weet hoe een activistische aandeelhouder werkt?”, deponeert Vink de hamvraag.
Tijdens de Masterclass op 5 en 6 oktober neemt Vink de casus van Elliot Advisors versus Akzo Nobel onder de loep. “Hoe kon het dat het bestuur van AkzoNobel niet wist hoe een activistische aandeelhouder werkt?”, deponeert Vink de hamvraag. “Dat komt vooral doordat bestuurders nog steeds denken in total shareholdersreturn (TSR) en werken aan de hand van financiële control op interne projecten. Ze zien de ondernemingen eigenlijk als een verzameling projecten die geconsolideerd tot een resultaat leiden. Ze sturen dan ook alleen op interne risicobeheersing en de internal rate of return van projecten. Maar de onderneming is, als het goed is, meer dan dat. Het is één geheel dat boven zichzelf kan uitstijgen.”
Een sophisticated investeerder zoals Elliott Advisors kan volgens Vink heel gericht de waardecreatie van een onderneming onder de loep nemen met een aantal geavanceerde technieken.“ Zij hebben een heel moderne manier van kijken naar de waarde van een onderneming en de relatie met de kracht van de exploitatie. Zij kunnen dat meetbaar maken. Zij kunnen heel duidelijk en scherp uitleggen of die uitkomsten wel voldoen aan de norm van een investeerder.”
Grootste tech failure van de eeuw
Als tweede cases komt tijdens de Masterclass de grootste tech failure van de eeuw, Iridium, aan bod. “Dat is een mooi voorbeeld waarbij er heel veel kapitaal is opgehaald. De financiële forecasts waren uitermate positief, ervaren bestuurders waren betrokken, de financiële markten waren juichend en alle investment banks adviseerden ‘kopen’. De miljarden stroomden binnen. Maar het bedrijf was binnen een half jaar failliet. Hoe dat kon? Simpel. Hoe hoger de gepercipieerde waardecreatie, hoe hoger de prijs en het investeringsniveau, maar dat legt een beslag op toekomstige geldstromen. Dus moet de onderneming nog meer waarde zien te creëren om aan de normen van kapitaalverschaffers te voldoen. Als dan financiële markten te weinig kennis hebben van het product, van hoe het product is ten opzichte van concurrenten of hoe het businessplan eruit ziet, dan is dat vragen om moeilijkheden. Kortom, ga niet zomaar de markt achterna, maar denk als een investeerder. We bekijken tijdens de masterclass ook recente voorbeelden als Snapchat en Tesla. Wat blijft er van daadwerkelijke waardecreatie over?”
Masterclass Advanced Finance & Control
Nyenrode Business Universiteit en Executive Finance houden op 5 en 6 oktober 2020 een Masterclass van twee dagen over Advanced Finance & Control. Hoogleraar Dennis Vink is één van de sprekers. Tijdens de masterclass krijgt u diepgaand inzicht in de werking van financieel management als operationeel en strategisch instrument. Kijk voor meer informatie op https://nyenrodefinancecontrol.executivefinance.nl/
Lees ook
- Eijgendaal (Aalberts Industries): We volgen de discussies rond Unilever en AkzoNobel nauwgezet
- Professor Dennis Vink: ‘Tijdbom onder Nederlandse financiële sector tikt’
Volg Executive Finance op LinkedIn!
In deze tijd van betekenisvol ondernemen, een positieve impact creeren voor de wereld, voor de lange termijn, gaat het natuurlijk ook om ‘waarden’. Hoe een bedrijf omgaat met waarden als inclusiviteit, kwetsbaarheid, zorgzaamheid, etc. Zou een doorbraak zijn als dit soort waarden meegenomen in de ‘investeerders norm’.