
Hewlett-Packard (HP) dacht in 2011 een gouden zet te maken met de overname van Autonomy, een Brits big databedrijf met internationale klanten als Coca-Cola, Ford en het Amerikaanse leger. Voor een bedrag van maar liefst 11,1 miljard dollar werd het op een na grootste softwarebedrijf van het Verenigd Koninkrijk opgekocht door het Amerikaanse HP. Het feest was echter van zeer korte duur. Krap een jaar later schreef HP maar liefst 8,8 miljard dollar van het aankoopbedrag af. Het startschot voor een jarenlange strijd, waarvan het einde nog niet in zicht is.
In november 2012 stapt HP naar aanleiding van de gigantische afschrijving naar de beurswaakhond SEC. Daar legt zij niet alleen haar kwartaalcijfers neer, maar komt ook meteen met een flinke fraudeclaim aan het adres van Autonomy. Volgens HP heeft de toenmalige directie van Autonomy voor de overname gesjoemeld met de cijfers. De topmannen zouden de omzet en winst van het softwarebedrijf bewust hebben opgeblazen. Waardoor HP uiteindelijk tachtig procent méér betaalde dan het Britse bedrijf op dat moment eigenlijk waard was. Van de afschrijving van 8,8 miljard op het Britse bedrijf is meer dan 5 miljard direct terug te voeren op boekhoudfraude, stelt HP. Oprichter en voormalig CEO van Autonomy Mike Lynch, die in mei 2012 vanwege een reorganisatie de deur werd gewezen door HP, veegt direct de aantijgingen van HP van tafel. Desondanks besluit de Amerikaanse FBI onderzoek te doen naar de fraudeclaims van HP. Enkele maanden later, in maart 2013, maken ook de Britse autoriteiten bekend onderzoek te gaan doen naar de mogelijke fraude door Autonomy-topmannen voorafgaand aan de HP-overname.
Britse civiele fraudezaak
Terwijl de autoriteiten bezig zijn met hun onderzoek, zit Lynch niet stil. Samen met een aantal andere voormalig topmannen van Autonomy, waaronder ex-CFO Sushovan Hussain en ex-Finance Vice President Steve Chamberlain, richt hij eind 2012 Invoke Capital op. Doel was om veelbelovende, highclass Europese technologieën te identificeren en daarin te investeren. In 2013 wordt het Britse bedrijf Darktrace opgericht, waar het clubje heren opnieuw behoorlijk de vingers in de pap heeft met Invoke Capital als grootste shareholder. Cybersecurity ‘unicorn’ Dark-trace kent verschillende CEO’s. Onder wie Lynch en Hussain begin 2015. Dezelfde tijd dat bekend wordt dat HP de twee heren voor het Britse gerecht sleept. De eis: vijf miljard dollar schadevergoeding vanwege hun fraude voorafgaand aan de desastreuze overname. De civiele fraudezaak in het Verenigd Koninkrijk ging pas in maart 2019 van start. Waarin Lynch, die tot op de dag van vandaag vasthoudt aan zijn onschuld, een tegenclaim indiende van 150 miljoen dollar. Dit vanwege de reputatieschade die HP veroorzaakt. Een uitspraak in deze zaak kunnen we op zijn vroegst pas in mei 2021 verwachten.
In mei 2019 wordt CFO Sushovan Hussain veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf en een boete van vier miljoen dollar
Vijf jaar cel voor CFO
In de tussentijd leverde het onderzoek door de Amerikaanse autoriteit resultaten op. Met als gevolg dat Autonomy’s voormalig CFO Hussain in november 2016, tien dagen nadat hij zijn rol als directeur bij Darktrace had neergelegd, door de Amerikaanse rechtbank werd aangeklaagd voor zestien verschillende fraudeclaims. In april 2018 werd de ex-CFO, die in 2010 nog een FTSE100 Financial Director of the Year award in de wacht sleepte, schuldig bevonden. In mei 2019 werd hij door de Amerikaanse rechtbank officieel veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf en een boete van vier miljoen dollar. Daarnaast moet hij nog eens zes miljoen dollar terugbetalen. Op het moment van schrijven is de in Bangladesh geboren CFO echter nog steeds op vrije voeten, nadat hij in augustus van dit jaar zijn hoger beroep verloor.
>> Lees ook: “Maatschappelijke waarde blinde vlek bij overnames”
Eind 2018 werd ook de Britse Autonomy- oprichter Lynch in de VS aangeklaagd voor samenzwering en fraude. Een paar maanden later kwamen daar nieuwe aanklachten vanuit Amerika bovenop. In totaal moet Lynch terechtstaan voor zeventien verschillende aanklachten. Er hangt hem een gevangenisstraf van maximaal 25 jaar boven het hoofd. Maar de Verenigde Staten dienden pas eind 2019 een officieel uitleveringsverzoek tegen de Brit in, iets wat Lynch op zijn beurt direct weer aanvocht. Pas in februari 2021 vindt er bij de Britse rechter een zitting plaats over de dreigende uitzetting en strafzaak van Lynch. Ook Chamberlain is in de VS aangeklaagd, maar verblijft momenteel nog in het Verenigd Koninkrijk.

Deloitte UK krijgt recordboete
Terwijl de sleutelfiguren dus nog steeds op vrije voeten zijn, komt één partij minder beslagen ten ijs. Deloitte UK kreeg namelijk een recordboete van vijftien miljoen pond opgelegd door de Britse toezichthouder Financial Reporting Council (FRC). Dit vanwege nalatigheid door het accountantskantoor bij de controle van Autonomy. Ook de twee verantwoordelijk partners, Richard Knights en Nigel Marcer, krijgen geldboetes van respectievelijk 500 duizend en 250 duizend pond. Daarnaast wordt Knights tijdelijk doorgehaald voor vijf jaar. Marcer kreeg een ernstige waarschuwing. Ze hadden volgens de FRC – afgaande op het oordeel van een onafhankelijk disciplinair tribunaal – niet integer en objectief gehandeld. Deloitte moet daarnaast verplicht een grondig onderzoek verrichten naar wat er allemaal is misgegaan en hoe dit in de toekomst kan worden voorkomen.
Meer van onze rubriek History lezen:
- History: Bernie Madoff, de man die door niemand werd verdacht
- History: Is de CFO van Huawai een gevaarlijke spion of een politiek gevangene?
- History: Het zure einde van een melkboer die miljarden liet verdwijnen
- History: Les na de zaak Galleon Group: Kennis is macht, voorkennis illegaal
- History: Hoe een lucratief doodsfonds aan zijn pijnlijke einde kwam