
De aspecten Environmental, social en corporate governance (ESG) spelen een steeds grotere rol in de maatschappij, maar veel organisaties hebben nog moeite om het door te voeren in hun businessmodel. “Leidinggevenden in organisaties moeten ESG omarmen”, zegt Marty Vanderploeg, CEO van Workiva. “Ze moeten hun organisaties gaan sturen op basis van deze parameters.”
Volgens Vanderploeg is het niet voldoende om aan het einde van het jaar aan de aandeelhouders te rapporteren in hoeverre een organisatie heeft voldaan aan de ESG-doelen. “Nee, deze parameters moeten nu ook terugkomen in hoe je je business aanstuurt. Die niet-financiële parameters moeten terugkomen in de dagelijkse praktijk.”
“Leidinggevenden bijvoorbeeld moeten zich bewust zijn dat het voor aandeelhouders en andere stakeholders op de lange termijn aantrekkelijker is om je organisatie te sturen op basis van deze parameters. Omdat dat risico’s in een organisatie vermindert, het laat zien dat je als bedrijf over deze aspecten nadenkt en maatschappelijk betrokken bent. Die aspecten zorgen voor een license to operate in de maatschappij. En dat loont, mede omdat je risico’s vermindert, ook financieel.”
Lancering Corporate Sustainability Reporting Directive
De lancering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) door de Europese Commissie is van groot belang. De door de commissie geplande wijzigingen in de bestaande wetgeving zijn bedoeld om meer transparantie te bieden op het gebied van duurzaamheid. Maar belangrijker nog: Ze moeten leiden tot regelgeving die – op termijn – duurzaamheidsrapportage op één lijn brengt met financiële rapportage.
Alles wat voor traditionele financiële verslaggeving geldt, kan over een paar jaar ook gelden voor duurzaamheidsverslaggeving.
Vanderploeg: “Financiële en niet-financiële rapportage krijgen daardoor evenveel zwaarte. Als CFO moet je je duurzaamheids- en finance teams bij elkaar brengen om dit goed te organiseren. Met het huidige voorstel van de commissie kan alles wat voor traditionele financiële verslaggeving geldt, over een paar jaar ook gelden voor duurzaamheidsverslaggeving. Het is daarmee ook een kans. Want het loont om de duurzaamheidskwesties, die van cruciaal belang zijn voor het succes van jouw onderneming, concreet in je bedrijfsrapportageprocessen te verankeren.”
Begin niet te groot
Welke parameters een organisatie omarmt, is telkens anders. Vanderploeg: “Het verschilt per branche op welk vlak je kunt veranderen. Begin vooral niet te groot als je ESG door wilt voeren in je organisatie. Zoek een parameter waarin je het meest kunt verbeteren en ontwikkel langzaam een ESG-managementfilosofie. Wat zijn de key performance indicatoren waar je op wilt sturen? Van daaruit ontwikkelt zich het rapportageproces. Doe het als leidinggevende vooral niet alleen, is mijn advies. Schakel de hulp in van bijvoorbeeld consultants en ICT-medewerkers om dit goed vorm te geven.”

Wie zijn de belangrijkste stakeholders?
Volgens Mandi McReynolds, directeur Environmental, Social, and Governance bij Workiva, moeten organisaties goed nadenken wie hun stakeholders zijn. “Naar wiens stem luister je het meest? Geef je als CEO de prioriteit aan de klant? Of je geef de prioriteit aan de medewerkers of aandeelhouders?”
Vanderploeg reageert: “Als je tevreden medewerkers hebt, zien klanten zich ook goed geholpen en dan komt de rest vanzelf. Je moet je mijn inziens dus eerst focussen op je medewerkers en klanten voor succes op de lange termijn. Zij zorgen voor een sterke organisatie. Natuurlijk wil je ook naar je aandeelhouders luisteren, maar het is vrij duidelijk wat zij willen in het algemeen. Ze gaan voor rendementsverbetering, alhoewel het ook duidelijk is dat daar verandering in komt. Door je als organisatie te focussen op ESG-doelen zorg je op de lange termijn niet alleen voor betere financiële prestaties, maar je wordt ook een veel betere wereldburger. Alle organisaties – of het nu bedrijven of overheidsinstellingen zijn – moeten hun verantwoordelijkheid pakken en goede wereldburgers worden voor het welzijn van de hele wereld.”
Voor- of tegenstander van ESG
McReynolds merkt op dat er een steeds kritischere maatschappij komt die zich verdiept in hoe organisaties hun werk doen. “Als organisatie kom je dus op een punt waarin je een standpunt moet innemen: ben ik voor of tegen ESG? En welke ESG-factoren moet ik dan hanteren? Op basis van antwoorden op die vragen kunnen de medewerkers en klanten spiegelen of hun standpunten overeenkomen met de standpunten van de organisatie. En of ze nog wel bij je willen werken of iets van je willen kopen.”
Het zijn van een goede wereldburger - of het nu op het gebied van milieu, diversiteit, inclusiviteit of een corporate governance is - leidt tot betere resultaten.
“De jongere generaties gaan duurzaam gedrag eisen”, vult Vanderploeg aan. “Organisaties die hier niet in meegaan, gaan dit merken in hun prestaties. Het kan zelfs zo ver gaan dat consumenten een organisatie boycotten. Ik wil benadrukken dat het zijn van een goede wereldburger – of het nu op het gebied van milieu, diversiteit, inclusiviteit of een corporate governance is – leidt tot betere resultaten. Als CEO’s dat niet geloven, dan raken ze uit de tijd.”
Rapportage goede eerste stap
Vanderploeg beschrijft de ontwikkeling van ESG-doelen als een reis. “Ik denk dat nog geen enkele organisatie weet hoe je het spel precies moet spelen. Maar je moet eerst de doelen bepalen en op basis daarvan gaan meten en sturen. Rapportage is een goede eerste stap omdat het je een indicatie geeft van hoe je ervoor staat. Organisaties moeten dit dus oppakken en die rapportagestroom gaan neerzetten. Leidinggevenden moeten rapporteren hoe zij zich gedragen en goede corporate citizens zijn. In de toekomst is dat een keiharde eis. Niet alleen van werknemers, maar ook van je klanten en consumenten. Zij gaan je hierop beoordelen of veroordelen.”
Rapportagestromen moderniseren
Technologische ontwikkelingen spelen een grote rol in het inzichtelijk krijgen of een organisatie haar ESG-doelen haalt of niet. “Het snel verkrijgen van accurate informatie is de enige manier om leiding te geven aan een organisatie”, zegt Vanderploeg. “Als we organisaties willen aansturen op andere parameters dan alleen de financiële, moeten we de rapportagestromen en ketens moderniseren. Net zoals we dat op financieel vlak doen.”
“De financiële rapportage is met een revolutie bezig. Alle organisaties herontwerpen hun rapportagemethodieken. Hetzelfde moet gebeuren als je de juiste data voor de ESG-doelen wilt hebben om goede, weloverwogen beslissingen te kunnen nemen voor de organisatie. Technologie speelt hierin dus een grote rol. Zonder technologie is het überhaupt niet mogelijk om eerlijk te zijn. We moeten het verzamelen van data zo geautomatiseerd mogelijk maken, met zo min mogelijk menselijke tussenkomst. Er zijn zodoende digitale systemen die de data vertalen voor leidinggevenden. Van waaruit zij dan weer de juiste beslissingen kunnen nemen.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Workiva.