Ik heb er Wikipedia even op nageslagen: Woke is een actieterm uit het Amerikaans-Engels die verwijst naar een groter bewustzijn van de samenleving. Het komt van het Engelse woke up oftewel wakker geworden. De term woke werd eerst gebruikt bij het bewustzijn van de racismeproblematiek, maar werd later ook al gebruikt voor de klimaatverandering en andere problemen. Uiteindelijk is het terechtgekomen bij sarcastische critici die vinden dat de aandacht voor sociale ongerechtigheden is doorgeslagen.
In juli 2021 sprak in een interview in de Volkskrant een aantal academici de vrees uit dat de academische vrijheid wordt bedreigd door een lichting woke-studenten die soms op basis van één woord aannemen dat men woke is of juist niet. Zonder het vraagstuk verder te bestuderen.
Als CFO kunt u niet meer om uw stakeholders heen die legitimiteit geven aan het bestaan van uw organisatie
Maatschappijgevoelige antenne
Mijn vraag daarbij is dan ook: moet u wel woke willen zijn? Aan de ene kant wel. In de zin van het oorspronkelijke gebruik. Namelijk, als CFO kunt u niet meer om uw stakeholders heen die legitimiteit geven – of in het geval van Shell zelfs opeisen – aan het bestaan van uw organisatie. Ik wens u een maatschappijgevoelige antenne toe. Waardoor u bijvoorbeeld niet koste wat kost die bonus binnentikt omdat uw buurman er ook een heeft gekregen. Dat u in uw investeringsbeslissingen logisch en steevast de zes kapitalen van de International Intergrated Reporting Council meeneemt, lijkt me ook niet meer dan logisch.
Toch wil ik ook niet dat u, zoals de beschreven lichting woke-studenten, binnen een tel beslist of iets woke is of niet. Kritisch nadenken hoort als geen ander bij de CFO. Die moet – en dan pleit ik voor nieuw managementcontrol – niet alleen de business challengen op financieel vlak, maar op alle zes kapitalen. Dat betekent dan ook dat u meer kennis moet opdoen dan strikt genomen van het financiële vak.
Check the box
Hoeder van het verdienmodel? Ja, dat bent u. Advocaat van de duivel? Ja, als het moet. Maar doet u dat ook al als het maatschappelijke issues betreft? Of checkt u als een compliance officer de box om te zien of u voldoet aan wet- en regelgeving en vindt u het daarna wel best? Dat soort CFO’s waarschuw ik. U bepaalt niet wat woke is en wat niet. Dat bepalen de mensen in de maatschappij. Als u denkt dat u en uw organisatie daar geen maling aan hoeven te hebben, dan zorgen actiegroepen er wel voor dat u een toontje lager zingt. Omdat u, net als Shell, voor het gerecht wordt gesleept. Overigens, wel flauw dat Shell heeft besloten naar Groot-Brittannië te verhuizen. Ronduit slap. Dat is de boksring verlaten voordat het inhoudelijke gevecht is begonnen. Natuurlijk, de oliegigant zal in alle toonaarden ontkennen dat het daarmee heeft te maken, maar ik kan het er niet los van zien. Laat Shell maar lekker Brits worden, denk ik dan.
Ondertussen ontstaan hier de meest ‘groene’ CFO’s die je maar kunt bedenken. Die maken met hun maatschappelijke antenne binnen no time hun ondernemingen future proof. Geholpen door de richtlijnen van EU, verslaggevingstandaarden en financiers die goedkoop uitlenen als je een ‘groene’ credit rating hebt.