De inflatie is sinds 1982 nog nooit zo gestegen sinds als in november, met 5,6 procent. Een avondje thuis op de bank tv kijken met chips en bier kost de consument al zelfs 14% meer dan een half jaar geleden, berekende de NRC. Waar komt die stijging ineens vandaan? Moeten we ons zorgen maken? En wat kan Nederland eraan doen? Hoogleraar Banking and Finance Harald Benink van de Tilburg School of Economics and Management, legt het uit.
Wat zijn de gevolgen van de inflatie?
“Deze inflatie voelen we allemaal. Je hebt het al gemerkt aan de hogere rekeningen voor gas en elektra en ziet nu ook dat de prijzen van bijvoorbeeld brood, vlees en zuivel zijn gestegen. Maar er zijn ook producten gewoonweg helemaal niet meer te koop. Als je een auto wilt bestellen, dan zegt de dealer: kom volgend jaar zomer maar terug. En je kunt niet bijbetalen, die auto is er gewoon niet. Winkels krijgen hun kerstbestellingen uit China pas in januari geleverd vanwege corona, dat is een ramp voor ze. Mensen kunnen minder kopen, want het inkomen stijgt niet mee. Er gaan stemmen op over compensatie, maar dat kan niet het hele verschil dekken. Het zogeheten koopkrachtplaatje dat de regering ons in het vooruitzicht stelde met Prinsjesdag is niet meer geldig.”
Benink: “Globale keten van levering is verstoord.”
Wat zijn de onderliggende oorzaken van de deze inflatie?
“Door globalisering zitten we aan elkaar vast, want veel fabrieken heeft het westen naar China overgebracht vanwege de lage prijs. Na de laatste coronagolf wilden mensen plotseling weer meer wilden kopen. Maar nu is de hele globale keten van levering verstoord, er liggen allemaal lege containers in Californië bijvoorbeeld. De prijzen van vervoer zijn door de tekorten geëxplodeerd en deze worden verhaald op de consument. En de staal- en plasticindustrie hebben ook te maken met schaarse grondstoffen zoals olie en verhogen hun prijzen.”
Wat moet er gebeuren om de inflatie tegen te gaan?
“De coronacrisis heeft laten zien dat we erg afhankelijk zijn geworden van China voor essentiële producten, denk aan mondkapjes en medicijnen door hun goedkope productie. Maar ook de chips voor auto’s, mobiele telefoons. Dat maakt ons dus kwetsbaar en leidt daarbij juist tot miljarden winstverlies doordat producten te laat komen. Nederland kan op dat gebied een voortrekkersrol spelen met de duurzaamheidsagenda van de EU zodat we onafhankelijk worden voor onze energievoorziening. In plaats van een criticaster te zijn in Europa, moet ons land een proactieve houding aannemen door investeringen op het gebied van duurzaamheid en digitalisering naar ons toe te trekken.”
Lees ook
Dure energie duwt inflatie tot hoogste niveau sinds 1982
Nederlandse inflatie op hoogste niveau van afgelopen 24 jaar
Inflatie eurozone stijgt naar hoogste niveau sinds 2011
