U wist dit al stiekem al langer. En het is waar. Groepen komen samen vaak tot slechtere besluiten dan wanneer men het beste individu uit de groep alleen had laten beslissen. Zonde natuurlijk. Hoe zorgt u ervoor dat juist de som van de groep die van het individu laat overstijgen in plaats van te eindigen met de middelmaat?
Er zijn veel redenen waarom groepen samen tot middelmatige besluiten komen. Een belangrijke reden is dat veel teamleden simpelweg informatie achterhouden. Zij durven hun mening niet te geven. Soms ligt de oorzaak in een visie die afwijkt van de norm. Vaak komt het omdat bepaalde teamleden een minder sterke positie hebben in de groep. Zo wordt er belangrijke informatie gemist waardoor men tot slechtere besluiten komt.
Nu lijkt dit op het eerste gezicht een non-issue. Als een team met vijf collega’s de informatie van één collega misloopt dan zou dit nog steeds tot een beter moeten zijn dan wanneer één collega zelf zou besluiten. Waarom zijn veel groepsbesluiten dan slechter?
Het probleem is dat groepen vaak fouten van individuen niet corrigeren
Denkfouten vergroten
Het probleem is dat groepen vaak fouten van individuen niet corrigeren. Sterker nog, in veel gevallen kunnen groepsprocessen denkfouten zelfs vergroten. Het is een bekend verschijnsel in de psychologie dat mensen met de meerderheid van hun groep meestemmen. Zelfs als zij weten dat dit niet het goede antwoord is. Er zijn verschillende onderzoeken waarbij mensen bij schrikbarend simpele opgaven (7+7 of lijn A > lijn B) een foutief antwoord gaven om niet af te wijken van de groepsnorm.
Nu zijn de meeste besluiten niet zo zwart/wit en is er vaak enige discussie nodig. Het lijkt dan logisch dat zulke fouten via een goed debat aan het licht komen. Helaas. Het tegenovergesteld gebeurt. In onderzoeken waarbij groepen met elkaar in gesprek gingen, presteert de groep welliswaar beter dan het gemiddelde, maar ook hier blijft men slechter presteren dan het beste individu.
Cascade-effecten
Alsof dit niet erg genoeg is, moet u bij groepsprocessen ook nog eens oppassen voor het zogenoemde cascade-effect. Dit effect treedt op wanneer één stellige mening vroeg in het proces geopperd wordt. Daarna zal deze mening direct de koers van een besluitvormingstraject één richting op sturen. Gevolg: Andere paden worden minder snel bewandeld.
Dit is de reden dat bij goede brainstormsessies de deelnemers vooral niet vrijuit hun ideeen hardop mogen uiten. Let maar op. Als men een brainstorm heeft over een teamuitje en een dominante manager roept als eerste ‘paintballen’. Het merendeel van de andere suggesties die volgen zullen daarna ook van sportief/avontuurlijke aard zijn. Daarom is het beter om ideeen eerst in stilte op te schrijven. Zo voorkomt u dat één idee de creativiteit van anderen teamleden besmet en andere relevante oplossingsroutes niet op tafel komen.
Beter besluiten
De kern is dat u ervoor moet zorgen alle noodzakelijke informatie van alle relevante deelnemers op tafel komt. Goede leiders spreken daarom als laatste, zorgen dat verschillende meningen de ruimte krijgen en stellen zichzelf de vraag. ‘Wat -en vooral wie missen- we?’
Auteur: Job ten Bosch, managing director van Debatrix
