Eind vorig jaar ging Rivian de beurs op. Binnen een mum van tijd steeg de beurswaarde van de nog vrij onbekende maker van elektrische auto’s naar ruim 150 miljard dollar. Even voor het beeld: dat is méér dan de Volkswagen Groep. Drie maanden later is zo’n beetje twee derde van de beurswaarde alweer in rook op gegaan. Hoe kon deze nieuweling zó snel richting de top klimmen? Om vervolgens zo hard onderuit te gaan?
Robert J. Scaringe, met een PhD van de Massachusetts Institute of Technology op zak, richtte Rivian op in 2009. Aanvankelijk was de auto-ontwerper van plan om een elektrische sportwagen te bouwen, vertelde hij tijdens een zeldzaam interview met zakenblad Forbes. Maar na wat wikken en wegen kwam Scaringe tot de conclusie dat de wereld niet zat te wachten op nóg zo’n accu-aangedreven sportcoupé. Hij koos er dan ook voor om in een groot, gapend gat in de markt te springen; die van de elektrische pick-up trucks en SUV’s. Beide razend populaire modellen, vooral in de Verenigde Staten, maar nog niet beschikbaar in een elektrische variant.
De ondernemer trok met zijn team naar de tekentafel. Zij kwamen daar tot de R1S (de elektrische SUV) en de R1T (de elektrische pick-up). Deze worden geproduceerd in de Rivian-fabriek in het plaatsje Normal, in de staat Illinois. Het is de bedoeling dat er jaarlijks zo’n 150.000 voertuigen in deze fabriek, die eerder van Mitsubishi was, gemaakt worden. In de nieuwe fabriek in Georgia, die nog gebouwd moet worden, moeten straks 400.000 exemplaren per jaar in elkaar gezet worden.
Autokenners noemen Rivian veelbelovend en zien het als een gedegen concurrent van Tesla
Vertrouwen
Autokenners noemen Rivian veelbelovend en zien het als een gedegen concurrent van Tesla. Diverse media refereren zelfs naar Rivian als de ‘Tesla-Killer’. Of het bedrijf deze verwachtingen waar kan maken, zal de komende jaren blijken. Scaringe won in elk geval al wel het vertrouwen van onder meer Jeff Bezos. De voormalig Amazon-baas investeerde 700 miljoen in Rivian en kocht daar toentertijd een belang van 20 procent mee. De webwinkel bestelde meteen 100.000 elektrische busjes voor het rondbrengen van pakketjes. De eerste 10.000 zouden nog dit jaar de weg op moeten. De rest volgt uiterlijk 2025. Ook automaker Ford is een geldschieter van Rivian, met een belang van 10 procent in de Amerikaanse autofabrikant.
Op een na grootste autofabrikant
Op 10 november 2021 schreef Rivian geschiedenis. De bouwer van de elektrische SUV’s en pick-ups zorgde voor de grootste Amerikaanse beursgang van dat jaar. Het was zelfs de op vijf na grootste ooit. Het bedrijf verkocht op Wall Street 153 miljoen aandelen voor een startprijs van 78 dollar per aandeel. De totale opbrengst kwam uit op ongeveer 12 miljard dollar. Aan het einde van de dag oversteeg de beurswaarde van deze ‘nieuweling’ die van oudgedienden als BMW, Ford en General Motors. De waarde werd vastgesteld op zo’n 100 miljard dollar.
Oud-VP sleept Rivian voor de rechter
Begin november 2021, slechts een paar dagen voor de beursgang, werd Rivian aangeklaagd door een voormalig werknemer. Laura Schwab, de voormalige vicepresident van verkoop en marketing, beschuldigde het bedrijf van genderdiscriminatie. In de rechtszaak beweerde de oud-VP, die sinds 2020 werkzaam was bij het bedrijf, dat zij ontslagen werd toen zij bij haar leidinggevende haar zorgen uitte. Volgens Schwab heerste er een ‘giftige bro-cultuur die vrouwen marginaliseert’ binnen het autobedrijf, waarbij andere leidinggevenden haar uitsloten van vergaderingen en haar advies negeerden. Schwab publiceerde een uitgebreid statement over haar ervaringen onder de titel “Life Outside the Boys Club: Why I Spoke Up About Rivian’s Toxic Bro Culture (and Got Fired)”.
Daarmee was de kous nog niet af, want de dagen erna vochten beleggers elkaar haast de tent uit om een stukje van Rivian te kunnen bemachtigen. Op 16 november werd het hoogtepunt bereikt. Op dat moment kostte een aandeel 172 dollar en de beurswaarde was gestegen tot ruim 150 miljard dollar. Daarmee stevende Rivian zelfs de Volkwagen Groep voorbij en werd de op een na grootste autofabrikant gebaseerd op beurswaarde. Tesla bleef met 1.000 miljard (een biljoen) de onbetwiste nummer één.
Torenhoge verwachtingen
Zo’n enorm hoge beurswaarde voor zo’n nieuwe speler is al redelijk opvallend op zichzelf. Maar wat het verhaal extra bijzonder maakt, is het feit dat Rivian op het moment van de beursgang slechts 156 auto’s had geproduceerd. En die waren vrijwel allemaal naar de eigen medewerkers gegaan. In andere woorden: de op een na grootste autofabrikant ter wereld, met een beurswaarde van 150 miljard dollar, had nog geen 200 auto’s gefabriceerd. Dat terwijl er bij de Volkswagen Groep zo’n 34.500 auto’s per dag de fabrieken uit rijden. Dat gaat om voertuigen van de merken Volkswagen, Audi, Seat, Škoda, Bentley, Bugatti, Lamborghini en Porsche.
De waarde van Rivian zit ‘m dus niet zozeer in wat het bedrijf al heeft waargemaakt (vrij weinig, laten we eerlijk zijn), maar vooral in de verwachtingen. Want die zijn to-ren-hoog. Niet zo gek, zegt Rico Luman, sectoreconoom automotive bij ING, in gesprek met Trouw. “Er is een innovatieslag nodig in de sector en die biedt ruimte voor nieuwkomers. Tesla heeft inmiddels grote schaalvoordelen opgebouwd, maar je ziet geheel nieuwe concepten ontstaan die in hoog tempo vanaf de grond worden opgebouwd.” Het feit dat Rivian met zijn pick-ups en SUV’s een compleet nieuwe markt in de wereld van de alsmaar populairder wordende elektrische voertuigen aanboort, sprak de beleggers blijkbaar erg aan.
Productiedoelen niet gehaald
Maar zodra het stof van de spraakmakende beursgang was gaan liggen, ging het opeens snel bergafwaarts. In de maanden na het hoogtepunt op 16 november 2021 verdampte bijna twee derde van de beurswaarde. In februari 2022 was Rivian volgens de New York Times nog 55 miljard dollar waard. Verschillende factoren droegen waarschijnlijk bij aan deze daling. Ten eerste had Rivian als productiedoel voor 2021 om 1.200 auto’s te maken. Moet lukken met zo’n budget, zou je denken. Maar nee, het doel werd niet gehaald. De teller bleef steken op 1.015 voertuigen. Het bleek lastiger dan gedacht om de productie op gang te krijgen, vertelde oprichter en CEO Scaringe aan zijn stakeholders. De tekorten aan onderdelen zoals computerchips waar de gehele auto-industrie mee kampt, maken het er niet makkelijker op. In het derde kwartaal van 2021 schraapte Rivian met de paar voertuigen die ze in elkaar hadden weten te zetten een schamele miljoen dollar aan omzet binnen. Nettoresultaat? Een verlies van 1,2 miljard dollar.
gestegen tot ruim 150 miljard dollar.
Beleggers schrikken
Ook het nieuws dat ‘trouwe partner’ Amazon opeens elektrische busjes bij Stellantis (de fusie van Peugeot en Fiat Chrysler) had besteld, deed beleggers begin januari 2022 schrikken. Wel moet daarbij gezegd worden dat de relatie tussen Amazon en Rivian nooit exclusief is gemaakt. Er was altijd al sprake van dat Amazon ook bij andere partijen elektrische busjes kon inslaan. Rivian had dat ook duidelijk verwoord in zijn prospectus. Daar bovenop kwamen onder meer het nieuws dat General Motors een elektrische pick-up gaat bouwen en de aankondiging van Ford dat zij de productie van hun elektrische pick-up gaat opvoeren. De toenemende concurrentie was alles behalve geruststellend voor beleggers. Als kers op de taart vertrok Rivian’s chief operating officer Rod Copes eind 2021, zonder dat het bedrijf daar zelf iets over bekendmaakte. Verdacht, vonden veel beleggers. Het nieuws over zijn vertrek werd uiteindelijk bekendgemaakt door The Wall Street Journal.
Hoop gloort aan de horizon
Desondanks gloort er heel wat hoop aan de horizon voor Rivian. Zo berichtte persbureau Bloomberg dat Rivian de productie opschaalt naar 200 auto’s per week. Ook werd bekend dat de Hongaarse multimiljardair George Soros twee miljard dollar in het bedrijf heeft geïnvesteerd. Voor dat bedrag kocht hij 19.835.761 aandelen. Daarnaast biedt de alsmaar groeiende populariteit van elektrische voertuigen perspectief. In december 2021 kochten Europeanen voor het eerst meer elektrische auto’s dan diesels. Rivian is dus allesbehalve afgeschreven. De komende jaren zal duidelijk worden of het bedrijf aan de hoge verwachtingen kan voldoen. Eén ding is zeker: om Tesla te ‘killen’ hebben ze nog een lange weg te gaan.
Komt Rivian naar Nederland?
In november 2021 ontdekte het FD via LinkedIn dat Rivian twee dochterondernemingen in Amsterdam heeft opgericht. Ongeveer twintig Nederlandse werknemers zijn in dienst van de bedrijven Rivian Europe en Rivian Netherlands. Rond diezelfde tijd ontstonden geruchten dat Rivian in gesprek zou zijn met VDL Nedcar over de mogelijkheden om de auto’s ook in Nederland te produceren, om vanuit hier de Europese markt te bedienen. De autofabriek van VDL in het Limburgse Born is vanaf 2023 beschikbaar doordat BMW de samenwerking heeft opgezegd. Eind december 2021 bevestigde VDL NedCar dat ze met Rivian in gesprek zijn. De bedrijven hopen binnenkort bekend te kunnen maken of er inderdaad in de nabije toekomst elektrische SUV’s en pick-ups in de VDL-fabriek gemaakt zullen worden.
In november 2021 ontdekte het FD via LinkedIn dat Rivian twee dochterondernemingen in Amsterdam heeft opgericht. Ongeveer twintig Nederlandse werknemers zijn in dienst van de bedrijven Rivian Europe en Rivian Netherlands. Rond diezelfde tijd ontstonden geruchten dat Rivian in gesprek zou zijn met VDL Nedcar over de mogelijkheden om de auto’s ook in Nederland te produceren, om vanuit hier de Europese markt te bedienen. De autofabriek van VDL in het Limburgse Born is vanaf 2023 beschikbaar doordat BMW de samenwerking heeft opgezegd. Eind december 2021 bevestigde VDL NedCar dat ze met Rivian in gesprek zijn. De bedrijven hopen binnenkort bekend te kunnen maken of er inderdaad in de nabije toekomst elektrische SUV’s en pick-ups in de VDL-fabriek gemaakt zullen worden.
