In de rubriek Forecast stelt Executive Finance elf vragen aan een CFO of financieel directeur. Op die manier leren we hem of haar beter kennen. Zowel persoonlijk als professioneel. Deze keer stellen we de elf vragen aan Hans Nederlof, CFO van Ricoh Nederland.
Wat is uw functie en hoe zou u uw functie willen omschrijven aan een kind van vijf jaar?
“Ricoh is een bedrijf dat zorgt dat mensen thuis en op kantoor goed kunnen werken. Dat computers het goed doen en dat je elkaar kunt ontmoeten en vergaderen, met mooie video- en presentatieschermen. En dat je kunt printen en documenten goed kunt verwerken. Vanuit mijn rol zorgen mijn team en ik ervoor dat dit mogelijk wordt gemaakt met geld. Onder meer door ervoor te zorgen dat medewerkers en leveranciers worden betaald, dat kosten en opbrengsten goed worden bijgehouden en ook om dingen morgen beter te doen dan gisteren. Ook ben ik verantwoordelijk voor het facilitaire vlak, inkoop en de panden. Daarnaast voel ik mij samen met het managementteam verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de onderneming als geheel. Uiteindelijk gaat het om klantbediening. Om medewerkers in hun kracht en energie te zetten. Zeker vanuit mijn rol gaat het ook om de winstgevendheid van het bedrijf. Maar winstgevendheid is een resultaat van al die dingen die ervoor zitten. Als je al die dingen goed doet, leidt het ook tot succes op financieel gebied.”
Wat staat er in 2022 op de planning?
“Ik werk pas sinds 1 februari in deze rol, dus ik ben nog veel aan het ontdekken. Hoe zaken lopen, mensen leren kennen en kijken waar verbeteringen zitten. Mijn plan is dus nog niet concreet uitgewerkt. De kapstok die ik heb, is de digitale transformatie van de organisatie te ondersteunen. Ik wil me daarbij richten op procesoptimalisatie, business intelligence en het verder ontwikkelen van business control. Ik ben daarin succesvol als ik mijn teamleden enthousiast heb gemaakt.”
“De kapstok die ik heb, is de digitale transformatie van de organisatie te ondersteunen.”
Wat is de grootste uitdaging voor uw organisatie?
“De basis van Ricoh is print en we zijn ons aan het ontwikkelen richting een digital service company. Mensen gaan namelijk steeds meer digitaal werken en dus minder printen. Dat zie ik bij mezelf ook. Als ik vroeger een brief maakte op de computer printte ik de brief uit als ik klaar was, ging ik lezen en paste ik hem op het scherm aan. De verandering zorgt voor andere vraagstukken bij klanten en die vullen wij in. Door bijvoorbeeld nu ook een cloudinfrastructuur aan te bieden en oplossingen voor cybersecurity.”
Wat is de grootste uitdaging in uw vakgebied van CFO?
“Dat is de digitale transformatie. Het automatiseren van routinematige activiteiten via workflows, robotisering en al dat soort zaken. Waardoor je meer tijd creëert voor de business information, business control en het ondersteunen van de business. We zitten midden in deze transitie. De discussies verdwijnen of de cijfers nog wel goed zijn, maar het gaat er dan om wat de cijfers je vertellen. Wat gaat er goed en wat gaat er fout? En hoe ga je daarmee om? En dat moet je actiegericht maken.”
“Zelf ben ik al vrij digitaal, moet ik zeggen. Ik print weinig en op mijn kantoor heb ik geen kasten meer met mappen. Als ik dan een keer een belangrijk stuk papier binnenkrijg, scan ik dat en zet ik het in een folderstructuur.”
Hoe digitaal is de organisatie?
“Al voor de coronacrisis werkten wij hybride. Dat betekent dat we veel online werken en op die manier vergaderen. Daarnaast zijn de workflows bijna allemaal digitaal. Contracten en facturen worden digitaal afgehandeld. Alle routinematige werkzaamheden automatiseren wij zoveel mogelijk. Het werk wordt daarmee efficiënter en betrouwbaarder. Als je geen menselijke handelingen meer hebt, maak je geen fouten meer. Daardoor creëer je tijd om veel meer toegevoegde-waardeactiviteiten te doen. Denk aan goede businessinformatie met dashboards. Maar ook de businessmensen ondersteunen om de business te verbeteren.”
“Zelf hou ik ook van technologie. Ik ben altijd vroeg ingesprongen op het moment dat er nieuwe ontwikkelingen waren. Ik heb ooit meegedaan aan de pilot internet en e-mail. Daaraan deden vijf mensen mee in Nederland. Ik sta altijd vooraan bij dat soort ontwikkelingen. Ik wil het ontdekken en gebruiken. Ik vind het leuk om te doen en het levert veel op.”
“De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat wij onderdeel zijn van de natuur.”
Welke invloed gaat de coronacrisis hebben voor de lange termijn?
“De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat wij onderdeel zijn van de natuur. Dat niet alles maakbaar en planbaar is en dat we te maken hebben met grote natuurkrachten. Dat geeft je een bescheiden gevoel. Dingen zijn niet meer zo vanzelfsprekend dat je ze kunt plannen. Dat geldt zowel privé als bedrijfsmatig. Er kunnen dingen gebeuren die je niet had kunnen voorspellen en die je leven behoorlijk op de kop kunnen zetten. Aan de andere kant heeft het de digitalisering versneld. De noodzaak van het altijd maar samen op kantoor werken is verdwenen. Het kan ook online, vanuit huis.”
Hoe duurzaam zijn jullie als organisatie?
“Het is een van de grootste onderwerpen waarover we ons als samenleving zorgen moeten maken. Wat er met de natuur gebeurt, de opwarming van de aarde en ook het uitbreken van het coronavirus. Dat alles heeft te maken met het feit dat we met veel mensen op een klein stukje aarde wonen en daarmee misschien wel te weinig rekening houden. Klimaat moet meer aandacht krijgen, maar dat is lastig. Het kan ten koste gaan van onze welvaart op de korte termijn, maar is cruciaal voor de brede welvaart op de lange termijn.”
“Ricoh is een bedrijf met langetermijnwaarde en wij doen alles wat er op dit moment kan worden gedaan. Wij hebben als een van de eerste bedrijven de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties omarmd. We hebben het over 63 procent CO2-reductie tot 2030 en in 2050 moet de uitstoot nul zijn. Je bent vooruitstrevend als je dat omarmt. Maar we moeten veel meer doen als samenleving. Daarvoor heb ik geen kant en klare oplossing, ik worstel er ook mee. Maar het moet nog veel meer op de agenda staan. De urgentie is hoog, heel hoog.”
Wat is uw laatste juichmoment op uw werk geweest?
“We hadden onlangs een goede meeting met een aantal managers waarin we heel openhartig als board een aantal knelpunten en kansen hebben besproken. Het mooie is dat de managers die erbij waren vol enthousiasme en energie de meeting uitgingen. Zij voelden zich gehoord en ondersteund. Dat zijn gave dingen om mee te maken. De blijdschap bij mij ontstaat als ik zie dat andere mensen energie krijgen van aandacht en waardering en daardoor extra gemotiveerd zijn om mooie resultaten neer te zetten. Het mooiste is als zij positief naar hun werk komen en zin hebben om aan de slag te gaan.”
Met welke vakgenoot wilt u wel eens een week ruilen?
“Met de minister van Financiën, Sigrid Kaag. Het is een heel uitdagende dynamiek waarmee zij te maken heeft. Je hebt de coronacrisis gehad. De effecten van het milieu op de lange termijn. Ook alles waar de economie op reageert. Je had eerst de hulpmaatregelen als gevolg van de coronacrisis. Die worden gevolgd door een tegenreactie als inflatie, wat wordt versterkt door de oorlog in Oekraïne. Ook heb je een heel ingewikkeld veld aan stakeholders te managen. Terwijl er ondertussen wel de urgentie is om de goede dingen te doen. Ik ben niet politiek genoeg om de functie op mij te nemen, maar ik vind de dynamiek heel interessant.”
Van wie heeft u het meest geleerd?
“Ik heb van veel mensen wat geleerd. Ik ben begonnen als accountant en heb in het bedrijfsleven veel geleerd van collega’s. Over het eigen vakgebied, processen, verkoop en technologie. Maar er springt niemand uit die ik bij naam wil noemen, want dat doet geen recht aan de andere mensen. Mijn vader wil ik wel graag noemen. Hij had een eigen bedrijf en ik heb veel van hem meegekregen. Hij was succesvol, klantgericht en een harde werker. Dat voorbeeld heb ik meegenomen en breng ik zelf in de praktijk. Ik probeer het ook mee te geven aan mijn drie zoons.”
Hoe ontspant u zich?
“Ik ben een fanatiek sporter. Ik loop hard en ben onderdeel van een team dat de Roparun loopt. Dat is een non-stopestafetteloop vanaf Vliegveld Twente, met een kleine omweg, naar de Coolsingel in Rotterdam. Ruim vijfhonderd kilometer. Doel van deze actie is geld inzamelen om mensen met kanker te ondersteunen, vooral in de palliatieve zorg. Ik loop drie keer in de week hard. Doordeweeks meestal voor het werk, waarna ik fris aan de dag kan beginnen. Daarnaast doe ik regelmatig yoga en meditatie. Dat geeft rust en ontspanning. Zeker omdat ik met mijn werk heel actief ben met de hersenmassa. En ik vind het ook heerlijk om in de tuin te werken of een wandeling te maken in de natuur. Die ontspanning is belangrijk om ruimte te creëren in je hoofd.”
“Die enorme verandering heeft al een tijdje geleden plaatsgevonden. Het werk voor mij is veel leuker geworden. Ik hou van de businesskant. Door de automatisering en BI heb je veel meer tijd om je met de business te bemoeien. Je kunt meer toegevoegde waarde hebben als financial in de organisatie.”
Welke vraag wilt u stellen aan de volgende CFO of financieel directeur?
“De vraag die ik wil stellen: Hoe kunnen wij als finance, en breder gezien als het management van ondernemingen, ervoor zorgen dat de verduurzaming van de samenleving wordt versneld? Wij werken namelijk bij bedrijven waarin we veel invloed hebben op dat soort zaken. Het moet mijns inziens een veel belangrijker punt zijn op de managementagenda.”
