Vanaf 1 juli 2022 moeten grote ondernemingen (dat wil zeggen: ondernemingen met een balanstotaal van meer dan 20 miljoen euro, een netto-omzet van meer dan 40 miljoen euro en/of 250 of meer werknemers) rekeningen van het midden- en kleinbedrijf (alle bedrijven die geen ‘grote onderneming’ zijn; hierna het ‘mkb’ genoemd) verplicht binnen 30 dagen betalen. De oude betaaltermijn van 60 dagen wordt daarmee gehalveerd. Dit heeft voor veel grote ondernemingen impact op de bedrijfsvoering.
Een betere bescherming van mkb’ers
De nieuwe betaaltermijn geldt alleen in de handelsrelatie tussen grote ondernemingen als schuldenaar en mkb’ers als schuldeiser (net als de huidige regels omtrent de 60-dagen termijn). De wetgever beoogt hiermee meer bescherming te bieden aan mkb’ers, waaronder ook zzp’ers worden verstaan. Renée Delissen, werkzaam bij Osborne Clarke in Amsterdam: “De langere betaaltermijn van 60 dagen blijkt in de praktijk namelijk vaak tot moeilijkheden te leiden voor mkb’ers. Uit onderzoek van incassobureau Intrum uit 2020 blijkt bijvoorbeeld dat het mkb te maken krijgt met verlies van inkomen, liquiditeitskrapte en bijkomende rentelasten als gevolg van de latere betalingen. Mkb’ers beschikken in de regel over kleinere reserves en zijn daarmee afhankelijk van een voortdurende cashflow”.
Vanaf 1 juli 2022 geldt alleen de wettelijke termijn, ook voor oudere contracten
Gianna Hendriks, advocaat bij Osborne Clarke in Amsterdam: “Vanaf 1 juli 2022 dient de verkorte betaaltermijn van 30 dagen te worden opgenomen in alle overeenkomsten die op of na die datum worden gesloten. Spreken partijen na 1 juli 2022 een termijn af die langer is dan 30 dagen, dan is die bepaling nietig en geldt (alsnog) de wettelijke termijn.” Bestaande overeenkomsten dienen binnen één jaar na inwerkingtreding van de wet – dus uiterlijk op 1 juli 2023 – te zijn aangepast aan de nieuwe regel. Als dit niet (of niet tijdig) gebeurt, dan geldt automatisch (van rechtswege) de 30-dagen termijn.
Handelsrente na het verstrijken van de betaaltermijn en een meldpunt
Als een groot bedrijf na het verstrijken van de termijn een ingediende factuur betaalt, is er handelsrente (8%) verschuldigd over de periode waarmee de termijn is overschreden. Het recht op handelsrente ontstaat automatisch na het verstrijken van de betaaltermijn van 30 dagen en kan binnen vijf jaar worden afgedwongen. Ook eventuele incassokosten kunnen op de wanbetaler worden verhaald. Indien het betalen van de handelsrente uitblijft, kan de mkb’er een procedure bij de civiele rechter starten om alsnog betaald te krijgen.
Als een mkb’er niet tijdig wordt betaald door een grote onderneming, dan kan dit anoniem gemeld worden bij het Meldpunt Achterstallige Betalingen van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De ACM verzamelt en registreert tot 25 januari 2023 alle meldingen om in kaart te brengen hoe vaak grote ondernemingen de betaaltermijnen overschrijden. Daarna zal de uitkomst hiervan geëvalueerd worden om te bepalen of er overheidstoezicht wordt ingesteld. Op dit moment onderneemt de ACM op basis van die registraties geen directe acties.
Bij grensoverschrijdende handel kan ook ander recht toegepast worden
De nieuwe wet geldt ook voor buitenlandse ondernemers als zij handel drijven in Nederland. Indien buitenlandse grote ondernemingen die in Nederland handel drijven een langere betaaltermijn dan 30 dagen zouden willen hanteren, dan zouden zij dit dus kunnen bewerkstelligen door een ander recht (zoals het recht van het land waar de onderneming is gevestigd) op de overeenkomst van toepassing te verklaren. De mkb’er waarmee de overeenkomst wordt gesloten, moet daar dan natuurlijk wel mee instemmen.
Werkwijze voor implementatie nieuwe wetgeving
1a. Is uw onderneming een ‘grote onderneming’ en handelt u met kleinere partijen? Breng in kaart welke contractspartijen gelden als ‘mkb’ (ondernemingen met minder dan 250 werknemers en een jaaromzet van minder dan EUR 50 miljoen óf een balanstotaal van minder dan EUR 43 miljoen).
1b. Is uw onderneming een ‘mkb’ en handelt u met grotere ondernemingen? Breng in kaart welke contractspartijen gelden als ‘grote onderneming’ (zie hierboven).
Maak bijvoorbeeld een overzicht met al uw bestaande contractspartijen waarvan u weet dat zij onder de definitie ‘grote onderneming’ of ‘mkb’ vallen (afhankelijk van de positie van uw onderneming). Twijfelt u? Raadpleeg dan bijvoorbeeld de KvK.
2. Is er sprake van een betalingsverplichting van een grote onderneming aan een mkb? Dan geldt in elk geval per 1 juli 2023 een betaaltermijn van 30 dagen.
Dit is vaak het geval wanneer een mkb de leverancier is van bepaalde goederen of diensten aan een grote onderneming.
3. Contract gesloten vanaf 1 juli 2022? Neem een betaaltermijn op van 30 dagen.
4. Contract dat loopt na 1 juli 2023 maar dat voor 1 juli 2022 is gesloten? Pas de betaaltermijn aan naar 30 dagen.
Betaaltermijnen zijn vaak opgenomen in algemene (in- of verkoop)voorwaarden. Bekijk deze goed en pas deze (zo nodig) aan.
Let op:
• Het mkb heeft recht op handelsrente wanneer de termijn van 30 dagen wordt overschreden.
• Zorg dat alle relevante (automatische) betalingsprocessen worden aangepast en dat intern alle betrokkenen hiervan op de hoogte zijn, zodat de 30-dagen termijn kan worden gehaald.
