De instroom voor een toekomstige accountantsopleiding moet meer divers en breder worden, aldus de Commissie Eindtermen Accountantsopleiding (CEA) en de Raad voor de Praktijkopleidingen van de NBA in het rapport ‘Stip aan de horizon’. Theorie en praktijk moeten beter op elkaar aansluiten en resulteren in een geïntegreerde beroepsopleiding, gevolgd door na-ervaringsonderwijs.
Maatschappelijke ontwikkelingen gaan snel, ze raken de kern van het werk van de accountant en vragen dus ook steeds meer van de accountantsopleiding. Kan de huidige opleiding wel aan de verwachtingen blijven voldoen? Dit was aanleiding voor de CEA) en de RPO om samen het project ‘Stip aan de Horizon’ te starten, om antwoorden te vinden op onder andere die vraag. In het gelijknamige rapport publiceert de projectgroep nu de verantwoording, uitkomsten en adviezen.
Lees ook: Controle van accountant fors duurder in 2023
Meer dan 70 mensen uit onderwijs en werkveld
Meer dan 70 mensen uit het onderwijs- en werkveld, waaronder ook young professionals en studenten/trainees, bogen zich in verschillende sessies over de inhoud, vormgeving, effectiviteit en efficiency van de opleiding. Het rapport presenteert niet alleen de contouren van een toekomstbestendige en studeerbare accountantsopleiding maar ook adviezen en voorstellen om hiertoe te komen. Deze zien zowel op de korte als op de lange(re) termijn en zowel op de inhoud van de opleiding als op regie en samenwerking.
Verdere integratie
In hun begeleidende brief erkennen de voorzitters van CEA en RPO dat het realiseren van een toekomstbestendige en studeerbare accountantsopleiding een zaak van veel partijen is. CEA en RPO gaan graag de dialoog aan met de betrokken partijen over het rapport en hun visie op de aangedragen contouren en adviezen. “Uit alle onderzoeken die worden gedaan onder studenten blijkt telkenmale dat de combinatie van werkdruk, privé en studie als (te) zwaar wordt ervaren. De steeds zwaardere eisen die aan de opleiding worden gesteld kunnen ook niet meer in de toegemeten tijd van die opleiding worden gerealiseerd. Ook het vasthouden van medewerkers bij de kantoren is mede door deze oorzaken niet eenvoudig. In de praktijk zal naar manieren gezocht moeten worden waarop de combinatie en integratie van theorie en praktijk beter gerealiseerd kan worden. We doen dan ook evenzeer een beroep op de kantoren om die integratie verder te bevorderen.”
Lees ook: KPMG herovert positie als grootste accountantsfirma van Nederland
Voorstel toekomstbestendige accountantsopleiding
Uitkomst van het hele traject van de beide partijen is een voorstel voor een toekomstbestendige accountantsopleiding, met als kenmerken:
• Eén beroeps- en competentieprofiel als basis voor de verschillende opleidingsfases van de accountant, gericht op een leven lang leren. Het profiel maakt onderscheid in kennis, vaardigheden en gedrag voor de opleidingsoriëntaties (assurance en accountancy-mkb).• Een ‘doorlopende leerlijn’ voor de ontwikkeling van (aankomende) accountants vertaald naar ‘adaptieve’ eindtermen voor elke opleidingsfase en type oriëntatie of werkomgeving van de accountant.
• De accountantsopleiding faciliteert een brede en diverse instroom en omvat een geïntegreerde beroepsopleiding, gevolgd door na-ervaringsonderwijs. Een student die met de beroepsopleiding start, kan als ‘aspirant-accountant’ ingeschreven worden in het accountantsregister van de NBA.
• In de geïntegreerde beroepsopleiding lopen theorie en praktijk volledig gelijk op, waarbij de theorie wordt aangeboden wanneer dat voor de praktijkuitoefening relevant.
• Voorwaarde voor effectief leren is een actieve leercultuur in de werkomgeving, zodat relevante ervaring leidt tot prestatieverbetering (betere oordeelsvorming).
• Voor betere integratie van theorie en praktijk kantelt de opzet van het curriculum van primair vakgericht onderwijs naar (modulair) onderwijs langs kritische beroeps- en leersituaties en specifieke thema’s.
• Met het oog op studeerbaarheid en ruimte voor verdieping binnen de opleiding verschuiven onderwerpen/thema’s van de accountantsopleiding naar het na-ervaringsonderwijs.
• Voor het monitoren en bevorderen van de ontwikkeling van (aankomend) accountants wordt op verschillende momenten in de opleiding ‘formatief’ getoetst.
• Regie en samenwerking tussen bestaande partijen worden verbeterd, om de integratie van theorie en praktijk en de effectiviteit en efficiency van de accountantsopleiding te optimaliseren. In de ideale situatie ligt het eigenaarschap van de geïntegreerde beroepsopleiding bij één partij.
Lees ook
Mkb-accountants groeien flink
Nederland telt steeds meer organisatieadviseurs en accountants
