Willen bedrijven overleven, dan moeten ze innoveren. En dat betekent niet alleen tijdig inspelen op technologische ontwikkelingen. Ze moeten de samenwerking opzoeken binnen ecosystemen. En ook die ecosystemen moeten voortdurend blijven innoveren, meebewegen en veerkrachtig zijn.
De noodzaak van deze aanpak spreekt Petra de Weerd-Nederhof, hoogleraar Innovatie van technologie-gedreven ecosystemen en decaan van de faculteit Bètawetenschappen van de Open Universiteit uit in haar oratie getiteld ‘Veerkracht en innovatie van technologie-gedreven ecosystemen’. De oratie vindt plaats op vrijdag 3 februari 2023.
Moed opbrengen voor vernieuwing en innovatie
Juist in tijden van pandemie, oorlog en energiecrisis kunnen bedrijven in de modus ‘afwachten en uitzitten’ raken. Volgens Petra de Weerd-Nederhof moeten ze dat vooral niet doen. Bedrijven moeten de moed hebben om ook in moeilijke tijden te kiezen voor vernieuwing, voor innovatie. Bijvoorbeeld met de mogelijkheden die digitalisering biedt en de vernieuwing die nodig is om letterlijk en figuurlijk duurzamer te worden. Vaak gaat digitalisering niet ver genoeg en automatiseren we nog steeds als het ware alleen (delen van) processen zonder de processen echt in het geheel onder de loep te nemen en te veranderen.
Ecosystemen gelijktijdig mee-vernieuwen
Bedrijven opereren niet op zichzelf maar zijn onderdeel van een groter geheel, een ecosysteem van kennispartners, toeleveranciers, afnemers, vaak ook onderwijsinstellingen, en andere belanghebbenden. Met name omdat innovatie eigenlijk altijd over de grenzen van de eigen organisatie gaat, moeten ecosystemen daarom gelijktijdig mee-vernieuwen. Het is niet genoeg om bij de introductie van een nieuwe technologie een aantal veerkrachtige leidinggevenden of teams te hebben, bedrijven moeten werken aan nieuwe organisatiestructuren in samenwerking met de buitenwereld.
Benchmark voor technologie-gedreven ecosystemen
Silicon Valley wordt meestal gezien als de wereldwijde benchmark voor technologie-gedreven ecosystemen. Maar zelfs met succesvolle benchmarks om van te leren, zijn de ontwikkeling en implementatie van innovatie-ecosystemen niet zonder risico’s. Ze zijn complex en typisch vatbaar voor mislukking(en), zoals het verkeerd afstemmen van de verwachtingen van de leden. Daarom moeten innovatie-ecosystemen systematisch en doordacht worden geïmplementeerd, rekening houdend met de snelle en ontwrichtende ontwikkelingen van (digitale) technologieën.
Prof. dr. ir Petra de Weerd-Nederhof is sinds 2022 decaan faculteit Bètawetenschappen aan de Open Universiteit en hoogleraar Innovatie van technologie-gedreven ecosystemen. Ze is ook als vrijwilliger actief bij het Netwerk Vrouwelijke Ingenieurs van het KIVI, lid van de Commissie Accreditatie van de Raad voor Accreditatie en van de investeringscommissie van het WaterInnovatieFonds, en toezichthouder bij Hogeschool Wittenborg. Hiervoor was De Weerd-Nederhof vanaf 1990 werkzaam bij de Universiteit Twente, achtereenvolgens als docent, universitair hoofddocent Nieuwe Productontwikkeling (specialisatie innovatiemanagement), opleidingsdirecteur bedrijfskunde-opleidingen, hoogleraar Organisatie van Innovatie, directeur Twente Graduate School en vakgroepvoorzitter NIKOS, (vakgroep voor Ondernemerschap, Strategie, en Innovatie Management). Zij studeerde Technische Bedrijfskunde aan de Universiteit Twente en promoveerde er op management van productontwikkeling. Tussen 2003-2015 was De Weerd-Nederhof hoofdredacteur van wetenschappelijk tijdschrift Creativity and Innovation Management. In 2021 en 2022 was zij Senior Research Fellow bij de faculteit Militaire Wetenschappen van de Defensieacademie in het kader van een samenwerkingsverband, en toezichthouder bij Landstedegroep (MBO en VO).
