“Een betrouwbaar betalingssysteem heeft een maatschappelijke functie, is onderdeel van de vitale infrastructuur van onze maatschappij. Publiek geld is dus een publieke zaak en taak. Dus de digitale euro, of die er komt en hoe die er komt, is ook een publieke zaak en dus ook taak waar de politiek zich over moet buigen.” Dat zei Olaf Sleijpen, directeur van De Nederlandsche Bank, onlangs tijdens het seminar genaamd Digitale euro meets the Dutch experts.
In Nederland is nog maar één op de vijf betalingen aan de toonbank contant. En Nederland is een van de Europese landen met het meest goedkope en tegelijkertijd meest betrouwbare betalingsverkeer. Sleijpen: “Maar waarom zou je het kind met het badwater weggooien? Waarom zou je de voordelen van contant geld niet proberen vast te houden, ook als de munten en bankbiljetten steeds minder worden gebruikt? Daarom denken de Europese centrale banken nu na over een digitale euro: contant, publiek geld in een digitaal jasje.”
Lees ook: Kaag tevreden over verklaring Eurogroep over digitale euro
Publiek geld is een publieke zaak
Het eerste grote voordeel dat Sleijpen noemt is financiële stabiliteit. “Het bestaan van publiek geld, het feit dat je giraal geld op ieder moment kunt inruilen tegen evenveel contant geld, geeft ons geld een vaste waarde. En die vaste waarde geeft vertrouwen, geeft zekerheid, geeft stabiliteit. Vertrouwen in de waarde van geld, een betrouwbaar betalingssysteem heeft een maatschappelijke functie, is onderdeel van de vitale infrastructuur van onze maatschappij. Publiek geld is dus een publieke zaak en taak. Dus de digitale euro, of die er komt en hoe die er komt, is ook een publieke zaak en dus ook taak waar de politiek zich over moet buigen. Centrale banken kunnen dit niet alleen beslissen; en we zijn blij met de interesse van zowel de Nederlandse alsook Europese politiek in het onderwerp.”
Wat als big tech komt met transactiemiddelen?
“Die financiële stabiliteit, en de toegankelijkheid van ons betalingsverkeer kan ook in gevaar komen door big tech bedrijven en andere niet-Europese bedrijven die met allerlei innovatieve transactiemiddelen onze infrastructuur over lijken te nemen”, stelt Sleijpen. “De digitale euro is een innovatie die aan deze ontwikkeling tegenwicht kan bieden, en, ook heel belangrijk, kan zorgen voor meer innovatie, diversiteit en concurrentie in de Europese financiële sector.”
Lees ook: Bedrijven kunnen groei realiseren met digitale transformatie
Minder afhankelijk van commerciële banken
Die munt heeft twee kanten, beschouwt Sleijpen. “De digitale euro kan consumenten minder afhankelijk maken van commerciële banken als het gaat om betaaldiensten, maar kan die banken en andere instellingen in de Eurozone ook stimuleren om nieuwe toepassingsmogelijkheden te ontwikkelen die kunnen concurreren met niet-Europese aanbieders. Dat is niet alleen goed voor de efficiency, betrouwbaarheid en toegankelijkheid van ons betalingsverkeer, maar ook goed voor de financiële en economische kracht en macht van de Eurozone.
Minder weerklank in Nederland
Hij geeft tegelijk toe dat dit voordeel minder weerklank krijg in Nederland dan in andere Europese landen. “Immers, we hebben ons betalingsverkeer al goed voor elkaar. Maar ook wij moeten niet onderschatten wat de risico’s zijn wanneer de controle over de betaalinfrastructuur niet meer in handen is van instellingen die onder toezicht staan, en zich buiten Europa bevinden.”
Lees ook: Wereldbank voorziet stilvallen economische groei in eurozone
Privacy is een fundamenteel recht
Tot slot noemt Sleijpen privacy. “Want privacy is een fundamenteel recht, ook – juist – in het betalingsverkeer. Die privacy is voor veel mensen een belangrijk voordeel van contant geld: je weet wat je hebt maar anderen weten niet wat je hebt. Daarom heeft minister Kaag – in lijn met de motie Alkaya-Heinen die door de Kamer is aangenomen – in de Eurogroep aangegeven dat voor kleinere bedragen een bepaalde mate van anonimiteit mogelijk moet zijn. Natuurlijk geeft die gevraagde anonimiteit ook ruimte aan witwassen, belastingontduiking, terrorisme en andere criminele praktijken. Het is daarom zaak de juiste balans te vinden. Wat dit betreft, kunnen we dichter aankruipen tegen de regelgeving voor cash.”
Lees ook:
Wat is er opeens aan de hand met cryptovaluta?
Angst voor besmetting bij andere cryptobedrijven na failliet FTX
