Het realiseren van een concurrentievoorsprong wordt steeds moeilijker. Producten en diensten onderscheiden zich vrijwel niet meer op basis van intrinsieke eigenschappen. Ondernemingen hebben steeds minder tijd om nieuwe producten op de markt te brengen en worden met een steeds maar toenemende concurrentie geconfronteerd.
E-learning: Benchmarking
In deze e-learning wordt toegelicht waarom benchmarking de manier is om een onderneming naar een excellente positie te brengen. Na het volgen van deze cursus bent u onder meer in staat om:
- Een stappenplan en tips voor succesvol performance management te geven;
- een definitie en stappenplan voor benchmarking te geven;
- tips om beter te kunnen benchmarken te geven.
>> Bekijk deze cursus hier op uw dashboard
>> Nog geen lid? Meer informatie over deze e-learning vindt u in de openbare catalogus
Door allerlei externe en interne invloeden bestaat in het bedrijfsleven een toenemende behoefte aan kostenminimalisatie, procesbeheersing en -verbetering en toegevoegde waarde.
Benchmarking helpt bij:
- het verkrijgen van een objectief beeld van de concurrentiepositie (blikverbreding);
- het formuleren van doelen op basis van klantenwensen en ‘best in class’ prestaties;
- het verbeteren van processen door het invoeren van optimale werkmethoden;
- het vormen van strategie door inzicht in sterke en zwakke plekken in de organisatie.
Er bestaat verwarring over het verschil tussen de begrippen ‘best practice’ en ‘best in class’. Waar met ‘best practice’ de beste uitvoerder van een bepaalde deelfunctie van een totaalproces wordt bedoeld, wordt met ‘best in class’ de beste op een bepaald deelgebied, onafhankelijk van een bepaalde branch of zelfs onafhankelijk van het land (world class) bedoeld.
Het woord ‘benchmark’ is afkomstig uit de landmeetkunde, waar metingen ten opzichte van een bepaald referentiepunt (benchmark) worden verricht. Oorspronkelijk werd met de term ‘benchmark’ een inkeping in een rots, die diende als referentiepunt, bedoeld.
Het gebruik van het woord benchmark in organisatiekunde en bedrijfskunde is eind jaren tachtig van de twintigste eeuw opgekomen. Tegenwoordig is benchmarking niet meer alleen voorbehouden aan ondernemingen. Allerlei publieke organisaties, van scholen en ziekenhuizen tot gemeenten en zelfs landen, passen het toe om te kijken hoe zij in vergelijking met hun zusterorganisaties of evenknieën presteren.
In de managementliteratuur is het leenwoord benchmark, vertaalbaar als ‘referentiekader’ of ‘ijkingskader’. Het beschrijft een testprocedure om de prestaties van apparaten, systemen of organisaties met elkaar te kunnen vergelijken. Benchmarking is een manier voor organisaties om van elkaar te leren, verantwoording af te leggen en toezicht te vergemakkelijken. Benchmark en benchmarking zijn begrippen die door elkaar worden gebruikt naargelang van de omgeving; in de computerwereld benchmark, in het management benchmarking.
In de literatuur worden verschillende definities van benchmarking gehanteerd. Een veel gebruikte definitie van benchmarking is die van Camp uit 1989: “Benchmarking is systematisch onderzoek naar de prestaties en de onderliggende processen en methoden van een of meer leidende referentie-organisaties op een bepaald gebied, en de vergelijking van de eigen prestaties en werkmethoden met deze “best practice”, met het doel om de eigen prestaties te plaatsen en te verbeteren.” Het oude Japanse woord “dantotsu”, dat streven naar het beste van het beste betekent, geeft volgens Camp de essentie van benchmarking aan.
In de loop der jaren is benchmarking steeds meer een breed bedrijfsvoeringsinstrument geworden. De systematische opzet, het periodiek meten van prestaties, het feit dat ongelijksoortige organisaties met elkaar worden vergeleken en de koppeling met verbetertrajecten maken benchmarking een omvattend concept. Benchmarking is in haar ontwikkeling gebruik gaan maken van metingen en processen die tot de reguliere PDCA cyclus of het performancemanagementsysteem van een organisatie uit de inleiding behoren. Zoals het monitoren van processen en processtappen, het prioriteren van doelstellingen, het analyseren van performanceverschillen en het doorvoeren van verbeteracties.
Benchmarking is dus een vorm van vergelijkend (organisatie)onderzoek, waarbij de eigen kwaliteiten naast die van andere organisaties worden gelegd. Er wordt daarbij niet alleen op output (productanalyse) vergeleken, maar vooral ook op de wijze waarop het product of de dienst tot stand is gekomen (procesanalyse).
De definitie bevat drie elementen:
- continu proces;
- vergelijken van producten, diensten en werkwijzen;
- vergelijking van de eigen organisatie met de sterkste concurrenten of marktleiders.
Op deze drie elementen wordt hierna ingegaan.
Ad 1. Continu proces
Benchmarking is een voortdurend proces. De ene ronde volgt als het ware de input voor een volgende ronde. Dit cyclische proces komt voort uit het feit dat klanten steeds nieuwe en andere eisen stellen aan af te leveren producten en diensten. Daarnaast dwingt de concurrentie organisaties tot product- en procesinnovaties en maximale kostenreductie. Deze prikkels vormen een stimulans om steeds efficiënter en klantgerichter te produceren. Door zich telkens met ‘de beste’ te meten, kan een organisatie snel inspelen op een dynamische, snel veranderende omgeving.
Ad 2. Vergelijken van producten, diensten en werkwijzen
Als een benchmarkingproces wordt uitgevoerd, moet worden bepaald welke producten, diensten of werkwijzen met de concurrenten (de benchmarks) moet worden vergeleken. Deze vergelijking wordt ook in een concurrentieanalyse gemaakt.
Concurrentieanalyse schiet echter vaak tekort. Bij een concurrentieanalyse blijft de blik van de ondernemer beperkt tot de eigen branche. Daardoor worden belangrijke doorbraken die in andere branches aanwezig kunnen zijn niet geïdentificeerd. Daarnaast wordt bij een concurrentieanalyse de output van verschillende organisaties vergeleken, terwijl benchmarking verder gaat. Bij benchmarking worden ook de achterliggende strategieën en werkwijzen geanalyseerd. Beide vormen van bedrijfsvergelijking gebruiken dus deels dezelfde gegevens, maar de gegevens worden anders gebruikt. Het is in de praktijk gebruikelijk dat een concurrentieanalyse aan een benchmarking onderzoek vooraf gaat.
Ad 3. Vergelijking van de eigen organisatie met de sterkste concurrenten of marktleiders
Het derde element dat terug te vinden is in de definitie van benchmarking is dat een vergelijking met de sterkste concurrent of met erkende marktleiders plaatsvindt. Deze zijn door literatuuronderzoek, publicaties en informatie uit netwerken te vinden. Marktleiders dienen niet alleen binnen de branche te worden gezocht. In sommige gevallen zijn ook buiten de branche organisaties te vinden die activiteiten uitvoeren die een organisatie wil vergelijken om er op een of andere manier zelf van te leren. Door met andere ondernemingen te vergelijken is het mogelijk de eigen resultaten, processen of werkwijzen te beoordelen en te verbeteren. De benchmark-partner wordt dan als referentiepunt (benchmark) genomen.
Finance Academy E-learning
Leeromgeving Finance Academy E-learning bevat cursussen met een breed scala aan onderwerpen die voor CFO’s van belang zijn. Met het platform kunt u uw leerdoelen verwezenlijken en kennis vergaren om op de toekomst voorbereid te zijn volgens de nieuwe richtlijn voor Permanente Educatie. U kunt ter kennismaking geheel vrijblijvend een gratis e-learning proberen.
