Sorry, registercontrollers. Dit voorwoord gaat over registeraccountants. Maar ik zou wel doorlezen als ik registercontroller was. Want dat is zeker de moeite waard. Alhoewel u dat pas met zekerheid kan zeggen als dit schrijven is afgelopen. De RC- versus RA-discussie laat ik even voor wat het is. Wat het beste tot CFO kan opleiden, daar wil ik best met u een boom over opzetten, maar nu even niet. Wat me meer bezighoudt – en daar hebben beide stromingen last van – is een onverkwikkelijke krapte op de arbeidsmarkt en, – nog erger, een desinteresse in het beroep van financial.
Aantrekkelijkheid onder druk
Daar komen ontwikkelingen bij elkaar. Teken aan de wand vond ik een rapport van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants en de Commissie Eindtermen Accountantsopleiding. De opleiding tot accountant, een van de bakermatten van het CFO-beroep, moet anders. De aantrekkelijkheid en studeerbaarheid van de accountantsopleiding staan onder druk. De instroom in en het marktaandeel van de accountantsopleidingen dalen en het rendement van de accountantsopleiding laat te wensen over. Studenten geven signalen af dat zij de huidige theorie- en praktijkopleiding in combinatie met de werkdruk te zwaar vinden. De oplossing die de partijen voorstellen, is ‘een leven lang leren’. Nu is het logisch dat een accountant bij moet blijven, maar het is de vraag of ‘een leven lang leren’ de aantrekkelijkheid van het beroep bevordert. Maken de partijen daarmee het beroep prettiger? Of alleen maar zwaarder?
“Dat er geen accountant meer is te vinden – en ook geen financial en uiteindelijk te weinig CFO’s – moet een signaal zijn voor de overheid en niet in de laatste plaats voor de AFM.”
Toenemende eisen
De dalende interesse gaat gepaard met toenemende eisen aan accountants. De CFRO van Univé, die zelf ooit ten tijde van de val van Enron in de accountantspraktijk zat, vond het leuk om in verschillende keukens te kijken. Maar voor elk wissewasje een rapport moeten opmaken of aan zware dossiervorming doen, hielp en helpt het beroep niet. Die constatering brengt mij tot de stellingname: waar het probleem is gecreëerd, moet je het weer neerleggen.
Het vak uitjagen
Dat er geen accountant meer is te vinden – en ook geen financial en uiteindelijk te weinig CFO’s – moet een signaal zijn voor de overheid en niet in de laatste plaats voor de AFM. Niemand is erbij gebaat als regels accountants het vak uitjagen of bij voorbaat jongeren een ander vak laten kiezen. Kweekvijvers zoals hogescholen en universiteiten moeten enthousiast kunnen zijn over het financevak. De ruimte om dat te kunnen doen, moet vanuit regelgevers komen, zoals het Ministerie van Financiën of de AFM. Verklein het vak niet, maar verruim het juist. Maak wetgeving slimmer, in plaats van complexer. Zodanig dat het kijken in diverse keukens weer een unique selling point wordt richting geïnteresseerden. Dat levert betere accountants, betere CFO’s en steviger bedrijfsbesturen op.