De Europese Centrale Bank (ECB) voert de rente donderdag naar verwachting opnieuw met een kwart procentpunt op om de hoge inflatie in de eurozone te beteugelen. Door lenen duurder te maken, kan de ECB de vraag in de economie namelijk afremmen en dat zou ervoor moeten zorgen dat de prijzen niet meer zo hard stijgen. De Federal Reserve in de VS drukte juist op de pauzeknop.
Meerdere beleidsmakers bij de ECB, onder wie president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB), wezen er al op dat de inflatie in de eurozone de laatste tijd weliswaar wat is teruggezakt, maar nog steeds te hoog is. Bijvoorbeeld voedingsmiddelen gaan ook nog steeds duidelijk in prijs omhoog. Vandaar dat de centrale bank nog verder zou moeten ingrijpen.
Lees ook: Federal Reserve neemt waarschijnlijk pauze bij renteverhogingen
Spaarrentes langzaam verhogen
Indirect zullen consumenten dit ook merken. Een hogere rente is onder meer voelbaar bij het afsluiten van een hypotheek. Door de hogere rentetarieven van de ECB kunnen banken als ING en ABN AMRO hun spaarrentes daarbij langzaamaan weer verhogen, een proces dat bij de grote banken in Nederland tot nu toe relatief langzaam gaat.
Gestelde niveau van 2 procent
De ECB streeft er met zijn rentebeleid naar om de inflatie in de eurozone in de eerste helft van 2025 weer terug te hebben op het tot doel gestelde niveau van 2 procent. De beleidsmakers bij de centrale bank maken elke rentevergadering opnieuw een afweging van wat ze denken dat daarvoor nodig is. Daarbij wordt dan puur gekeken naar de Europese cijfers. Het feit dat de inflatie in Nederland vorige maand juist wat opliep, wordt dan even buiten beschouwing gelaten.
Lees ook: DWS: ECB gaat rente met 25 basispunten verhogen
Rondetafelgesprek
Knot gaf ruim een week geleden in een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer ook aan dat de rente hierna, en na het volgende rentebesluit in juli, mogelijk nog verder omhoog moet. Hij stelde dat de financiële markten “optimistisch” zijn in hun verwachtingen. “Ze gaan ervan uit dat de inflatie snel daalt en prijzen voor volgend jaar alweer renteverlagingen in.” Maar volgens Knot zou de inflatie “wel eens lange tijd te hoog kunnen blijven en verdere renteverhogingen zullen dan nog nodig zijn”.
Federal Reserve last pauze in
De Federal Reserve maakte juist pas op de plaats bij het verhogen van de rente in de strijd tegen de inflatie. De Amerikaanse centralebankenkoepel had daarvoor tien keer op rij de rente verhoogd. Wel werd gehint op verdere renteverhogingen later dit jaar. Het besluit van de Fed om een pauze in te lassen komt niet onverwacht. Een ruime meerderheid van de economen had al verwacht dat de Fed de rente ongewijzigd zou laten. Bij het vorige besluit in mei ging het rentetarief in de Verenigde Staten nog met een kwart procentpunt omhoog tot een bandbreedte van 5,00 tot 5,25 procent. Dat is het hoogste niveau in zestien jaar.
Krachtig ingrijpen minder nodig
Door lenen duurder te maken, remt de Fed de vraag in de economie af en dat zou ervoor moeten zorgen dat de prijzen niet meer zo hard stijgen. Het gevaar is wel dat de economie door de afnemende vraag in een recessie kan belanden. De Fed begon in maart vorig jaar met het opschroeven van de rente. Fed-voorzitter Jerome Powell wees er in mei nog op dat krachtig ingrijpen minder hard nodig is. Dat komt doordat er in de Amerikaanse financiële sector al sprake is van een zogeheten monetaire verkrapping als gevolg van de recente onrust in de bankensector. Banken zijn daardoor voorzichtiger geworden met het verstrekken van nieuwe leningen, waardoor de leenkosten minder sterk hoeven te worden verhoogd om de vraag af te remmen.
Lees ook: Econoom Mathijs Bouman: “Als de rente stijgt, kun je zien wie er kan zwemmen”
Inflatie is afgekoeld
Dinsdag werd nog bekend dat de inflatie in de grootste economie ter wereld in mei is afgekoeld tot 4 procent. De kerninflatie, waarin de sterk schommelende energie- en voedselprijzen niet worden meegenomen, blijft echter hardnekkig hoog en kwam uit op 5,3 procent. Volgens een verklaring van de Fed werd het besluit om de rente onveranderd te laten unaniem genomen door de beleidsmakers. De Fed stelt verder dat de bankensector gezond is en dat de banengroei van de afgelopen tijd robuust is. De inflatie blijft wel op een verhoogd niveau. De centrale bank wil nu even de tijd nemen om alle informatie te bekijken om de impact daarvan op het beleid te bepalen.
In een toelichting zei Powell dat er nog “een lange weg is te gaan” om de inflatie omlaag te krijgen naar de doelstelling van 2 procent. De Fed zal per vergadering besluiten over de rente, afhankelijk van de informatie. Het besluit om de rente nu onveranderd te laten was volgens Powell “prudent”.
Lees ook
Federal Reserve neemt waarschijnlijk pauze bij renteverhogingen
DWS: ECB gaat rente met 25 basispunten verhogen
