Klimaatminister Rob Jetten heeft een voorstel bekendgemaakt voor de ontwikkeling van een Nationaal Plan Energiesysteem. De komende tijd spreekt hij met diverse partijen over het voorstel en daar moet eind 2023 een definitieve Nationaal Plan Energiesysteem (NPE) uitrollen. Besparingsvoorstellen en wijzigingen in infrastructurele plannen hebben gevolgen voor bedrijven.
Het kabinet kijkt naar de verwachte vraag en wil vooral binnenlandse productie van energie stimuleren. Er worden straks 21 locaties, waar eerst kolencentrales stonden, ingezet voor duurzame energie. De locaties in Borssele en Rotterdam blijven gereserveerd voor kernenergie en moeten vanaf 2035 energie leveren.
Hergebruik oude infrastructuur
Een deel van de bestaande Nederlandse infrastructuur kan worden ingezet voor duurzame doelen. Zo zijn pijpleidingen voor gas in Nederland dubbel uitgevoerd. Leidingen die voorheen werden ingezet voor laagcalorisch gas uit Groningen worden dan gebruikt voor de transport van waterstof. De gesloten kolencentrales worden ingezet voor de productie van duurzame energie, bijvoorbeeld waterstof.
MVO-eisen bedrijven
Omdat de nieuwe inzet van het energienet voorzichtig op gang komt (met een verwachte productie van 8 gigawatt in 2030) wordt er de komende jaren harder ingezet op energiebesparing. Wanneer de vraag daalt, kan het benodigde aanbod makkelijker worden bereikt. Zo worden besparingsdoelen per sector uitgewerkt voor het uiteindelijke NPE en sinds 1 juli vallen alle bedrijven die onder het EU-ETS vallen onder de energiebesparingsplicht. Ook de glastuinbouw en bedrijven die een omgevingsvergunning milieu nodig hebben, zoals afvalverwerkingsbedrijven en bedrijven in de zware industrie, vallen vanaf 1 juli 2023 onder de plicht.
Ook de komst van de Omgevingswet, die eisen stelt aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, betekent dat er eisen worden gesteld aan bijvoorbeeld de CO2-uitstoot. “Dat de overheid tegelijkertijd ook stevig inzet op energiebesparing is terecht”, zeggen ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland in een reactie op het voorstel. “Mogelijke dwingende sectordoelen kunnen daarbij echter contraproductief werken, omdat het duurzame groei kan hinderen of andere onbedoelde effecten kan hebben.”
Vooraf plannen bij bedrijven
Een uitdaging is de infrastructuur van buisleidingen waarbij in eerdere kabinetsperiodes niet nadrukkelijk werd samengewerkt met leveranciers en andere partijen. De overheid gaat nu vooraf kijken naar de benodigde infrastructuur wanneer er nieuwe bedrijventerreinen worden gebouwd in plaats van dat er achteraf naar de energievraag wordt gekeken.
Distributie van energie
De minister kijkt naar de verdeling van grootschalige batterijen nabij hoogspanningsstations in heel Nederland, om tijdelijke verschillen in vraag naar elektriciteit en de productie van energie op te vangen. Ook wordt er gekeken naar de distributie van hoogspanningslijnen op basis van de plaatsing van energiecentrales. De wisselstroomtracés Ens-Zwolle en Tilburg-Eindhoven worden uitgebreid. Verder onderzoekt het kabinet de mogelijkheid om via een buisleidingenstrook en onderzeekabel energieproductie van windmolens op zee door te voeren naar de andere kant van het land.
Plannen eind 2023
“De komende periode ga ik de dialoog aan met medeoverheden, sectoren, bedrijven, maatschappelijke partijen en burgers om deze keuzes aan te scherpen”, schrijft minister Jetten in een Kamerbrief. “Daarom zal ik bij het definitieve NPE, wat ik u eind 2023 toe zal sturen, een beleidsagenda toevoegen, die de basis vormt voor waar het uiteindelijk om gaat: uitvoering.”
